Mag de rechter een concurrentiebeding matigen indien dit niet voldoet aan de wettelijke voorwaarden? (Commit Law)

Auteur: Stefanie De Cleen (Commit Law)

Concurrentiebeding?

Om te voorkomen dat kennis die werd opgedaan tijdens de tewerkstelling zou worden aangewend voor zichzelf of voor een concurrerende onderneming, wordt al eens een concurrentiebeding opgenomen in de arbeidsovereenkomst.

Een concurrentiebeding moet evenwel voldoen aan bepaalde voorwaarden om geldig te zijn.

Gevolgen van de niet naleving van de geldigheidsvoorwaarden?

Tot voor kort was het vaste rechtspraak dat bij miskenning van de geldigheidsvoorwaarden het beding integraal nietig – versta: ongeldig – was. Er kon met andere woorden geen beperkte uitwerking worden gegeven aan een concurrentiebeding dat slechts gedeeltelijk aan de geldigheidsvoorwaarden voldeed.

Met het vonnis van de arbeidsrechtbank Gent, afdeling Brugge van 23 februari 2023, dat werd bevestigd door het arbeidshof Gent, afdeling Brugge op 26 februari 2024, zou hierin wel eens verandering kunnen komen.

Meer bepaald oordeelden zowel de arbeidsrechtbank als het arbeidshof dat de rechter de vernietiging van een concurrentiebeding kan beperken tot dat gedeelte dat in strijd is met wettelijke geldigheidsvoorwaarden.

In casu betrof het een concurrentiebeding in de arbeidsovereenkomst van een handelsvertegenwoordiger met een geldigheidsduur van 24 maanden volgend op de beëindiging van de arbeidsovereenkomst.

De geldigheid van elk concurrentiebeding is afhankelijk van een drievoudige voorwaarde, namelijk dat het:

• betrekking heeft op soortgelijke activiteiten
• niet verder reikt dan 12 maanden
• beperkt is tot het gebied waarbinnen de handelsvertegenwoordiger zijn activiteit uitoefent.

Waar eerder altijd werd geoordeeld dat het concurrentiebeding volledig ongeldig was en de werknemer dus de voormalige werkgever mocht beconcurreren, werd nu geoordeeld dat het beding slechts ongeldig is ten belope van het gedeelte dat de geldigheidsvoorwaarde overstijgt. De werknemer dient zich te houden aan het beding, maar dit slechts gedurende 12 maanden.

Dergelijke partiële nietigheid werd eerder reeds aanvaard voor concurrentiebedingen in overeenkomsten, andere dan een arbeidsovereenkomst, maar nu dus ook voor het eerst in het arbeidsrecht.

Kritische noot

Wel dient te worden opgemerkt dat de casus die werd voorgelegd betrekking had op een handelsvertegenwoordiger. De geldigheidsvoorwaarden van een concurrentiebeding voor handelsvertegenwoordigers zijn in de Arbeidsovereenkomstenwet niet uitdrukkelijk voorgeschreven op straffe van nietigheid. Dit in tegenstelling tot de wettelijke bepalingen hierover voor gewone bedienden.

De vraag is dan ook of deze rechtspraak kan worden doorgetrokken naar concurrentiebedingen in een bediendencontract.

To be continued…

Bron: Commit Law