Wetsvoorstel houdende boek 6 BW (buitencontractuele aansprakelijkheid) ingediend in de Kamer – afschaffing samenloopverbod en quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent (Schoups)

Auteurs: Geert De Buyzer, Sam Ledent en Emilie Bogaerts (Schoups)

De volgende stap in de globale hervorming van het Burgerlijk Wetboek is gezet. Op 8 maart 2023 werd het Wetsvoorstel houdende boek 6 “Buitencontractuele aansprakelijkheid” van het Burgerlijk Wetboek (hierna “Wetsvoorstel”) ingediend in de Kamer van volksvertegenwoordigers.

De meest opvallende nieuwigheid is de afschaffing van het samenloopverbod tussen contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid evenals de afschaffing van de daaruit voortvloeiende quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent of hulppersoon. Een benadeelde zal kunnen kiezen of hij zijn rechtsvordering baseert op contractuele dan wel op buitencontractuele aansprakelijkheid, mits hij daarbij de bijzondere wettelijke of contractuele aansprakelijkheidsregels van toepassing op het contract respecteert. Bovendien zal de benadeelde een buitencontractuele vordering kunnen instellen tegen uitvoeringsagenten/hulppersonen van zijn medecontractant, daar waar deze onder het huidige recht worden beschermd door de zgn. quasi-immuniteit.

Volgend voorbeeld uit de Memorie van Toelichting illustreert hoe ingrijpend het voorgaande is. Een onderaannemer die een dak heeft gebouwd dat wegwaait bij een lichte storm, zal door de bouwheer kunnen worden aangesproken op grond van de door hem begane technische fouten, ook al heeft hij geen strafrechtelijk gesanctioneerde norm overtreden. Onder het huidige recht is dat niet mogelijk en heeft de bouwheer enkel verhaal op de hoofdaannemer, zijn contractspartij. Gaat die failliet, dan blijft de bouwheer de facto met lege handen achter en gaat de onderaannemer vrijuit. Met dergelijke onbillijke situaties wil het Wetsvoorstel komaf maken.

De afschaffing van het samenloopverbod en de quasi-immuniteit komen niet uit de lucht vallen. Ze maakten reeds deel uit van het Voorontwerp van wet van 1 september 2019 houdende invoeging van de bepalingen betreffende buitencontractuele aansprakelijkheid, maar botsten op kritiek. Het was hierdoor niet zeker of deze wijzigingen het Wetsvoorstel zouden halen. Die onzekerheid is nu van de baan. Overigens evolueerde ook het verbintenissenrecht reeds in dezelfde richting, door de invoering van de contractuele aansprakelijkheid voor hulppersonen (art. 5.229 BW) en voor gebrekkige hulpgoederen (art. 5.230 BW).

Het Wetsvoorstel moet eerst nog in de Kamer worden gestemd, alvorens het wordt afgekondigd, gepubliceerd en in werking zal treden. Alleszins komen we hiermee dichter bij de integrale hervorming van het Burgerlijk Wetboek. (Pro memorie: boeken 1 t.e.m. 5 evenals boek 8 van het Burgerlijk Wetboek traden reeds in werking. Aan boeken 7, 9 en 10 wordt nog gewerkt door de aangestelde commissies.) We houden u uiteraard verder op de hoogte.

Bron: Schoups