Toekomstig buitencontractueel aansprakelijkheidsrecht: gevolgen voor uw contracten (De Groote – De Man)

Auteur: Steve De Cauwer (De Groote – De Man)

Afgelopen maanden werden we overspoeld met (pers-)artikelen omtrent de inwerkingtreding van het nieuw Boek 6 in verband met de “Buitencontractuele aansprakelijkheid” van het Burgerlijk Wetboek. Brengen de wetswijzigingen nu werkelijk zoveel veranderingen met zich mee? Welk is de impact van deze wijzigingen? Hoe bereid ik me er als ondernemer op voor?

We trachten deze vragen te beantwoorden aan de hand van een summiere samenvatting van de nieuwe regelgeving, met aansluitend een concreet voorbeeld.

Er zijn in essentie twee belangrijke wijzigingen:

Afschaffing van het verbod op samenloop

Op vandaag: het samenloopverbod houdt in dat een opdrachtgever (A) die schade lijdt door de niet-nakoming van een contractuele verbintenis door haar opdrachtnemer (B), geen buitencontractuele vordering kan instellen tegen (B), tenzij er sprake was van een misdrijf.

In de toekomst: met de afschaffing van dit verbod kan de opdrachtgever (A) er voor kiezen om voortaan een buitencontractuele vordering in te stellen tegen (B) zonder dat er een misdrijf hoeft te zijn gepleegd.

Dit biedt (A) meer flexibiliteit en mogelijkheden om schadevergoeding te verkrijgen, vooral in situaties waar de verzekering van (B) contractuele schade uitsluit maar buitencontractuele schade wel dekt.

Afschaffing van de quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent (co-existentieverbod)

Op vandaag: kan een opdrachtgever (A) een hulppersoon (C) (lees: uitvoeringsagent) van zijn opdrachtnemer (B) niet rechtstreeks aanspreken voor fouten, tenzij deze fouten tevens een misdrijf uitmaken. Dit gaf de hulppersoon (C) een quasi-immuniteit.

In de toekomst: met de afschaffing van het co-existentieverbod kan (A) nu ook een buitencontractuele vordering instellen tegen (C) voor fouten die schade hebben veroorzaakt, zonder dat er sprake dient te zijn van een misdrijf. Dit betekent dat hulppersonen zoals werknemers, bestuurders of onderaannemers nu direct aansprakelijk kunnen worden gesteld voor hun fouten.

Concreet voorbeeld

Wat is de impact?

Hoe kan Hans zich indekken?

De wetgeving voorziet gelukkig een beschermingsmechanisme voor Hans Techson (de aansprakelijke partij/ uitvoeringsagent).

(A) Hans Techson kan zich beroepen op: (i) de wettelijke evenals (ii) de contractuele verweermiddelen.

• Onder wettelijke verweermiddelen valt onder meer: de verjaring, of nog de beperking van de bestuurdersaansprakelijkheid ingevolge het Wetboek van vennootschappen en verenigingen.
• Onder de contractuele verweermiddelen dient begrepen te worden: de bevrijdings- en aansprakelijkheidsbeperkende bedingen opgenomen in het contract.

Hans Techson kan bij de contractuele verweermiddelen niet alleen de verweermiddelen van zijn eigen contract (v) inroepen, maar ook deze opgenomen in het hoofdcontract (u).

(B) Daarnaast, kan de buitencontractuele aansprakelijkheid ook contractueel uitgesloten worden, uitgezonderd het geval van opzet of wanneer schade het gevolg is van een misdrijf of de aantasting van de fysieke integriteit. In zover de buitencontractuele aansprakelijkheid uitgesloten is in het hoofdcontract kan DataDrive niet langer Hans Techson aanspreken.

Vanaf wanneer treedt deze nieuwe wet in?

De inwerkingtreding van deze wetgeving kent geen overgangsperiode, noch regeling. Bijgevolg, zijn deze regels op 1 januari 2025 alleszins onmiddellijk van toepassing op uw nieuwe overeenkomst gesloten vanaf deze datum. Of deze ook van toepassing zullen zijn op uw bestaande overeenkomsten is reeds voer voor discussie. Veiligheidshalve gaat u er echter best vanuit dat dit het geval zal zijn.

Wat kan ik vandaag doen?

Het is aangewezen om vóór het einde van 2024 uw overeenkomsten te laten screenen en desgevallend aan te passen aan de noden en beschermingen die u wenst te voorzien. Hierbij is het cruciaal de risico’s van uw huidige overeenkomsten in kaart te brengen en deze te minimaliseren.

Neem contact op met één van de leden van het Team Ondernemingsrecht DGDM om te bespreken hoe wij u kunnen helpen met concrete voorstellen om uw contracten toekomstbestendig te maken.

Meer weten?

Lees mijn uitgebreide tekst met enkele bedenkingen bij de impact van de afschaffing van het samenloop- en co-existentieverbod op contracten tussen ondernemingen via volgende link:

De gevolgen van het toekomstige buitencontractuele aansprakelijkheidsrecht voor ondernemingen.

Bron: De Groote – De Man