De juridische geldigheid van de elektronische handtekening (Forum Advocaten)

Auteur: Ilse De Geyter (Forum Advocaten)

Met de toenemende digitalisering van de samenleving worden elektronische handtekeningen steeds gebruikelijker, ook in België. Digitale ondertekeningsplatformen worden geconsulteerd bij de ondertekening van juridische documenten en contracten. In deze blogpost bespreken we de juridische geldigheid van de digitale handtekening.

Wat is een elektronische handtekening?

Een elektronische handtekening is een digitaal alternatief voor een handgeschreven handtekening. Ze wordt gebruikt om de identiteit van de ondertekenaar te verifiëren en om de instemming met de inhoud van een document te bevestigen. Elektronische handtekeningen kunnen verschillende vormen aannemen, van eenvoudige getypte namen tot geavanceerde handtekeningen die gebruikmaken van cryptografische technologieën.

Wettelijk kader: Europese verordening nr. 910/2014 betreffende elektronische identificatie en vertrouwensdiensten voor elektronische transacties

In België wordt de geldigheid van elektronische handtekeningen gereguleerd door de eIDAS-verordening. Deze verordening schept een uniform juridisch kader voor elektronische identificatie en vertrouwensdiensten in alle EU-lidstaten, waaronder België.

De eIDAS-verordening erkent drie soorten elektronische handtekeningen:

1. Eenvoudige elektronische handtekening: Dit omvat elke vorm van elektronische gegevens die worden gebruikt om te ondertekenen, zoals een ingescande handtekening, een ingevoerde PIN-code, het aanklikken van een knop “ik ga akkoord” of een getypte naam.
2. Geavanceerde elektronische handtekening (AES): Deze handtekening biedt een hogere mate van zekerheid, omdat ze is gekoppeld aan de ondertekenaar op een manier die toelaat de ondertekenaar te identificeren en wijzigingen in het document na ondertekening te detecteren. Een voorbeeld hiervan is dat u slechts toegang krijgt tot een private sleutel nadat u een pincode heeft ingevoerd.
3. Gekwalificeerde elektronische handtekening (QES): Dit is de sterkste vorm van elektronische handtekening, en heeft dezelfde juridische waarde als een handgeschreven handtekening. Een QES moet worden aangemaakt met een gekwalificeerd certificaat dat door een erkende vertrouwensdienstverlener is uitgegeven. Deze handtekening gebeurt met de ondertekening via eID of via Itsme.

Is het juridisch bindend?

Digitale ondertekeningsplatformen bieden ondersteuning voor zowel eenvoudige als geavanceerde elektronische handtekeningen. In België zijn deze handtekeningen principieel geldig onder de eIDAS-verordening. Dit betekent dat documenten die digitaal zijn ondertekend met een elektronische handtekening geldig werden afgesloten. Dit betekent niet dat elke soort elektronische handtekening dezelfde rechtsgevolgen heeft als een handgeschreven handtekening. Enkel de gekwalificeerde elektronische handtekening heeft dezelfde waarde.

Voor de meeste dagelijkse zakelijke transacties zal een geavanceerde elektronische handtekening, voldoende zijn. Dit is bijvoorbeeld geschikt voor overeenkomsten tussen bedrijven, huurovereenkomsten en verkoopcontracten. Echter, wanneer de wet het vereist kan een gekwalificeerde elektronische of handgeschreven handtekening worden opgelegd voor een geldige ondertekening (bv. notariële akten).

Aandachtspunten en aanbevelingen

Hoewel het gebruik van digitale handtekeningen veel voordelen biedt, zijn er enkele belangrijke aandachtspunten om in gedachten te houden:

1. Identiteitsverificatie: Zorg ervoor dat de identiteit van de ondertekenaar betrouwbaar is geverifieerd. Dit kan worden gedaan via tweefactorauthenticatie of andere betrouwbare methoden.
2. Wijzigingsdetectie: Controleer dat het document niet is gewijzigd na ondertekening. De geavanceerde elektronische handtekening biedt deze mogelijkheid.

In België zijn digitale handtekeningen die voldoen aan de vereisten van de eIDAS-verordening geldig. Voor de ondertekening van de meeste juridische documenten volstaat een geavanceerde elektronische handtekening, maar het is belangrijk om de specifieke juridische vereisten voor de ondertekening na te gaan van elk document.

Bron: Forum Advocaten