Wist je dat je je opdracht als bestuurder niet kan uitoefenen onder een arbeidsovereenkomst? (Grant Thornton)

Auteurs: Ellen Van Ingelgem en Rani Ingang (Grant Thornton)

Het nieuwe Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV) bepaalt uitdrukkelijk dat bestuurders in deze hoedanigheid niet met een arbeidsovereenkomst verbonden kunnen zijn met de vennootschap.

Dit wil echter niet zeggen dat een bestuurder nooit een arbeidsovereenkomst kan sluiten met de vennootschap waar hij bestuurder is.

De wet verbiedt dit namelijk alleen ‘in deze hoedanigheid’, namelijk die van bestuurder. Hij kan naast de bestuurdersfunctie nog steeds een arbeidsovereenkomst afsluiten indien voldaan is aan de volgende voorwaarden:

Er moet sprake zijn van een andere functie (‘dualiteit van functies’)

Opdat een bestuurder ook werknemer kan zijn in dezelfde vennootschap, moeten zijn taken als werknemer substantieel verschillend zijn en losstaan van zijn mandaat als bestuurder. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om een bestuurder die daarnaast ook een functie in de verkoop heeft.

Er moet voldaan zijn aan alle noodzakelijke bestanddelen van een arbeidsovereenkomst 

Er is sprake van een arbeidsovereenkomst wanneer een werknemer zich ertoe verbindt om in ruil voor loon arbeid te verrichten en dit onder het gezag van de werkgever.  

De bestuurder moet bijgevolg voor zijn taken als werknemer loon ontvangen van de vennootschap. Daarnaast is het ook belangrijk dat hij zijn taken uitvoert onder het gezag van de werkgever. Dit is vaak de moeilijkste voorwaarde. Indien de vennootschap bijvoorbeeld maar 1 bestuurder heeft, kan aan deze voorwaarde al niet voldaan worden. De bestuurder mag namelijk zelf geen controle en leiding uitoefenen op zijn taken als werknemer. Het aantal leden van het bestuursorgaan alsook het aandelenbezit (en het daaraan gekoppelde stemrecht) dient te worden bekeken teneinde na te gaan in welke mate er de facto sprake kan zijn van de uitoefening van werkgeversgezag.

In geval er geen werkelijk werkgeversgezag is, kan de arbeidsovereenkomst immers door de sociale inspectie geherkwalificeerd worden naar een zelfstandigenstatuut.

Enkele tips…

Indien de functie van bestuurder gecombineerd wordt met die van werknemer, is het belangrijk om duidelijke overeenkomsten op te stellen. Enerzijds een bestuurdersovereenkomst en anderzijds een arbeidsovereenkomst waaruit duidelijk blijkt dat de functie als werknemer volledig losstaat van die van het mandaat als bestuurder door het takenpakket van de beide functies duidelijk te omschrijven.

Tot slot is het ook belangrijk om op te merken dat indien de vennootschap afscheid wenst te nemen van iemand die tegelijk bestuurder en werknemer is, er twee verschillende ontslagprocedures gevolgd moeten worden. Enerzijds moet de correcte opzegtermijn/vergoeding gerespecteerd worden voor de hoedanigheid als werknemer en anderzijds moet deze persoon  ook worden ontslagen  als bestuurder. De dualiteit van functies impliceert bijgevolg dat indien de bestuurder uit zijn mandaat zou worden ontzet, hij dus niet automatisch ontslagen is als werknemer.

Bron: Grant Thornton