Wat is trending in fiscale geschillen en fiscaal strafrecht – deel 2 (Lamote Stragier Advocaten)

Auteurs: Stijn Lamote en Anne-Sophie Anseeuw (Lamote Stragier Advocaten)

Publicatiedatum: 14/11/2019

Een fiscale controle leidt doorgaans tot discussies over principes en/of over feiten. De feiten verschillen van dossier tot dossier, zodat de aanpak steeds verschilt. Wat de principes betreft, stellen we als kantoor vast dat dezelfde thema’s vaak terugkeren, en dat de administratie zich nogal principieel opstelt.

Met een driedelige reeks lichten we telkens enkele hot topics toe.

In dit tweede luik komen aan bod:

• Liquidatie van vennootschappen
• Gesplitste aankoop vruchtgebruik – blote eigendom
• Toepassing artikel 90,9° WIB’92 – behoren meerwaarden op aandelen tot het normaal beheer van het privévermogen?
• Vragen om inlichtingen in het kader van buitenlandse tegoeden of stafrechtelijke onderzoeken naar aanleiding van buitenlandse tegoeden

Liquidatie van vennootschappen

Bij liquidatie van vennootschappen wordt vaak vastgoed toebedeeld aan de aandeelhouder. De fiscus kijkt nauwgezet toe of de “uitbrengwaarde” van het vastgoed aan de aandeelhouder onderbouwd – lees voldoende hoog is – is. Indien de uitbrengwaarde te laag is, kan de fiscus bij de geliquideerde vennootschap een bij de uitbreng gerealiseerde ‘minwaarde’ verwerpen of een extra ‘meerwaarde’ belasten. Dit geeft aanleiding tot extra vennootschapsbelasting èn kan zijn impact hebben op de roerende voorheffing op de liquidatiebonus. Stel bv. dat een vastgoed wordt uitgebracht aan 100, terwijl de fiscus kan hardmaken dat het goed 200 waard is. Dan is er – per veronderstelling 34% – bijkomende vennootschapsbelasting op de grondslag 100 verschuldigd, alsook een bijkomende roerende voorheffing op de weerhouden vermogensaangroei bij de vennootschap (zijnde 100 – 34, gerekend tegen een tarief van 30%, ofwel 19,8). In bepaalde gevallen kan er in een akkoord gekozen worden voor de liquidatiereserve aan 10% in plaats van de volle 30%.

Een kwalitatief onderbouwd schattingsverslag van het uitgebrachte vastgoed is in ieder geval cruciaal.

Gesplitste aankoop vruchtgebruik – blote eigendom

Positief nieuws valt er te rapen inzake de betwistingen rond het gesplitst aankopen van vastgoed (blote eigendom door privé persoon – vruchtgebruik door vennootschap) en de daarmee gepaard gaande waarderingsvraagstukken. De strategie van de fiscus is erop gericht om de waarde van het vruchtgebruik hoger te zetten, en de natuurlijke persoon te belasten voor het corresponderende ‘voordeel (van alle aard)’ doordat de naakte eigendom zogezegd te goedkoop verworven werd. Vaak een gepeperde rekening.

De administratie vertrekt bij haar huidige berekeningsmethodiek van het standpunt daaromtrent van de rulingcommissie. Deze berekeningswijze is gebaseerd op de netto, niet-geïndexeerde huurwaarde, geactualiseerd tegen het tarief van het netto huurrendement. We stellen vast dat de administratie – op basis van economische motiveringen en negotiatie – steeds vaker afwijkingen toelaat, waardoor belastingplichtige en administratie in de gecontroleerde dossiers naar elkaar toegroeien en deze discussies niet langer moeten escaleren. Deze afwijkingen kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op de actualisatievoet en/of indexatie.

Toepassing artikel 90,9° WIB’92 – behoren externe meerwaarden op aandelen tot het normaal beheer van het privévermogen?

We stellen voorts vast dat de geschillen rond de vraag of iets al dan niet behoort tot het normaal beheer van een privévermogen toenemen. Indien een bepaalde verrichting niet kwalificeert als ‘normaal beheer’, dreigt een taxatie als divers inkomen tegen een tarief van 33%. Indien een bedrijfsleider zijn bedrijf voor een substantieel bedrag verkoopt durft de fiscus de transactie wel al eens nader onder de loep te nemen en gaat de fiscus op zoek naar feiten die in haar visie zouden kunnen wijzen op een abnormaal beheer om zo de meerwaarde alsnog te kunnen belasten als een divers inkomen. En dit zelfs bij de verkoop aan derden… De vermeende ‘abnormale feiten’ waaraan de fiscus aanstoot neemt zijn vaak erg betwistbaar. Op vandaag is er ons geen rechtspraak bekend die de fiscus hierin volgt. Het is in ieder geval wel raadzaam waakzaam te zijn bij de redactie van documenten die de verkooptransactie begeleiden, en daarbij te vermijden dat bepaalde zaken als abnormaliteit zouden kunnen ingekleurd worden.

Vragen om inlichtingen in het kader van buitenlandse tegoeden of stafrechtelijke onderzoeken naar aanleiding van buitenlandse tegoeden

De info de Belgische overheid ontvangt op basis van de gegevensuitwisseling ingevolge de “Common Reporting Standard” (gegevensuitwisseling waar ondertussen ook heel wat exotische landen aan deelnemen) geeft vaak aanleiding tot vragen om inlichtingen van de fiscus of zelfs, bij grotere bedragen, strafrechtelijke onderzoeken door het parket. Het is een must om het bestaan en de inkomsten van de buitenlandse tegoeden jaarlijks te vermelden in de aangifte in de personenbelasting. Dit blijkt echter niet altijd voldoende. Naar aanleiding van de ontvangen inlichtingen krijgt de overheid vaak een zicht op de hoegrootheid van het achterliggend buitenlands vermogen. En hoe zit het dan met de herkomst van dit kapitaal? Het aanhouden van kapitaal waarop niet alle belastingen zijn betaald, kan in sommige gevallen beschouwd worden als een witwasmisdrijf, waarvoor doorgaans geen enkele verjaring geldt omdat het aanhouden ervan blijft duren … en daardoor beschikt het parket vaak nog over voldoende tentakels om alsnog de belastingen en (stevige) boetes in te vorderen…

Anticiperen (begrijp: regulariseren) is in deze de boodschap.

Het aantal controles en fiscale geschillen stijgt. Heel wat problematieken komen geregeld terug. Belangrijk is elk geval individueel te evalueren en daarbij de verschilpunten met de typecasussen waarop de administratie/rechtspraak zich baseert te accentueren. Op die manier kan men een aanvaardbaar akkoord en/of een goede rechterlijke uitspraak nastreven.

Wij zijn ter beschikking voor overleg, vanaf de eerste fase van de controle, om deze strategie maximaal te bewandelen.

Lees hier het originele artikel