Microliquiditeit: don’t worry, be (a) happy (shareholder) (Deminor)

Vennootschappen & Verenigingen | 3 februari 2020

Auteur: Guillaume Dasnoy (Deminor)

Publicatiedatum: 23/01/2020

Een microliquiditeitsmechanisme verhoogt het welzijn en de betrokkenheid van de aandeelhouder, wat de ontwikkeling van de onderneming op lange termijn ten goede komt.

Een pragmatische aanpak

Elke dag zien we situaties waarin minderheidsaandeelhouders van privéondernemingen vastlopen: zij willen hun aandelen verkopen, maar zonder koper kunnen zij niet uitstappen tegen een prijs die zij correct vinden. Regelmatig wordt het gevoel van “vastzitten” omgezet in wrevel die geleidelijk aan uitmondt in een aandeelhoudersconflict. Op dat moment zal de onderneming verstrikt raken tussen partijen en zal dit conflict onvermijdelijk schade berokkenen aan het bedrijf.

Om dergelijke situaties te vermijden, stellen wij onze cliënten vaak voor om een microliquiditeitsmechanisme op te zetten. Dit mechanisme moet worden vergeleken met een soort beurs, die het mogelijk maakt om voor korte perioden en onder voorwaarden die van jaar tot jaar op vergelijkbare wijze worden vastgesteld, aandelen in te ruilen om de continuïteit te waarborgen.

Het microliquiditeitsmechanisme in de praktijk

Concreet stellen wij voor om een jaarlijkse waardering van de onderneming uit te voeren na goedkeuring van de jaarrekening door de Algemene Vergadering. De waarde die bepaald wordt in overleg met de onderneming en in volledige transparantie met de aandeelhouders, kan als basis dienen voor de transactie gedurende een bepaalde periode, bijvoorbeeld twee maanden na de datum van goedkeuring van de jaarrekening. Tenslotte, indien er geen aandeelhouder komt opdagen om de aandelen terug te kopen, kan de onderneming de aandelen zelf verwerven door middel van een inkoopprogramma. In dit geval wordt de aankoopprijs onderworpen aan een (lage) décote, om het bedrijf te vergoeden voor de faciliteiten die het hierbij aanbiedt.

Een microliquiditeitsmechanisme moet worden vergeleken met een soort beurs, die het mogelijk maakt om gedurende korte perioden en onder voorwaarden die van jaar tot jaar op vergelijkbare wijze worden vastgesteld, aandelen in te wisselen

Vervolgens kan de onderneming beslissen wat ze met deze aandelen wil doen: behouden, verkopen aan andere aandeelhouders, uitdelen aan het management en/of personeel of vernietigen. Voor meer informatie, lees hier ons artikel over de techniek van de inkoop van eigen aandelen.

Bij de inkoop van eigen aandelen door de vennootschap wordt het aandeel van de andere aandeelhouders in het kapitaal verhoogd. Het is dus ook een goede deal voor de overige aandeelhouders, aangezien de aankoopprijs onderhevig is aan een décote. De andere aandeelhouders worden dus aangesterkt tegen een voor hen voordelige prijs.

Enkele beperkingen

Microliquiditeitsmechanismen zijn niet geschikt voor elk type onderneming en er moet aan bepaalde voorwaarden worden voldaan.

Een bedrijf kan het zich niet veroorloven om in één jaar een aanzienlijk deel van zijn kapitaal in te kopen. Het aantal aandelen dat jaarlijks mag worden ingekocht moet beperkt worden (bijvoorbeeld 3% per jaar, met een totaalmaximum van 10% van de aandelen in eigen bezit).
Indien meerdere aandeelhouders kiezen voor de verkoop van hun aandelen aan de onderneming en de jaarlijkse drempel wordt overschreden, mogen zij hun belangen slechts doorverkopen tot hun respectievelijke deel van de drempel.

Vastgoedbedrijven bieden vaak het perfecte kader voor de invoering van microliquiditeitsmechanismen

Om een microliquiditeitsmechanisme op te zetten, verdient het bovendien de voorkeur dat de onderneming al over overtollige liquide middelen beschikt, zodat ze haar aandelen kan terugkopen zonder haar ontwikkeling te beïnvloeden.

Daarenboven is het gemakkelijker om een dergelijk mechanisme op te zetten in een bedrijf met aanzienlijke en voorspelbare kasstromen. In dit opzicht bieden vastgoedondernemingen vaak het perfecte kader voor de invoering van dergelijke mechanismen.

Gelukkige aandeelhouders

Wij merken dat bij onze cliënten die een microliquiditeitsmechanisme hebben opgezet, aandeelhouders gelukkiger zijn en minder geneigd zijn om te vertrekken. Ze meten jaar na jaar de waardecreatie en, paradoxaal genoeg, volstaat het idee alleen al om te weten dat er een uitweg bestaat om hen ervan te overtuigen aandeelhouder in de onderneming te blijven.

De herhaling van de waarderingsoefeningen maakt het ook mogelijk om de waardecreatie van investeringen beter te begrijpen en, puur vanuit een patrimoniaal oogpunt, een betere allocatie van de middelen mogelijk te maken.