Zekerheden: een update
aan de hand van wetgeving en rechtspraak
Mr. Philip Van Steenwinkel (Hogan Lovells)
Mr. Ivan Peeters (Nauta Dutilh)
Webinar op vrijdag 8 november 2024
De nieuwe wet op de private opsporing
Dhr. Bart De Bie (i-Force) en
mr. Stijn De Meulenaer (Everest)
Webinar op donderdag 17 oktober 2024
De invoering van Boek 6
en de impact voor de medische sector
Prof. dr. Christophe Lemmens (Dewallens & Partners)
Webinar op vrijdag 4 oktober 2024
De oplevering, haar gevolgen
en de (tienjarige) aansprakelijkheid.
Recente rechtspraak (2022 – 2024)
Mr. Els Op de Beeck en mr. Sophie De Krock (Schoups)
Webinar op donderdag 6 februari 2025
Vennootschapsrecht:
recente wetgeving én rechtspraak
anno 2024
Mr. Joris De Vos en mr. Michaël Heene (DLA Piper)
Webinar op donderdag 21 november 2024
Precontractuele aansprakelijkheid:
een overzicht van recente wetgeving en rechtspraak, inclusief voorbeeldclausules
Mr. Roeland Moeyersons (Andersen)
Webinar op donderdag 13 februari 2025
Bestuurders-aansprakelijkheid in het Wetboek Vennootschappen en Verenigingen (Bannister)
Auteur: Bannister
Bestuurders van een vennootschap dienen hun bestuursopdracht op behoorlijke wijze uit te voeren en zich bewust te zijn van de aansprakelijkheid die hiermee gepaard gaat. Bestuurders van een vennootschap zijn immers verantwoordelijk voor hun onderneming en dus ook voor de fouten begaan tijdens de uitoefening van hun bestuursopdracht.
Wanneer schade voortvloeit uit tekortkomingen die aan hen toerekenbaar zijn, kunnen bestuurders hiervoor aansprakelijk gesteld worden.
Wie is aansprakelijk?
De aansprakelijkheid van bestuurders ten aanzien van hun vennootschap geldt niet enkel voor wettelijk of statutair benoemde bestuurders.
Het Wetboek Vennootschappen en Verenigingen bepaalt dat iedere persoon die werkelijke bestuursbevoegdheid heeft (of had) binnen een vennootschap, aansprakelijk gesteld kan worden voor fouten die begaan zijn tijdens zijn of haar opdracht. Met andere woorden, ook feitelijke bestuurders zijn aansprakelijk.
Bovendien is de aansprakelijkheid van bestuurders hoofdelijk wanneer het bestuursorgaan een college vormt of wanneer de fout een inbreuk uitmaakt op de statuten of het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen. Deze hoofdelijkheid kan worden doorbroken wanneer bestuurders aantonen dat ze geen aandeel hebben gehad in het maken van de bestuursfout en hiervan melding hebben gemaakt bij hun medebestuurders.
Voor welke fouten zijn bestuurders aansprakelijk?
Gewone bestuursfouten
Onder deze categorie vallen de algemene bestuursfouten gemaakt tijdens de uitvoering van de bestuursopdracht. Typisch zijn algemene normen van goed beleid zoals het vergeten afsluiten ven bepaalde verzekeringen of het niet protesteren van een factuur.
Kennelijk grove fouten die hebben bijgedragen tot faillissement
Wanneer een bestuurder een kennelijk grove fout maakt die later aanleiding geeft tot faillissement, kan de bestuurder aansprakelijk gesteld worden voor een deel of het geheel van de schulden. Denk hierbij aan ernstige fiscale fraude of het niet bijhouden van een boekhouding.
Wrongfull trading
Met wrongfull trading wordt bedoeld het bewust verder zetten van een verlieslatende activiteit, zonder herstelplan of maatregelen. Negeren dat je schip zinkend is en het verder laten varen kan aanleiding geven tot persoonlijke aansprakelijkheid van de bestuurder. Bij faillissement van de vennootschap, kan de rechter bestuurder(s) veroordelen tot het betalen van een deel of geheel van het netto-passief.
Inbreuken op de wet of de statuten
Als bestuurder van een vennootschap kan je aansprakelijk gesteld worden voor inbreuken op de wetgeving of de statuten van de vennootschap. Typische voorbeelden zijn het niet of laattijdig neerleggen van de jaarrekening of handelen buiten het statutair doel.
Buitencontractuele fouten
Bestuurders zijn tevens aansprakelijk voor schade die voortvloeit uit buitencontractuele fouten begaan ten aanzien van de vennootschap of ten aanzien van de derden.
Hoe jezelf beschermen tegen bestuurdersaansprakelijkheid?
De meest efficiënte manier om je als bestuurder te beschermen tegen bestuurdersaansprakelijkheid, is het afsluiten van een verzekering.
Afhankelijk van het soort verzekering wordt het privévermogen van de bestuurders beschermd, buitencontractuele schade aan derden alsook de risico’s op contractuele schade die voortvloeien uit de uitvoering van de bedrijfsactiviteit.
Normaal zorgvuldig vooruitziend persoon
Bestuurders kunnen in principe enkel aansprakelijk gesteld worden voor handelingen die de grenzen van ‘normaal bestuurdersgedrag’ overschrijden. Om dit kader te bepalen wordt gekeken naar hoe een normaal, zorgvuldig en vooruitziend persoon geplaatst in dezelfde omstandigheden zou handelen.
Hierbij worden alle omstandigheden in rekening genomen, ook het feit dat bestuurders soms genoodzaakt zijn snel en in onzekere omstandigheden beslissingen te nemen.
Collegiaal bestuur fouten melden en je distantiëren van deze fouten. Als je deel bent van een collegiaal bestuur, kan je hoofdelijk aansprakelijk gesteld worden voor fouten die gemaakt worden door mede-bestuurders.
Ongeacht of je dus zelf een fout hebt begaan word je aansprakelijk gesteld voor de fouten van het bestuur. Om aan aansprakelijkheid te kunnen ontsnappen, moet bewezen worden dat je geen aandeel had in het maken van de fout.
Bestuurders die een fout opmerken moeten dit melden bij één van hun mede-bestuurders. Doe dit schriftelijk, zodat er bewijs is van de melding of van het feit dat jouw mening als bestuurder afwijkend was van die van je mede-bestuurders.
De cap op de bestuurdersaansprakelijkheid
Sinds het nieuwe Wetboek Vennootschappen en Verenigingen heeft de wetgever een aansprakelijkheidsbeperking voor bestuurders ingevoerd. De omvang van de aansprakelijkheidsbeperking wordt bepaald in functie van het gemiddelde balanstotaal en de gemiddelde omzet van de vennootschap over de voorbije 3 jaar (4 categorieën o.b.v. omzet/balanstotaal met een cap van EUR 125.000 tot EUR 12 mio).
De wetgever heeft echter in heel wat uitzonderingen voorzien, wat maakt dat hij de cap de facto enkel van toepassing vindt bij een toevallige lichte fout. Hierdoor wordt het principe grotendeels uitgehold.
Bron: Bannister
» Bekijk alle artikels: Vennootschappen & Verenigingen, Verzekeringen & Aansprakelijkheid