Aandeelhoudersovereenkomsten
in het licht van de nieuwe wetgeving

Mr. Michaël Heene (DLA Piper)

Webinar op vrijdag 31 mei 2024


HR-aspecten bij M&A transacties

Mr. Nele Van Kerrebroeck (Linklaters)

Webinar op donderdag 16 mei 2024

Belastingschulden na aandelenoverdracht bij VOF (aternio)

Auteur: Julie Lenaerts (aternio)

Het Hof van Cassatie is duidelijk over de hoofdelijke aansprakelijkheid van de vennoten van een VOF. Zij blijven aansprakelijk voor belastingschulden die uitvoerbaar geworden zijn ná publicatie van de aandelenoverdracht (1).

Algemeen kader

Eigen aan de VOF is dat haar vennoten hoofdelijk en onbeperkt aansprakelijk zijn voor alle verbintenissen van de vennootschap. Bovendien kunnen haar aandelen principieel niet worden overgedragen. Is een aandelenoverdracht statutair toch toegelaten dan kan dit geen gevolg hebben ten aanzien van de verbintenissen van de vennootschap die dateren van vóór de tegenwerpelijkheid van de overdracht.

Vorig jaar wierp het Hof al eens de schijnwerpers op deze principes (2). Het Hof ging over tot vernietiging van een vonnis in een zaak waarbij de vordering tot achterstallige huur lastens de voormalige vennoot van een VOF werd afgewezen. Hiermee bevestigde het Hof  dat een ex-vennoot gehouden blijft tot verbintenissen van de vennootschap die voortvloeien uit overeenkomsten van vóór de aandelenoverdracht.

Arrest 30 april 2021

In haar arrest van 30 april 2021 gaat het Hof nog een stapje verder. Zij oordeelt namelijk dat deze principes eveneens van toepassing zijn op belastingschulden die slechts uitvoerbaar werden ná de aandelenoverdracht.

In het bestreden arrest was namelijk geredeneerd dat een fiscale vordering m.b.t. aanslagjaar 2002 pas ontstaat bij het inkohieren ervan. De aanslag werd dus pas na de aandelenoverdracht uitvoerbaar. Het arrest besloot dat een vennoot enkel kon worden aangesproken voor een belasting die werd ingekohierd voor het tijdstip van de publicatie van de overdracht van de aandelen in het Belgisch Staatsblad.

Het Hof veegt voorgaande redenering van tafel. Zij steunt haar oordeel op onder meer de volgende overwegingen:

  • artikel 360, eerste lid WIB’92: een voor een aanslagjaar verschuldigde belasting dient gevestigd op de inkomsten die de belastingsplichtige in het belastbaar tijdperk heeft verkregen;
  • een schuld uit inkomstenbelasting staat definitief vast wanneer het belastbaar tijdperk waarin de inkomsten zijn verkregen afgesloten is;
  • een navolgend uitvoerbaar belastingskohier kan inderdaad in regel slechts ten uitvoer worden gelegd tegen de personen die bij naam erin vermeld staan (in casu de nieuwe vennoot);
  • het voorgaande doet geen afbreuk aan de vennootschapsrechtelijke bepalingen inzake de VOF;
  • hieruit volgt dat de ná aandelenoverdracht ingekohierde aanslag m.b.t. het inkomstenjaar van de aandelenoverdracht alsnog uitvoerbaar is op het vermogen van de ex-vennoot.
Conclusie

Met voormeld arrest verduidelijkt het Hof van Cassatie dat voor de toepassing van de vennootschapsrechtelijke aansprakelijkheidsprincipes bij een VOF in se enkel het moment van het ontstaan van de schuld van belang is. De uitvoerbaarverklaring van schuldvordering ná publicatie van de aandelenoverdracht, doet hieraan geen afbreuk. De voormalige vennoot blijft aldus aansprakelijk ook al heeft hij zijn aandelen reeds lang overgedragen.

Wie binnenkort aandelen van een VOF verkoopt of koopt, houdt hiermee maar beter rekening bij het onderhandelen van de overdrachtsovereenkomst. Het aanvaarden van standaardclausules kan al snel tot onaangename verrassingen leiden.

(1) Cass. (1e k.) AR F.19.0133.N, 30 april 2021 (BELGISCHE STAAT / A. F.) (rolnr :F.19.0133.N).

(2) Cass. nr N-20200618-2 (C.18.0333.N), 18 juni 2020.

Bron: aternio

» Bekijk alle artikels: Vennootschappen & Verenigingen