Heeft u een belastingverhoging van 10% opgelopen zonder kwade trouw? Welke acties kunt u ondernemen? (Everest)

Auteur: Everest

Een belangrijke uitspraak van het Grondwettelijk Hof heeft de administratieve praktijk van de belastingverhoging bij vergissingen veranderd. Het Hof oordeelde in een arrest van 21 november 2024 vast een belastingplichtige die te goeder trouw een fout maakt in zijn aangifte, geen automatische belastingverhoging van 10% mag krijgen. Dit arrest biedt belastingplichtigen o.a. ook de mogelijkheid om onterecht opgelegde verhogingen uit het verleden aan te vechten.

Het Grondwettelijk Hof fluit de fiscus terug

Het Grondwettelijk Hof bevestigt in zijn arrest van 21 november 2024 dat een belastingplichtige zich eenmalig mag vergissen zonder risico op een belastingverhoging, zolang er geen sprake is van kwade trouw. Hiermee wordt een einde gemaakt aan de administratieve praktijk waarbij automatisch een belastingverhoging van 10% werd opgelegd, zelfs bij vergissingen, nalatigheid of foutieve interpretaties van de fiscale wetgeving.

De belastingverhoging van 10% is bedoeld om fraude te bestraffen, niet om administratieve fouten te sanctioneren. Dit principe geldt niet alleen voor toekomstige gevallen, maar opent ook de deur om onterecht opgelegde verhogingen uit het verleden aan te vechten.

Dit arrest van het Grondwettelijk Hof wordt ondersteund door minister van Financiën Vincent Van Peteghem, die in reactie op een parlementaire vraag heeft aangegeven dat belastingplichtigen voortaan niet automatisch een belastingverhoging van 10% moeten opgelegd krijgen wanneer er sprake is van  vergissingen die te goeder trouw werden gemaakt.

Wat zijn de gevolgen in de praktijk?

Het arrest biedt belastingplichtigen de kans om onrechtmatige boetes terug te vorderen. Zelfs als een verhoging werd geaccepteerd in een akkoordverklaring, kunnen er nog stappen worden ondernomen. Er zijn drie manieren om actie te ondernemen:

1. Bezwaar indienen

Voor recente gevallen kan een belastingplichtige binnen 1 jaar (te rekenen vanaf de derde werkdag) na ontvangst van het aanslagbiljet bezwaar indienen.

2. Verzoek tot kwijtschelding

Voor belastingverhogingen zonder kwade trouw kan een verzoek tot kwijtschelding worden ingediend bij de Fiscale Bemiddelingsdienst, dit gericht aan de Cel Administratieve Sancties.. Deze procedure kent geen vervaltermijn, waardoor dit vaak de meest toegankelijke weg is, uit de praktijk blijkt evenwel dat eerst de bezwaartermijn moet verstreken zijn.

3. Ambtshalve ontheffing aanvragen

Is de bezwaartermijn verstreken of dateert de belastingverhoging uit het verleden, kan een verzoek tot ambtshalve ontheffing worden ingediend. Dit kan tot vijf jaar na 1 januari van het aanslagjaar. Hoewel de kans van slagen iets kleiner is, blijft dit een verdedigbare optie.

Nadere toelichting door minister Van Peteghem – Toepassing in de praktijk

Tijdens de plenaire vergadering van 9 januari 2025 werd de Minister van Financiën bevraagd hoe de uitspraak van het Grondwettelijk Hof door de belastingadministratie in de praktijk zal toegepast worden.

De minister van Financiën benadrukt in zijn antwoord dat “belastingplichtigen altijd de mogelijkheid hebben gehad – en nog steeds hebben – om aan te tonen dat zij te goeder trouw handelen en dat er sprake is van overmacht.” Essentieel is het volgens de minister dat de belastingplichtige de reden van de fout aangeeft. Dit moet de administratie in staat stellen om een onbewuste fout, die waarschijnlijk te goeder trouw is gemaakt, te corrigeren.

De minister onderstreept ook dat de administratie alle mogelijkheden moet bieden om samen met de belastingplichtige te zorgen voor een eerlijke beoordeling van de situatie, en dat er alles aan gedaan moet worden om onterechte verhogingen te vermijden.

Het blijft afwachten in welke mate de fiscale administratie haar beleid in de praktijk zal herzien naar aanleiding van deze uitspraak van het Grondwettelijk Hof en het standpunt van de minister van Financiën.

Bron: Everest