Erfbelasting. Het optioneel toekennings- en verblijvingsbeding ten voordele van de langstlevende echtgenoot. Voorafgaande Beslissing Vlabel van 21 augustus 2023 (LegalNews)

Auteur: Marc Vandecasteele (LegalNews)

Wat is de bedoeling?

De heer X en mevrouw Y wensen hun huwelijksovereenkomst aan te passen mits de toevoeging van een optioneel toekenningsbeding ten voordele van de langstlevende van hun beiden betreffende de roerende en onroerende goederen behorende tot hun eigen vermogen op het moment van overlijden en de toevoeging van een optioneel verblijvingsbeding ten voordele van de langstlevende van hun beiden betreffende de roerende en onroerende goederen in onverdeeldheid op het moment van overlijden tussen hun beiden. Zowel het toekenningsbeding als het verblijvingsbeding krijgen enkel uitwerking wanneer het huwelijk wordt beëindigd door het overlijden van een echtgenoot. Daarnaast zullen zowel het toekenningsbeding als het verblijvingsbeding optioneel zijn voor de langstlevende, in die zin dat de langstlevende kan kiezen voor de integrale toepassing ervan, of voor een beperkte toepassing ervan, volgens diverse keuzemogelijkheden. Beide bedingen hebben bij overlijden van een van de echtgenoten integrale uitwerking, op alle (onverdeelde) goederen van de echtgenoten, tenzij de langstlevende opteert voor een beperkte verblijving. Dit betekent dat de langstlevende zelf de goederen, onderworpen aan beide bedingen, kan kiezen in functie van zijn/haar noden en wensen. Gelet op de coherentie van het stelsel zal ook het passief verbonden aan deze roerende en onroerende goederen mee overgaan naar de langstlevende.

Wat is de visie van Vlabel?

De voorgenomen verrichting is louter fiscaal geïnspireerd en het bewijs van andere motieven dan ontwijking van erfbelasting is geenszins geleverd. Het besluitvormingsorgaan is van oordeel dat de aanvragers de goederen kunstmatig buiten de nalatenschap plaatsen om zo buiten het toepassingsgebied van artikel 2.7.1.02 VCF te vallen, hetgeen in strijd is met de doelstelling van dit artikel. De keuze van de voorgenomen verrichting wordt niet verantwoord door andere motieven dan het ontwijken van belasting.

Bijgevolg zal bij overlijden van een van de echtgenoten, waarbij het verblijvings- en toekenningsbeding zal worden ingeroepen door de langstlevende echtgenoot, artikel 2.7.1.0.2 VCF worden toegepast op de toebedeling van het onverdeeld aandeel van de eigen goederen van de overledene en op de toekenning van exclusief eigen goederen van de overledene aan de langstlevende. Ingevolge het fiscaal misbruik zal de volledige voorgenomen wijziging van het huwelijksstelsel immers niet tegenstelbaar zijn, in de mate dat deze wijziging het mogelijk maakt de toepassing van de erfbelasting te ontwijken.

Lees hier de VB 23051