Einde fiscaal gunstregime Portugal in zicht: nog snel verhuizen? (Everest)

Auteur: Everest

Het is een publiek geheim: buitenlanders die zich vestigen in Portugal kunnen op fiscaal vlak van zeer interessante voordelen genieten. In september van dit jaar kondigde de Portugese Eerste Minister echter aan dat er een einde aan het gunstig regime wordt gesteld, met als doel de stijging van de woningprijzen te beperken. Ondertussen werd het begrotingsvoorstel gepubliceerd en is het duidelijk welke veranderingen vanaf 1 januari 2024 op til zijn.

Afbouw van het NHR-regime

De meest bekende Portugese fiscale gunstregeling is het zogeheten “Non Habitual Residence Regime”, of kortweg NHR-regime. Dit fiscaal stelsel werd reeds in 2009 in het leven geroepen en verleent verscheidene belastingvoordelen aan buitenlanders die hun fiscale woonplaats in Portugal vestigen en er zich voor het eerst (in minstens 5 jaar) registreren als fiscaal inwoner.

Enerzijds is er sprake van verscheidene belastingvrijstellingen op bepaalde buitenlandse inkomsten (zoals pensioenen, huur, dividenden) in zoverre deze niet uit een belastingparadijs afkomstig zijn. De vrijstelling van het pensioen stuitte op enige kritiek vanwege andere Lidstaten, wat tot gevolg heeft gehad dat de pensioenen van buitenlanders die zich vanaf 1 april 2020 in Portugal hebben gevestigd toch aan een belasting van 10 % onderworpen zijn.

Anderzijds houdt het NHR-regime ook interessante maatregelen in voor de zogeheten “beroepen met hoge toegevoegde waarde”. Onder meer professoren, artsen en ingenieurs kunnen op hun Portugese beroepsinkomsten genieten van een vlak belastingtarief van 20 %.

Daarnaast heft Portugal geen vermogensbelasting, en is er in veel gevallen geen heffing van schenkbelasting of successierechten.

De enige “beperking” aan het NHR-regime is dat de nieuw gevestigde belastingplichtige er maximaal 10 jaar beroep op kan doen, waarna de gewone interne fiscale regeling van toepassing wordt.

De Portugese regering heeft ondertussen besloten om het NHR-regime te laten uitdoven. De belastingplichtigen die op dit moment gebruik maken van het NHR-regime hoeven niets te vrezen, voor hen blijft de tienjarige periode gewoon doorlopen. Voor personen die interesse hebben om gebruik te maken van het NHR-regime dringt de tijd wél: enkel wie op 31 december 2023 voldoet aan de voorwaarden voor de toepassing van het NHR-regime en beschikt over een verblijfsvisum, beschikt nog over de mogelijkheid om ten laatste op 31 maart 2024 een aanvraag in te dienen voor toepassing van het NHR-regime. Met andere woorden: een verhuis naar Portugal dient nog dit jaar te gebeuren!

Tijd voor nieuwe incentives

Tezamen met de afbouw van het NHR-regime, worden enkele alternatieve belastingvoordelen in het leven geroepen.

Hoogopgeleide buitenlandse profielen die in het verleden nog geen gebruik hebben gemaakt van het NHR-regime, kunnen nog steeds fiscaal inwoner worden van Portugal en 10 jaar lang genieten van een vrijstelling op buitenlands beroepsinkomen en van een vlak tarief van 20 % op Portugees beroepsinkomen. Het toepassingsgebied van dit voordeel wordt wel stevig beknot, aangezien de personen in kwestie actief dienen te zijn in de R&D-sector of een job uitoefenen in verband met investeringsprojecten op het gebied van industrie, toerisme en technologie. Hoogleraren en wetenschappelijk onderzoekers komen in deze ook nog aan bod.

De personen die niet werkzaam zijn in voornoemd werkveld, maar zich tot en met 2026 vestigen als fiscaal inwoner van Portugal, kunnen sowieso genieten van een belastingvrijstelling van 50 % op beroepsinkomsten, voor een maximum van 250.000 EUR per jaar.

Ter volledigheid merken we op dat ook startups van een verlaagde vennootschapsbelasting zullen genieten, zijnde een tarief van 12,5 % op de eerste 50.000 EUR belastbaar inkomen.

Worden cryptowinsten in de toekomst hoger belast?

In de crypto-community wordt vaak verwezen naar Portugal als interessante thuishaven om de belasting op vervaardigde winsten zo laag mogelijk te houden. De reden hiervoor is niet ver te zoeken: buitenlandse crypto-investeerders die fiscaal inwoner van Portugal worden kunnen genieten van dezelfde belastingvoordelen als die voorzien in het NHR-regime. In veel gevallen was er dan ook simpelweg sprake van een belastingvrijstelling op de crypto-inkomsten.

In 2023 begon het gunstige cryptobeleid in Portugal voor de eerste maal op wankele poten te staan. Vanaf 1 januari 2023 werden namelijk duidelijke belastingregels opgesteld voor de fiscale inwoners.

Het inkomen dat voortkomt uit professionele of commerciële activiteiten in de crypto-sector, zoals het uitgeven van cryptovaluta, zal in de personenbelasting onder categorie B ressorteren en belast worden aan een vlak tarief van 15 %. Voor inkomsten uit mining wordt 5 % ervan integraal vrijgesteld en wordt het overige gedeelte eveneens aan het vlak tarief belast.

Alle vergoedingen gerelativeerd aan (andere) crypto-activiteiten zijn belastbaar aan een vlak tarief van 28 % (categorie E). Winsten die niet onder categorie of B of E ressorteren, zullen worden beschouwd als vermogenswinst. Eenvoudig gesteld zal enkel het positieve verschil tussen de aankoop- en vervreemdingswaarde worden belast, tenzij de cryptoactiva reeds minstens 365 dagen in bezit zijn van de investeerder, dan genieten zij een volledige vrijstelling.

Zoals hierboven vermeld was het NHR-regime nog steeds van toepassing voor alle inkomsten uit cryptoactiva of crypto-gerelateerde activiteiten voor de “non-habitual residents”. Door de uitdoving van het NHR-regime lijkt de kans echter groot dat er binnenkort ook paal en perk zal gesteld worden aan het voordeel op vlak van crypto-inkomsten. Op vandaag bestaat hieromtrent echter nog geen duidelijkheid, zodat het uitkijken is naar verdere berichten van de Portugese regering.

Bron: Everest