De wet van 8 februari 2023 tot wijziging van de Overheidsopdrachtenwet 2016 (Staatsblad van 16 februari 2023). Dhr. Constant De Koninck licht toe (LegalNews)

Auteur: Marc Vandecasteele (LegalNews)

Op dinsdag 6 juni 2023 geven dhr. Constant De Koninck (ere-eerste auditeur bij het Rekenhof) en mr. Peter Teerlinck (advocaat-vennoot & De Bandt) een webinar over ‘Actualia Overheidsopdrachten 2022/2023. Recente wet- en regelgeving en omzendbrieven. Overzicht van rechtspraak’.

Tijdens deze webinar, opgenomen in een professionele studio, zal dhr. Constant De Koninck uiteraard ook aandacht besteden aan de Wet van 8 februari 2023 tot wijziging van de Overheidsopdrachtenwet 2016, verschenen in het Staatsblad van 16 februari 2023.

LegalNews vroeg meer uitleg aan dhr. Constant De Koninck over het belang van de Wet van 8 februari 2023.

De wijzigingen ingevoerd door de wet van 8 februari 2023 kunnen als volgt samengevat worden:

Vooreerst is er de uitbreiding van het verplicht gebruik van elektronische communicatiemiddelen vanaf 1 september 2023

De wet voorziet dat er een meer gestructureerde wijze van gegevensinzameling voorzien wordt in het kader van de monitoring van overheidsopdrachten: zo kan de federale overheid de nodige gegevens bekomen om een monitoring te kunnen doorvoeren, onder meer van de mate van deelname van kmo’s aan overheidsopdrachten.

Daartoe zal onder meer intensief gebruik gemaakt worden van de gegevens die beschikbaar zijn in het proces-verbaal van opening van de offertes. Om deze gestructureerde gegevensinzameling eveneens vlot te laten verlopen voor de overheidsopdrachten onder de Europese drempels, wordt de huidige uitzondering om geen gebruik te moeten maken van elektronische platformen voor de overheidsopdrachten onder de Europese drempels en waarbij gebruik wordt gemaakt van de onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking of oproep tot mededinging, geschrapt. Dus ook voor deze opdrachten zal, voor het indienen van offertes, vanaf 1 september 2023, gebruik gemaakt moeten worden van elektronische platformen.

Maar belangrijk is aan te stippen dat het gebruik van elektronische platformen ook voordelen met zich meebrengt voor de ondernemers: de registratie op een platform zal hun toelaten de informatie die ze ontvangen te verbeteren: zij kunnen dan waarschuwingen activeren waardoor zij op de hoogte kunnen worden gebracht van het bestaan van een opdracht die hen zou kunnen interesseren. Het is duidelijk dat deze registratie gunstig is voor de ontvangst van offertes vanwege kmo’s.

Ten tweede is er de wijziging van artikel 62 m.b.t. de aankondiging van een gegunde opdracht: voor opdrachten en raamovereenkomsten die niet Europees zijn bekendgemaakt moet vanaf 1 september 2023 een vereenvoudigde aankondiging van gegunde opdracht worden gepubliceerd, uiterlijk 30 dagen na de sluiting.

Zo kan de Belgische Staat op meer efficiënte wijze zijn statistische verplichtingen ten opzichte van de Europese Commissie in verband met overheidsopdrachten nakomen.
De veralgemening van de aankondiging van gegunde opdracht is ook gericht op het bekomen van een grotere transparantie bij overheidsopdrachten. Door het steeds ruimere gebruik van de techniek van de raamovereenkomst, is het eveneens van belang dat de nodige gegevens bekomen worden over de opdrachten die geplaatst worden op basis van een raamovereenkomst. Voor deze laatste “vervolgopdrachten” is voorzien dat de aanbestedende overheid jaarlijks een aantal kerngegevens moet overmaken, namelijk de totale waarde van dergelijke opdrachten per begunstigde onderneming (opgesplitst naar werken, leveringen of diensten). Deze gegevens zijn namelijk van groot belang voor het monitoren van de kmo-deelname. Door de FOD BOSA zal een tool ontwikkeld worden om deze informatievergaring te faciliteren.

Vervolgens is er de wijziging van artikel 85 m.b.t. de niet-gunning van een overheidsopdracht

Deze bepaling voegt aan artikel 85 een zin toe, waarin wordt bepaald dat de aanbestedende overheid, in gevallen waarin hij besluit een opdracht niet te gunnen of te sluiten dan wel besluit de procedure te herbeginnen, dit bekend moet maken en dit vanaf 26 februari 2023.

De bekendmaking van deze beslissingen om van de opdracht af te zien is belangrijk om de betrouwbaarheid van de gegevens die beschikbaar zijn voor de analyse van de aankondigingen van gegunde opdrachten te consolideren.

Belangrijk zijn ook de wijzigingen van artikel 165, § 2 betrekking hebbende op de op de aanbesteders rustende statistische verplichtingen

Deze bepaling is erop gericht de formaliteiten voor de rapportering zoals voorzien in artikel 165, § 2, van de wet van 17 juni 2016 inzake overheidsopdrachten van toepassing te maken op de opdrachten van beperkte waarde: het verzamelen van gegevens over opdrachten van beperkte waarde is immers van belang in het kader van het toezicht op de toegang van kmo’s tot overheidsopdrachten in België en dit vanaf 1 januari 2025.

Het volstaat dat de aanbesteders elk jaar (ten laatste op 15 februari) de totale waarde van hun opdrachten voor het voorafgaande jaar doorgeven aan het aanspreekpunt via een specifiek elektronisch formulier.

De totale waarde van hun opdrachten (van beperkte waarde) moet worden opgesplitst naargelang het gaat om opdrachten voor werken, leveringen of diensten, maar eveneens per begunstigde onderneming.

Om de kwaliteit van de verzamelde gegevens te verzekeren, moeten de begunstigde ondernemingen worden geïdentificeerd door middel van een identificatienummer. Voor Belgische ondernemingen komt dit nummer overeen met het ondernemingsnummer dat werd toegekend bij de inschrijving bij de Kruispuntbank van Ondernemingen. Dit mechanisme vervangt het huidige elektronische formulier waarin de aanbesteders om de drie jaar het totale bedrag van al hun opdrachten onder de drempels voor Europese bekendmaking moeten invoeren.
Het hierboven beschreven mechanisme is wel niet van toepassing op opdrachten met een waarde van minder dan 3000 euro (excl. btw).

Lees hier de wet van 8 februari 2023