De verplichte omzetting van bepaalde vennootschapsvormen onder het nieuwe WVV: Ceci n’est plus un Comm. VA (EY Law)

Vennootschappen & Verenigingen | 22 juni 2019

Auteur: Delphine Vandenabeele (EY Law)

Publicatiedatum: 19/06/2019

De Comm. VA verdwijnt. Vanaf 1 januari 2020 zal uw bestaande Comm. VA reeds invloed ondervinden van de dwingende bepalingen voorgeschreven in het nieuwe Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (afgekort WVV). Na 1 januari 2024 zal deze vennootschapsvorm dan definitief uit het rechtsverkeer verdwijnen.

Hervorming Belgisch vennootschapsrecht

Op 28 februari 2019 werd het nieuwe WVV aangenomen in de Kamer. Het WVV brengt één van de grootste hervormingen van het Belgisch vennootschapsrecht met zich mee.

De belangrijkste krachtlijnen van deze hervorming zijn een doorgedreven vereenvoudiging en flexibilisering. De wetgever meent dat een verregaande vereenvoudiging van het vennootschapsrecht noodzakelijkerwijs ook een beperking van het aantal vennootschapsvormen inhoudt. Het Wetboek van vennootschappen telt vandaag immers 17 vennootschapsvormen, waarvan een aantal zelden worden gebruikt. Dankzij de flexibelere aard van de vennootschapsvormen die onder het WVV blijven bestaan, kunnen zij specifieke kenmerken van de verdwijnende vennootschapsvormen overnemen

Met de intrede van het WVV worden de vennootschapsvormen herleid tot 4 basisvormen:

de maatschap (of, in het geval zij rechtspersoonlijkheid verkrijgt, de vennootschap onder firma (afgekort VOF) of de commanditaire vennootschap (afgekort CommV));
de coöperatieve vennootschap (afgekort CV);
de besloten vennootschap (afgekort BV); en
de naamloze vennootschap (afgekort NV).

Verplichte omzetting van verdwijnende vennootschapsvormen

Naar aanleiding van de beperking van het aantal vennootschapsvormen zullen bepaalde bestaande vennootschapsvormen moeten worden omgezet in één van de overblijvende vennootschapsvormen. De wetgever geeft vennootschappen tot uiterlijk 1 januari 2024 tijd om zich vrijwillig om te zetten.

Voor verdwijnende vennootschapsvormen die zich op 1 januari 2024 nog niet vrijwillig hebben omgezet, heeft de wetgever voorzien in volgende omzettingen van rechtswege:

Tot 1 januari 2024 blijven de verdwijnende vennootschapsvormen onderworpen aan het (oude) Wetboek van vennootschappen. Nuance op voormeld principe is dat vanaf 1 januari 2020 ook de dwingende bepalingen van het nieuwe WVV van toepassing zullen zijn op de vennootschapsvormen die verdwijnen. Zij zullen vanaf 1 januari 2020 onderworpen zijn aan de dwingende regels van één van de overblijvende vennootschapsvormen, overeenkomstig bovenvermeld schema. De statutaire bepalingen die in strijd zijn met de toepasselijke dwingende bepalingen van het WVV worden vanaf deze dag voor niet geschreven gehouden.

Wat betekent dit nu voor een Comm. VA

De Comm.VA verdwijnt als vennootschapsvorm. Onder het nieuwe WVV kan men er niet langer voor kiezen om een Comm. VA op te richten na 1 mei 2019.

Voor de aandeelhouders van een Comm. VA is er echter geen reden tot ongerustheid. In het nieuwe WVV vinden we een aantal specifieke eigenschappen van de afgeschafte Comm. VA terug bij de NV.

Zo wordt het in de NV voor het eerst mogelijk om slechts één bestuurder te benoemen, die bovendien ook de enige aandeelhouder van de vennootschap kan zijn. Aansluitend wordt het ook mogelijk om deze enige bestuurder een aantal statutaire vetorechten toe te kennen m.b.t. beslissingen over statutenwijzigingen, winstuitkeringen aan de aandeelhouders en zijn/haar eigen ontslag. Vooral deze laatste mogelijkheid kan nieuwe perspectieven bieden in het kader van de familiale overdracht van bedrijven.

Timing en procedure bij de afschaffing van mijn Comm.VA

De Comm.VA heeft vanaf 1 mei 2019 reeds de mogelijkheid om zich vrijwillig om te zetten in één van de overblijvende vennootschapsvormen. De omzetting van een Comm. VA in een NV vereist louter een statutenwijzing. Indien de Comm. VA zich daarentegen wenst om te zetten in een andere vennootschapsvorm dan de NV moet de geijkte omzettingsprocedure van het WVV gevolgd worden.

Een Comm. VA die zich op 1 januari 2020 nog niet vrijwillig heeft omgezet in een andere vennootschapsvorm, zal vanaf die datum onderworpen zijn aan de dwingende bepalingen van het WVV die betrekking hebben op de NV (met uitzondering van de regels m.b.t. het bestuur in de NV). Dit betekent concreet dat de Comm.VA vanaf dat ogenblik beheerst zal worden door twee wetboeken: het (oude) Wetboek van vennootschappen en het (nieuwe) WVV.

Een Comm. VA die zich op 1 januari 2024 nog niet vrijwillig heeft omgezet, zal van rechtswege worden omgezet in een NV met een enige bestuurder. Binnen een termijn van zes maanden te rekenen van de omzetting van rechtswege, is het bestuursorgaan verplicht om een algemene vergadering bijeen te roepen met als agenda de aanpassing van de statuten aan deze nieuwe vennootschapsvorm.

Gezien de complexiteit van de gefaseerde inwerkingtreding van het WVV en het gelijktijdig bestaan van twee wetboeken van toepassing op uw Comm.VA, raden wij aan om niet te wachten met de omzetting van uw Comm.VA. Wij adviseren om reeds proactief een verdwijnende Comm.VA om te zetten tegen 31 december 2019.

EY Law beschikt over een toegewijd team van specialisten die u hierin graag bijstaan en adviseren.