Belgische stichting zit in de lift als vehikel voor de overdracht en overgang van het familiebedrijf in Vlaanderen (BDO)

Dit jaar werden er in Vlaanderen al 28 private stichtingen opgericht als administratiekantoor, dus met als specifiek doel de overdracht van de aandelen van een familiebedrijf te regelen. Dat is een stijging van 100% in vergelijking met 2019. Toen werden er in Vlaanderen 14 stichtingen opgericht als administratiekantoor. Die stijging heeft alles te maken met het feit dat het sinds mei 2019 volstaat voor Belgische stichtingen om slechts 1 in plaats van 3 bestuurders te hebben. Maar liefst 70% van de in 2020 opgerichte stichtingen hebben immers 1 bestuurder. Daarnaast neemt het vertrouwen van de ondernemer in de Belgische stichting toe. Belgen hoeven niet meer naar Nederland te vluchten. Dat stelt Rutger Van Boven, expert bij advieskantoor BDO, in een nieuw boek over de versoepelde regels rond de Belgische stichting.

Al sinds 2003 kunnen familiebedrijven en vermogende particulieren met bijvoorbeeld een verzameling oldtimers of een kunstverzameling in het Belgische rechtssysteem een private stichting oprichten om hun opvolging te regelen of het stemrecht te bundelen, om hun vastgoedpatrimonium of waardevolle verzameling te bestendigen, om het levensonderhoud van hun gehandicapt kind te verzekeren of om een andere filantropische doelstelling te dienen.

Een onderneming uitbouwen is een levenswerk, soms van meerdere generaties. De overdracht ervan verdient dan ook een bijzondere aandacht. Bij een schenking van de aandelen wensen ondernemers daarom vaak nog gedurende een bepaalde periode de touwtjes in handen te houden zodat de kinderen geleidelijk kunnen ingroeien in de verantwoordelijkheden die de leiding van het bedrijf met zich meebrengt. Door te werken met een private stichting maakt u als het ware een splitsing tussen de zeggenschap over de onderneming enerzijds en de vermogensvoordelen (dividenden, kapitaalvermindering, liquidatiesaldo, verkoopprijs) die voortkomen uit de (verkoop van) de onderneming anderzijds. Men spreekt in dit verband over een administratiekantoor. De aandelen van de onderneming worden overgedragen aan de stichting die in ruil hiervoor certificaten uitgeeft. Op die manier kan u de controle over de onderneming behouden, en ook na uw overlijden bepalen wie de leiding erover waarneemt. Maar ook wanneer u de onderneming (nog) niet schenkt aan de kinderen, wenst u bij een onverwacht overlijden de toekomst van het familiebedrijf veilig te stellen door de leiding erover in handen te leggen van bepaalde personen, meestal van een of meer bepaalde (actieve) kinderen, al dan niet samen met andere vertrouwenspersonen of personen die bekend zijn met de sector waarin de onderneming actief is.

Nieuwe regels

Tot vorig jaar waren in een Belgische stichting altijd minstens drie bestuurders vereist. De wetgever wilde vermijden dat één persoon het laken naar zich toe trok. Maar daarom namen veel Belgen hun toevlucht tot een Nederlandse stichting, die maar één bestuurder nodig heeft. Nu voor een Belgische stichting ook maar één bestuurder volstaat, is die rechtsvorm een pak interessanter geworden. De nadelen van vroeger zijn verdwenen. En dat weerspiegelt zich meteen in de cijfers.

In 2019 werden er in heel België in totaal 126 private stichtingen opgericht, waarvan 27 met als doel de overdracht te regelen van het familiebedrijf. In 2020 werden er in heel België tot nu (cijfers tot 31/10/20) 146 private stichtingen opgericht, waarvan al 36 als administratiekantoor. Maar het is vooral in Vlaanderen dat deze vorm van private stichting in de lift zit. Vorig jaar waren dat er 14. Nu al 28. Een stijging van 100%. En het jaar is nog niet voorbij.

“Een Belgische stichting is nu veel interessanter geworden dan een Nederlandse. In veel gevallen zien we dat de oprichter van een familiebedrijf na de overdracht van de aandelen aan zijn kinderen nog even als enige de touwtjes in handen wil houden. Vroeger ging dat niet, want hij moest nog 2 bestuurders in de stichting hebben. Nu gaat dat wel en dat is voor velen blijkbaar heel aantrekkelijk. Ze moeten niet meer hun toevlucht zoeken over de grens in Nederland, waar een stichting al lange tijd slechts 1 bestuurder vereiste”.

Rutger Van Boven, auteur

Ook voor vermogende particulieren

Ook voor vermogende particulieren heeft de Belgische stichting enkele voordelen. Het is duidelijk dat ze meer en meer wordt aangewend om aan successie- en vermogensplanning te doen.

“Belgen met een waardevolle collectie oldtimers of een grote kunstverzameling  hebben graag dat die collecties ook na hun overlijden blijven voortbestaan. Via een stichting kunnen ze dat perfect organiseren vóór hun overlijden.”

Het boek “De Belgische stichting” is uitgegeven bij Intersentia en kost €81,57.

Lees hier het originele artikel