Slachtoffer van een medische fout? Het missen van een diagnose door arts: niet per definitie een medische fout (Dehaese & Dehaese)

Auteur: Johan Dehaese (Dehaese & Dehaese)

In een recent arrest diende het Hof van Beroep te Gent zich uit te spreken over de vraag of het missen van een diagnose door een gynaecoloog per definitie als een fout dient te worden beschouwd. Volgens het Hof dient deze vraag in dit concreet geval negatief te worden beantwoord.

In deze bijdrage vind je een overzicht van de implicaties van deze uitspraak.

De feiten

Een gynaecoloog had in het kader van de begeleiding van een zwangerschap geen afwijkingen vastgesteld op basis van de uitgevoerde echografieën. Uiteindelijk werd het kind geboren met een open rug (‘spina bifida aperta’). Ten gevolge van deze aandoening kreeg het kind te kampen met zowel fysieke als mentale problemen. De ouders van het kind waren van oordeel dat de gynaecoloog fouten zou hebben begaan bij de opvolging van de zwangerschap.

Inspannings- vs. resultaatsverbintenis

Om te beoordelen of een arts een fout heeft begaan, is het in eerste instantie van belang om na te gaan of er sprake is van inspannings- of een resultaatsverbintenis. Dit principe uit het gemeen aansprakelijkheidsrecht is immers van doorslaggevend belang om de draagwijdte van de verbintenis te bepalen. Indien er sprake is van een resultaatsverbintenis, volstaat het voor de patiënt om aan te tonen dat het beloofde resultaat niet werd bereikt. De arts kan in dat geval enkel aan zijn aansprakelijkheid ontsnappen door overmacht of een vreemde oorzaak aan te tonen. Wanneer er sprake is van een inspanningsverbintenis, zal de patiënt moeten aantonen dat de arts niet de nodige inspanningen heeft geleverd en niet de nodige middelen heeft aangewend om het beoogde resultaat te bereiken.

In het algemeen wordt het uitvoeren van onderzoeken om ziektes of afwijkingen op te sporen als een inspanningsverbintenis gekwalificeerd. Om na te gaan of de arts een fout heeft begaan ingeval er een diagnose wordt gemist, dient bijgevolg te worden nagegaan of de arts gehandeld heeft zoals een normaal en zorgvuldig arts geplaatst in dezelfde omstandigheden zou hebben gehandeld. Enkel wanneer dit niet het geval is, zal de betrokken arts een fout kunnen worden verweten.

Het oordeel van het Hof van Beroep te Gent

Het Hof van Beroep oordeelde in haar arrest van 27/02/2020 dat een onderzoek om prenatale ziektes of afwijkingen op te sporen als een inspanningsverbintenis moet worden beschouwd én dat de gynaecoloog in kwestie bij het uitvoeren van dit onderzoek geen fout kan worden verweten. Het Hof is met name van oordeel dat de gynaecoloog in de gegeven omstandigheden heeft gehandeld zoals van een normaal en zorgvuldig gynaecoloog mag worden verwacht. De aansprakelijkheid van de gynaecoloog werd bijgevolg niet aanvaard.

Besluit

Uit het besproken arrest blijkt dat het missen van een diagnose niet per definitie als een medische fout dient te wordenbeschouwd. Afhankelijk van de kwalificatie van de verbintenis van de arts als inspannings- of een resultaatsverbintenis én afhankelijk van de beoordeling van het handelen van de betrokken arts in de concrete omstandigheden, zal er al dan niet sprake zijn van een medische fout die aanleiding kan geven tot het betalen van een schadevergoeding.

Elke casus dient dus nauwgezet aan deze principes getoetst te worden.

Bron: Dehaese & Dehaese