Hoe vrij is de patiënt om van zorgverlener te wijzigen? De vrijheid van de patiënten nader bekeken (Mint Advocaten)

In de Wet op de Patiëntenrechten worden 9 verschillende rechten van de patiënt verankerd, waaronder het recht op vrije keuze van zorgverlener.

Het befaamde artikel 6 van de Wet op de Patiëntenrechten stelt dat de patiënt het recht heeft op vrije keuze van de gezondheidszorgbeoefenaar en hierbij eveneens het recht heeft op wijziging van deze keuze. In beide gevallen legt de wet wel een aantal beperkingen op.

Deze beperkingen houden bijvoorbeeld in dat wanneer de patiënt een arbeidsgeneeskundig onderzoek wordt opgelegd, de patiënt zelf niet kan kiezen welke arbeidsgeneesheer hem in dat geval zal onderzoeken.

Een ander voorbeeld van een beperking is wanneer depatiënt isopgenomen in het ziekenhuis en er volgens de organisatie van het ziekenhuis, maar één specialist (zoals een gynaecoloog, uroloog, …) aanwezig is.

Maar wat als de patiënt ervoor kiest om een zorgverstrekker te volgen die uw praktijk heeft verlaten of die de samenwerking met u heeft beëindigd?

In dat geval zal het recht op vrije keuze van de patiënt primeren. U kan de patiënt zelf aldus niet verhinderen de zorgverstrekker te volgen.

Daarentegen kan u wel trachten u contractueel te beschermen tegen een leegloop van uw patiëntenbestand omwille van een beëindiging van een samenwerking.

Zo kan u in uw samenwerkingsovereenkomst een niet-afwervingsbeding van patiënten opnemen.

Een niet-afwervingsbeding is een contractuele clausule die bepaalt dat de andere partij (de vertrekkende zorgverstrekker) een vergoeding moet betalen aan de praktijk indien deze zorgverstrekker ervoor kiest om de praktijk te verlaten/ de samenwerking te verbreken en als gevolg hiervan de patiënten van de praktijk ervoor kiezen om deze zorgverstrekker te volgen.

Hierbij wordt vaak de vraag gesteld of een niet-afwervingsbeding van patiënten tussen zorgverleners impliciet een afbreuk betekent aan het recht van de vrije keuze van de patiënt?

Uit de rechtspraak kunnen we afleiden dat voor zover er een redelijke en billijke vergoeding per patiënt wordt voorzien, een contractueel niet-afwervingsbeding van patiënten wordt aanvaard.

Is de contractuele vergoeding buitensporig? Dan kan hieruit een inbreuk worden afgeleid op het recht van de vrije keuze van de patiënt en heeft rechter de mogelijkheid om de schadevergoeding te matigen tot een redelijk bedrag.

Om een geldig en aanvaard niet-afwervingsbeding te voorzien, dient u aldus te bepalen dat de vertrekkende zorgverstrekker een redelijke vergoeding aan u dient te betalen per patiënt die beslist om binnen een welbepaalde termijn (die eveneens niet buitensporig is), beslist om de vertrekkende zorgverstrekker te volgen.

Bron: Mint Advocaten