Wet van 19 juni 2022 tot omzetting van de Richtlijn 2019/790 inzake Digitale Eengemaakte Markt (DSM) in Staatsblad van 1 augustus 2022 (LegalNews)

Auteur: LegalNews

De Europese Richtlijn 2019/790 van 17 april 2019 inzake auteursrechten en naburige rechten in de digitale eengemaakte markt en tot wijziging van Richtlijnen 96/9/EG en 2001/29/EG, omvat vier luiken, en moest al omgezet worden tegen 7 juni 2021.

Volgende vier luiken zijn vervat in de wet:

Vier nieuwe verplichte uitzonderingen.

Een eerste luik van de richtlijn voorziet in vier nieuwe, verplichte uitzonderingen op het auteursrecht en de naburige rechten. Die houden verband met het ontstaan van digitale technologieën op het gebied van onderzoek, innovatie, onderwijs en het behoud van het cultureel erfgoed waardoor nieuwe soorten gebruik mogelijk zijn, die voorheen nog niet onder een uitzonderingsregeling vielen. Concreet legt de richtlijn aan de lidstaten de verplichting op om in hun nationale wetgeving uitzonderingen te bepalen voor het gebruik van tekst- en dataminingtechnologieën, voor illustratie bij onderwijs in de digitale omgeving, en voor het behoud van cultureel erfgoed.

Ruimere toegang tot beschermde content die niet meer in de handel beschikbaar is.

Naast de niet meer door het auteursrecht beschermde werken en de verweesde werken, voert de richtlijn nu een derde categorie in, met name de niet meer in de handel zijnde werken, hierna “OoC” genoemd (van “Out of Commerce”). Niet meer in de handel zijnde werken en prestaties (OoC) zijn, algemeen gezegd, werken die nog steeds beschermd worden door het auteursrecht of de naburige rechten, maar niet langer beschikbaar zijn voor het publiek via de gebruikelijke kanalen van de handel, zoals bijvoorbeeld een boek dat niet meer uitgegeven wordt.

Verbetering positie van rechthebbenden in het licht van meer digitaal en grensoverschrijdend gebruik.

Zo introduceert de richtlijn ook een nieuw recht voor persuitgevers om de verlening van licenties voor het onlinegebruik van hun publicaties te vergemakkelijken. Op die manier kunnen ze hun rechten beter beschermen en een vergoeding krijgen om hun investering terug te verdienen. Ook de duurzaamheid van de sector van de perspublicaties wordt zo verzekerd.

Billijke vergoeding van auteurs en uitvoerende kunstenaars in exploitatiecontracten.

Het vierde luik is gewijd aan verschillende maatregelen om de positie van rechthebbenden te verbeteren in het licht van meer digitaal en grensoverschrijdend gebruik van door auteursrechten en naburige rechten beschermde content. Onder die maatregelen vinden we onder andere maatregelen die moeten verzekeren dat auteurs en uitvoerende kunstenaars (acteurs, zangers, muzikanten, enz.) een billijke vergoeding krijgen voor de exploitatie van hun werken en prestaties.

Die maatregelen houden onder andere het volgende in:

• een beginsel dat auteurs en uitvoerende kunstenaars gerechtigd zijn een passende en evenredige vergoeding te ontvangen wanneer zij hun uitsluitende rechten voor de exploitatie van hun werken of andere materialen in licentie geven of overdragen
• een transparantieverplichting betreffende de exploitatie van werken of andere materialen van de partijen aan wie zij hun rechten op die werken of materialen hebben overgedragen of in licentie gegeven (zoals bijvoorbeeld producenten en uitgevers) ten behoeve van de betrokken auteurs en uitvoerende kunstenaars
• een mechanisme voor aanpassing van contracten ten behoeve van auteurs en uitvoerende kunstenaars indien de oorspronkelijk overeengekomen vergoeding hen niet toelaat te delen in het onvoorziene succes van de exploitatie
• de mogelijke herroeping van de rechten van auteurs en uitvoerende kunstenaars (herroepingsrecht), of de mogelijke beëindiging van hun exclusief karakter, indien hun werken en prestaties niet worden geëxploiteerd door personen met wie zij een exclusieve overeenkomst hebben gesloten
• een mechanisme van buitengerechtelijke geschillenregeling.

Lees hier de wet van 19 juni 2022