Handelspraktijken en consumentenbescherming:
recente topics onder de loep

Dr. Stijn Claeys en mr. Arne Baert (Racine)

Webinar op vrijdag 30 augustus 2024

De toekomst van cybersecurity: hoe NIS2 de regels verandert voor steeds meer sectoren (Mr. Franklin)

Auteur: Olivier Sustronck (Mr. Franklin)

In een tijdperk waarin digitale dreigingen steeds complexer en geavanceerder worden, is de noodzaak voor robuuste cybersecurity-maatregelen urgenter dan ooit. De introductie van de nieuwe NIS2-richtlijn signaleert een cruciale ontwikkeling in het streven naar een veiliger digitale omgeving in Europa. Deze geüpdatete regulering, die de implementatie van sterke cybersecurity-praktijken aanscherpt, speelt een vitale rol in de bescherming van kritieke infrastructuren en essentiële diensten tegen cyberdreigingen binnen de EU.

Overzicht van de NIS2-richtlijn

De NIS2-richtlijn, formeel bekend als de Network and Information Security directive,[1] is een initiatief van de Europese Unie bedoeld om de cyberbeveiliging binnen de lidstaten te versterken. Deze richtlijn vervangt de oorspronkelijke NIS1-richtlijn om gelijke tred te houden met de groeiende digitalisering. NIS2 breidt het toepassingsgebied aanzienlijk uit door meer sectoren te omvatten. Zo omvat NIS2 zowel essentiële als belangrijke entiteiten (zie bijlage 1 & 2 van NIS2). Dit onderscheid wordt gemaakt op basis van de omvang en het soort betrokken entiteit. Deze uitbreiding betekent dat een breder scala aan middelgrote en grote bedrijven nu onder de richtlijn valt. Bovendien kunnen lidstaten kleinere bedrijven met een hoog veiligheidsrisico aanwijzen die ook aan de richtlijn moeten voldoen.

In tegenstelling tot NIS1, die de lidstaten aanzienlijke vrijheid bood in het definiëren en toepassen van regels, streeft NIS2 naar een meer gestandaardiseerde aanpak. Zo introduceert NIS2 strengere beveiligingsnormen en gedetailleerde meldingsvereisten voor cyberincidenten. De richtlijn erkent de toenemende afhankelijkheid van netwerk- en informatiesystemen en de risico’s die deze met zich meebrengen.

Invloed van NIS2 op Bedrijven

De NIS2-richtlijn breidt de reikwijdte van de vorige richtlijn uit door meer sectoren en organisaties te omvatten. Kritieke sectoren zoals energie, transport, gezondheidszorg en bankwezen blijven van groot belang, maar nu worden ook sectoren zoals voedselindustrie, post- en koeriersdiensten, afvalstoffenbeheer en de digitale infrastructuur expliciet genoemd. Deze worden als dusdanig bestempeld omdat ze geacht worden een kritieke functie te bekleden voor de Europese economie.  Daardoor dienen meer bedrijven binnen de EU zich de strengere cybersecurityregels naleven. Bedrijven worden geacht een eerder proactieve houding aan te nemen dan een reactieve. Dit vergt een bepaalde mate van betrokkenheid en aanpassingen van hen om te voldoen aan de nieuwe EU-regelgeving. Zo dienen er aanpassingen te gebeuren op volgende vlakken:

  1. Governance: Bestuursorganen van organisaties spelen een cruciale rol. Zij moeten actief deelnemen aan de implementatie van de beveiligingsmaatregelen, aangezien ze niet alleen op de hoogte moeten zijn van de cybersecurity-eisen, maar de genomen maatregelen ook moeten goedkeuren.
  2. Procesbeheer: Bedrijven moeten duidelijke processen naleven inzake  informatieclassificatie en incidentrapportage.
  3. Risicomanagement: Het is essentieel om risico’s te classificeren en een overzicht te behouden om de impact van incidenten te minimaliseren en de dienstverlening te waarborgen.
  4. Bedrijfscontinuïteit: Elk bedrijf moet een gedetailleerd plan hebben voor het geval van cyberaanvallen, maar zo moet er ook sprake zijn van back-upbeheer, noodvoorzieningsplannen…
Toekomstige ontwikkelingen en deadlines

De wet tot omzetting van de NIS2-richtlijn werd op 18 april aangenomen in de Kamer.[2] In tegenstelling tot diens voorganger zal NIS2 dus wel op tijd geïmplementeerd worden in de Belgische rechtsorde. De nationale regelgeving  zou in werking moeten treden op 18 oktober 2024. Vanaf deze datum hebben organisaties die onder de richtlijn vallen tot eind maart 2025 de tijd om zich te registreren bij het Centrum voor Cybersecurity België. De finale deadline voor het bereiken van het vereiste eindniveau van cybersecurity is vastgesteld op april 2027, waarbij alle audits bij de essentiële spelers afgerond moeten zijn.

Om de overgang naar de nieuwe regelgeving soepel te laten verlopen, moeten organisaties een gedetailleerde risicoanalyse uitvoeren. Dit zal hen helpen te bepalen of ze geclassificeerd worden als ‘essentiële’ of ‘belangrijke’ entiteiten. Deze classificatie heeft directe implicaties voor de specifieke eisen waaraan zij moeten voldoen.

Conclusie

De NIS2-richtlijn benadrukt de essentiële behoefte om onze ondernemingen beter te beveiligen tegen cyberaanvallen. De NIS2 staat hierbij voor een uitbreiding van het toepassingsgebied, strengere beveiligingseisen, en de verhoogde nadruk op incidentrapportage en managementverantwoordelijkheden. Door deze elementen in acht te nemen, kunnen de aangegeven organisaties zich beter voorbereiden op een robuustere digitale verdediging tegen cyberdreigingen.

De weg naar compliance is zowel uitdagend als noodzakelijk, waarbij de nadruk ligt op het versterken van de algemene digitale en economische weerbaarheid van Europa. Terwijl de deadlines naderen, is het van cruciaal belang dat bedrijven die als deel van de essentiële sectoren worden aanzien, de noodzakelijke stappen ondernemen om te voldoen aan de vereisten van de NIS2-wet. Het tijdig plannen en implementeren van deze beveiligingsmaatregelen is dan ook noodzakelijk.

» Bekijk alle artikels: IT & IP