Coca-Cola wint strijd om lettertype en (voorzienbaar) meeliften (Novagraaf)

Auteur: Ghislaine van Lieshout (Novagraaf)

Publicatiedatum: 23/01/2018

Coca-Cola is recentelijk door het Gerecht van de Europese Unie alsnog in het gelijk gesteld in een procedure over de verwarringwekkende overeenstemming van het lettertype dat Coca-Cola gebruikt voor haar merk en het lettertype dat concurrent Master Cola gebruikt. Het merk Master Cola trekt volgens het Gerecht EU ongerechtvaardigd voordeel uit het bekende merk Coca-Cola en doet afbreuk aan de reputatie van het merk Coca-Cola.

In 2010 diende Master Cola een Uniemerkaanvraag in voor het onderstaande beeldmerk (links). Niet snel daarna diende Coca-Cola oppositie in tegen deze aanvraag op basis van onder meer haar eerdere registratie voor onderstaand beeldmerk (rechts). Coca-Cola stelde dat het merk Master én het lettertype te veel overeenstemmen met haar eerder geregistreerde beeldmerk, waardoor ongerechtvaardigd voordeel kon worden getrokken uit de bekendheid van het merk Coca-Cola. Het Europese merkenbureau wees de oppositie in eerste instantie af, omdat zij van mening was dat de tekens niet overeenstemmen waardoor geen sprake was van verwarringsgevaar tussen de twee merken, ondanks de soortgelijkheid van de betrokken producten. Coca-Cola is nu echter door het Gerecht EU alsnog in het gelijk gesteld.

Ruimere beschermingsomvang bekende merken

Merkhouders van bekende merken (ook wel ‘merken met een reputatie’ genoemd) kunnen aanspraak maken op een ruimere beschermingsomvang dan houders van niet-bekende merken. Voor bepaalde merken geldt namelijk dat zij bekendheid hebben verworven die verder reikt dan het doelpubliek. Dit geldt voor het merk Coca-Cola; ook consumenten die geen cola drinken, zullen het merk kennen van bijvoorbeeld de reclames en pertinente marketingcampagnes.

Houders van bekende merken kunnen optreden tegen het gebruik van een jonger teken dat gelijk is aan of overeenstemt met het oudere merk, ongeacht of het wordt gebruikt voor soortgelijke producten of diensten, wanneer door het gebruik van het teken zonder geldige reden ongerechtvaardigd voordeel wordt gehaald uit of afbreuk wordt gedaan aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van het oudere merk. Voor bekende merken geldt dus een ruimere beschermingsomvang dan voor niet-bekende merken, die enkel kunnen optreden tegen het jonger gebruik van tekens die worden gebruikt voor producten of diensten die soortgelijk zijn aan de producten en of diensten waarvoor het merk is geregistreerd.

Ongerechtvaardigd voordeel
De houder van het oudere merk dient aan te tonen dat  de gebruiker van het jongere merk ongerechtvaardigd voordeel trekt uit het onderscheidend vermogen van dit oudere merk. Daarvan is sprake wanneer de gebruiker van het jongere merk meelift op het succes van een ouder merk, ook wel parasiteren of ‘free riding’ genoemd.

Bij de beantwoording van de vraag of sprake is van ongerechtvaardigd voordeel trekken uit het onderscheidend vermogen of de reputatie van het merk, dient een globale beoordeling van alle relevante omstandigheden van het concrete geval te worden gedaan, waarbij met name van belang is:

• De mate van bekendheid en de mate waarin het merk onderscheidend vermogen heeft;
• De mate van overeenstemming van de conflicterende merken;
• De aard en de mate waarin de betrokken producten en diensten gerelateerd zijn.

Hoe groter de mate van bekendheid en het onderscheidend vermogen van het merk, des te groter de kans dat het jongere merk ongerechtvaardigd voordeel trekt uit of afbreuk doet aan de reputatie van het bekende merk.

Beoordeling

Zodra het duidelijk is dat het gebruik van het jongere merk gaat meeliften op de bekendheid van het oudere merk, is sprake van ongerechtvaardigd voordeel of reputatieschending. Het imago van het merk Coca-Cola kan worden overgedragen op de door Master Cola ingediende aanvraag, waardoor de producten wegens de associatie met het bekende oudere merk makkelijk worden verhandeld. Het lettertype van de merknamen Coca-Cola en Master Cola komen volgens het Gerecht EU visueel gezien sterk overeen. De eerste letters ‘c’ en ‘m’ hebben beide een sierlijke lijn in hetzelfde lettertype, dat in het hedendaagse zakenleven niet vaak wordt gebruikt.

Gezien de ruime beschermingsomvang van Coca-Cola, heeft het Gerecht EU daarnaast geoordeeld dat het risico op het trekken van ongerechtvaardigd voordeel wel degelijk aanwezig is, ondanks het feit dat het teken op dit moment slechts in Syrië en het Midden-Oosten wordt gebruikt. Het risico van meeliften wordt namelijk groter als het merk Master Cola ook in Europa op dezelfde wijze zal worden geregistreerd en gebruikt. Coca-Cola heeft met het ingebrachte bewijs aannemelijk en voorzienbaar aangetoond dat het risico aanwezig is dat Master Cola ongerechtvaardigd zal profiteren van de bekendheid van Coca-Cola en afbreuk zal doen aan de reputatie van het bekende merk.

Deze uitspraak laat zien dat in oppositie ook kan worden opgetreden tegen het voorzienbaar commercieel free-riden in de toekomst, mits aan de in dat geval zwaardere bewijslast wordt voldaan. Commercieel gebruik buiten de EU kan dienen als bewijs om aan te tonen hoe het teken waarschijnlijk in de EU zal worden gebruikt.

Zodra gevallen van meeliften te makkelijk worden toegelaten, ontstaat er gevaar voor verwatering. Ook als uw merk minder bekend is dan Coca-Cola, is het zaak om scherp op te treden tegen inbreuk en om verwatering van uw merk te voorkomen. Uiteraard zijn wij u graag van dienst met het bepalen en uitvoeren van een gedegen merkstrategie.

Lees hier het originele artikel