Wenst u meerdere opleidingen
te volgen bij LegalLearning?

Overweeg dan zeker ons jaarabonnement

Krijg toegang tot +150 opleidingen

Live & on demand webinars

Voor uzelf en/of uw medewerkers

AI: een analyse van aansprakelijkheids-
en verzekeringsaspecten
(gratis webinar)

Mr. Sandra Lodewijckx en mr. Bastiaan Bruyndonckx (Lydian)

Webinar op donderdag 21 november 2025

Internationale koop- en verkoopovereenkomsten: een aantal knipperlichten onder de loep

Mr. Kim Swerts (Monard Law)

Webinar op vrijdag 10 oktober 2025

Contractuele aspecten
voor en na een cyberincident

Mr. Bernd Fiten (Timelex)

Webinar op dinsdag 30 september 2025

Intellectuele rechten: recente ontwikkelingen

Dr. Nele Somers (Artes)

Webinar op vrijdag 10 oktober 2025

Vennootschapsrecht:
recente wetgeving en rechtspraak
anno 2025

Mr. Joris De Vos en mr. Laurens Engelen (Dentons)

Webinar op vrijdag 17 oktober 2025

AI … van mens naar machine: en wat dan met het auteursrecht? (Caluwaerts Uytterhoeven)

IT & IP, Innovation & AI | 5 juni 2025

Auteur: Caluwaerts Uytterhoeven

AI is alomtegenwoordig en kent een nooit geziene opmars in ons dagelijks leven. Er gaat geen dag voorbij zonder dat er een nieuwe AI-toepassing opduikt. Maar met deze rijzen ook vele nieuwe juridische vragen. Denk bijvoorbeeld aan de zelfrijdende auto’s en de vraag wie aansprakelijk is wanneer dergelijke voertuigen betrokken geraken in een ongeval.

Er is één rechtstak waarin AI echt juridische onzekerheid zaait, met name die van het auteursrecht.

Auteursrecht

Het auteursrecht beschermt creaties die het resultaat zijn van de menselijke creativiteit. Artikel XI.170 WER stelt uitdrukkelijk dat de (oorspronkelijke) rechthebbende van het auteursrecht de natuurlijke persoon is die het werk heeft gecreëerd. De mens en zijn creatieve geest zijn dus de basis voor het ontstaan van auteursrecht.

Nu (generatieve) AI stilaan voor velen het geliefkoosd middel wordt om teksten, presentaties, illustraties, video’s, … te maken, stelt zich automatisch de vraag naar het auteursrechtelijk statuut van deze creaties. Vermits een machine in staat blijkt om met minimale menselijke input creatieve output te produceren, en teksten, muziek en beelden kan maken, komt de traditionele en logische link tussen menselijke creativiteit en auteursrecht op de helling te staan.

Wereldwijd worstelen de juridische systemen met de onzekerheid die AI inzake auteursrecht veroorzaakt, en er zijn al een aantal rechterlijke uitspraken geweest, maar hét antwoord lijkt er nog niet te zijn.

Een begin van antwoord ligt misschien in de toepassing van de vaststaande principes.

Een creatie is auteursrechtelijk beschermd indien zij het resultaat is van een menselijke intellectuele inspanning, en getuigt van een persoonlijke inbreng en stempel van de creator. Indien en in de mate dat er in het door AI gecreëerde werk sprake is van een duidelijke menselijke inbreng, zou er dus sprake kunnen zijn van een auteursrechtelijke bescherming. Maar welke inbreng en hoe groot moet die inbreng zijn?

Die bescherming zal er zeker niet zijn indien AI een eenvoudige opdracht krijgt en de menselijke input dus absoluut minimaal is. In dat geval zijn er geen menselijke creatieve keuzes, en is het eindresultaat het loutere gevolg van wat het AI systeem weet op basis van de training die het gekregen heeft.

Zo leidt de prompt “teken een huis met twee bomen” tot dit eenvoudige resultaat:

Maar als zeer specifieke prompts leiden tot een eindresultaat dat duidelijk de sporen draagt van creatieve keuzes van een mens, lijkt auteursrechtelijke bescherming m.i. niet ver af. Zo vroeg ik DALL-E een schilderij te maken van een Art Deco huis met een lindenboom, in de stijl van Rubens, met een reclamebord van Caluwaerts Uytterhoeven Advocaten, met een zwarte Volvo XC90 en een Siberische Husky op de voorgrond.

Wat door DALL-E werd geproduceerd is duidelijk het resultaat van bepaalde creatieve keuzes die gemaakt werden door een mens. De creator van de tekening is een mens, en AI deed dienst als (weze het een zeer gesofisticeerd) penseel. Auteursrechtelijke bescherming lijkt voor deze tekening dan ook zeker tot de mogelijkheden te behoren.

Besluit

De opgang van AI doet de wereld van het auteursrecht op zijn grondvesten daveren. Het lijkt echter meer dan verdedigbaar dat aantoonbare en substantiële menselijke inbreng tot auteursrechtelijk bescherming van door AI geproduceerde werken kan leiden.

Let wel op! Als je auteursrechtelijke bescherming wil inroepen, moeten de gemaakte creatieve keuzes bewezen worden. Documenteer dus heel goed welke instructies je aan AI gegeven hebt en welke keuzes gemaakt werden.