Beschermd statuut voor klokkenluiders in de financiële sector (ADMB)

Dankzij de nieuwe wet van 31 juli 2017 wordt het toezicht op de financiële sector verstrengd. Zo worden de strafsancties bij marktmisbruik verhoogd én komt er een regeling die klokkenluiders moet beschermen.

Bescherming voor klokkenluiders

De nieuwe wetgeving voert een klokkenluidersregeling in die zorgt voor een bescherming van werknemers die daadwerkelijke of potentiële inbreuken melden op de regels die aan het toezicht van de FSMA (de zogenaamde financiële waakhond) onderworpen zijn.

De  werknemer die te goeder trouw een melding doet of die in de melding wordt beschuldigd, wordt beschermd tegen rechterlijke vorderingen of professionele sancties. Sancties, discriminatie of andere vormen van een onbillijke behandeling of nadelige maatregelen ten gevolge van of in verband met de melding van een inbreuk, zijn verboden.

De werkgever kan daardoor dus niet overgaan tot ontslag of andere nadelige maatregelen tegen een beschermde werknemer, tenzij hij kan bewijzen dat de redenen voor het ontslag of de nadelige maatregelen geen gevolg zijn van en geen verband houden met de melding van een inbreuk.

De klokkenluider geniet deze bescherming indien redelijkerwijze kan worden vermoed dat de werkgever op de hoogte was of ervan uitging dat een inbreuk aan de FSMA werd gemeld door, of met betrekking tot, de betrokken werknemer en dit

• gedurende een periode van 12 maanden vanaf de melding of;
• minstens totdat er een definitieve uitspraak is als het ontslag of de nadelige maatregelen genomen binnen de 12 maanden na de melding het voorwerp uitmaken van een geschil voor de rechtbank.

Toch ontslag of andere maatregel?

Wanneer de werkgever de arbeidsovereenkomst beëindigt of de arbeidsvoorwaarden eenzijdig wijzigt, kan de werknemer (of de werknemersorganisatie waarbij hij is aangesloten) verzoeken hem opnieuw in de onderneming of de instelling op te nemen onder de voorwaarden die bestonden voor de beëindiging of de wijziging.

Het verzoek moet met een aangetekende brief gebeuren binnen de 30 dagen volgend op de datum van de kennisgeving van de opzegging, van de beëindiging zonder opzegging of van de eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden. De werkgever moet zich binnen de 30 dagen na de kennisgeving van de brief over het verzoek uitspreken.

De werkgever die de werknemer opnieuw in de onderneming of de instelling opneemt of hem zijn functie onder de voorwaarden die bestonden voor de beëindiging of de wijziging laat uitoefenen, moet het wegens ontslag of wijziging van de arbeidsvoorwaarden loonverlies betalen én de werkgevers- en werknemersbijdragen op dat loon storten.

Beschermingsvergoeding

De klokkenluider heeft bovendien recht op een vergoeding als hij na zijn verzoek tot re-integratie niet opnieuw wordt opgenomen in de onderneming of zijn functie niet kan uitoefenen onder de voorwaarden die bestonden voor de beëindiging of de wijziging. De werknemer heeft ook recht op de vergoeding als hij geen verzoek tot re-integratie heeft ingediend.

De beschermingsvergoeding is, naar keuze van de werknemer, gelijk aan:

• een forfaitair bedrag dat overeenstemt met het brutoloon van 6 maanden of;
• de werkelijk door de werknemer geleden schade. In dit geval moet de werknemer de omvang van zijn schade bewijzen.

Gaat het daarentegen om een werknemer die beschuldigd werd van een inbreuk, stemt de  beschermingsvergoeding in voorkomend geval overeen met de schade die de werknemer effectief leed.

Interne meldingsprocedures

Alle personen en instellingen met een vergunning van, of een inschrijving bij, de FSMA of de NBB (onder andere  kredietinstellingen, kredietgevers en –bemiddelaars, verzekeringsondernemingen, beleggingsondernemingen, gereglementeerde vastgoedvennootschappen, tussenpersonen in bank- en beleggingsdiensten, onafhankelijk financieel planners,…), moeten bovendien passende interne meldingsprocedures invoeren om dergelijke inbreuken te melden. Hoewel klokkenluiders inbreuken rechtstreeks aan de FSMA mogen melden, moeten zij dus de mogelijkheid hebben om de inbreuk ook intern te melden.

Lees hier het originele artikel