Toepassing Digitaldiensten-verordening en recente ontwikkelingen (Eubelius)

Auteurs: Anneleen Van de Meulebroucke en Helena Schellekens (Eubelius)

De Digitaledienstenverordening, beter gekend als Digital Services Act of DSA wordt van toepassing op 17 februari 2024 (Verordening (EU) 2022/2065 van het Europees Parlement en de Raad van 19 oktober 2022 betreffende een eengemaakte markt voor digitale diensten en tot wijziging van Richtlijn 2000/31/EG, PB L 27 oktober 2022). De tekst van de Digitaledienstenverordening kunt u hier vinden.

Wij hebben enkele recente ontwikkelingen voor u samengevat.

Samen met de Digitalemarktenverordening, vormt de Digitaledienstenverordening één van de hoekstenen om een eerlijke, veilige, verantwoordelijke en open digitale Europese markt te ontwikkelen.

Wat?

De DSA is van toepassing op:

• tussenhandeldiensten (bijvoorbeeld internettoegangsdiensten),
• hostingdiensten (bijvoorbeeld cloudhosting, webhostingdiensten en online webshops),
• (zeer grote) onlineplatforms (zogenaamde VLOP’s, bijvoorbeeld socialemediaplatforms, appstores of online marktplaatsen), en
• (zeer grote) onlinezoekmachines (zogenaamde VLOSE’s).

De DSA voert dus niet alleen nieuwe regels in voor grote digitale spelers, maar legt ook verplichtingen op aan tussenhandel- en hostingdiensten, zoals bedrijven die internettoegangsdiensten aanbieden of online webshops.

De DSA bevat:

• nieuwe regels, verplichtingen en mechanismen om illegale online inhoud sneller te verwijderen (bijvoorbeeld de mogelijkheid om illegale inhoud te “flaggen”),
• een betere bescherming van de rechten van consumenten (bijvoorbeeld door doeltreffende waarborgen voor gebruikers, door bepaalde garanties zoals voor de persvrijheid en de vrijheid van meningsuiting, of door een transparantieverplichting over algoritmen gebruikt bij onlinereclame),
• due diligence-verplichtingen voor aanbieders van tussenhandeldiensten, en
• duidelijkere vrijstellingen van aansprakelijkheid waarop tussenhandeldiensten, onlineplatforms en onlinezoekmachines zich kunnen beroepen.

Recente ontwikkelingen

De Europese Commissie is verantwoordelijk voor de aanduiding van de zeer grote onlineplatforms en zoekmachines. De Europese Commissie duidde onder andere Amazon, Zalando, Google Maps en Facebook aan. Zalando en Amazon stelden bij het Gerecht een beroep in tegen die kwalificatie. Het beroep van Amazon kende geen succes, nu enkel de opschorting van haar verplichting om het reclameregister te publiceren (artikel 39 DSA) werd toegekend. Het beroep in de Zalando-zaak wreed nog niet beslecht. Ondertussen opende de Europese Commissie ook het eerste formele onderzoek in de context van de DSA tegen X (het vroegere Twitter). Het onderzoek focust onder andere op de verspreiding van illegale informatie in de EU en verschillende transparantieverplichtingen.

Lidstaten zijn verplicht om één of meerdere bevoegde autoriteiten aan te duiden, waaronder ook een digitale dienstencoördinator verantwoordelijk voor het toezicht, de uitvoering en handhaving van de DSA. Het Belgisch Instituut voor postdiensten en telecommunicatie (BIPT) is aangeduid als digitaledienstencoördinator op federaal niveau. Het BIPT zal deze rol in samenwerking met de regionale mediaregulatoren (VMR, CSA en Medienrat) vervullen. De Ministerraad keurde in dat kader op 9 februari 2024 een voorontwerp van wet goed dat in een samenwerkingsakkoord tussen de Federale staat, de Franse Gemeenschap, de Vlaamse Gemeenschap en de Duitstalige Gemeenschap voorziet.

Wanneer?

De DSA trad in werking op 16 november 2022, 20 dagen na de bekendmaking in het Publicatieblad, en is van toepassing op 17 februari 2024. Sommige bepalingen zijn reeds van toepassing sinds 16 november 2022, zoals de bepalingen over de transparantieverplichtingen van onlineplatforms, gedelegeerde handelingen en de aanwijzing van zeer grote onlineplatforms en zeer grote onlinezoekmachines.

Bron: Eubelius