Nieuwe EU-wetgeving over verpakkingen: wat verandert er vanaf 2026? (Monard Law)

Auteur: Charles Claeys (Monard Law)

De Europese Unie heeft op 22 januari 2025 de nieuwe Verordening (EU) 2025/40 inzake Packaging and Packaging Waste gepubliceerd. Deze verordening treedt in werking op 12 augustus 2026 en vervangt de huidige Richtlijn 94/62/EG.

Wat betekent deze nieuwe verordening voor bedrijven in België en de rest van Europa?

De nieuwe wetgeving introduceert strengere regels om verpakkingen duurzamer te maken en afval te verminderen. Voor het eerst geldt een uniforme aanpak in alle EU-lidstaten. Dit betekent dat dezelfde regels direct van toepassing zijn, zonder dat nationale wetten nodig zijn. Lidstaten krijgen wel enige ruimte om bepaalde regels af te stemmen op hun eigen klimaatdoelen.

De nieuwe verplichtingen gelden voor alle verpakkingen op de EU-markt, ongeacht of ze in de EU of daarbuiten zijn geproduceerd. Deze regels richten zich op de volledige levenscyclus van verpakkingen. Enkele belangrijke aandachtspunten zullen de volgende zijn:

• Verpakkingen moeten voldoen aan eisen zoals gebruik van gerecycled materiaal, recycleerbaarheid en minder schadelijke stoffen.
• Herbruikbare verpakkingen worden de norm en het beperken van onnodige lege ruimte in verpakkingen wordt verplicht.
• Verpakkingen moeten beter recyclebaar zijn en er komen hogere doelstellingen voor hergebruik en afvalvermindering.

Enkele voorbeelden van concrete nieuwe regels:

• Beperkingen op bepaalde kunststoffen voor eenmalig gebruik, zoals voorverpakt fruit en groenten die minder wegen dan 1,5 kg en individuele porties specerijen, sauzen en suiker in hotels, bars en restaurants.
• Het gewicht en volume van verpakkingen minimaliseren en onnodige verpakkingen vermijden.
• Doelstellingen voor 2030 en 2040 voor een minimumpercentage gerecycled materiaal in verpakkingen.
• Een verplichting voor afhaalrestaurants om klanten de optie te bieden hun eigen verpakkingen zonder extra kosten mee te nemen.
• Minimalisering van zorgwekkende stoffen, waaronder beperkingen voor verpakkingen die per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) bevatten als deze bepaalde drempelwaarden overschrijden.

Met deze nieuwe regels wil de EU de hele toeleveringsketen van verpakkingen verduurzamen.

Wat betekent dit voor België?

België, en in het bijzonder Vlaanderen, heeft al een sterke reputatie op het gebied van afvalbeheer en recycling. Toch zal de nieuwe regelgeving aanvullende inspanningen vereisen om te voldoen aan de ambitieuze doelen. Denk bijvoorbeeld aan striktere eisen voor de samenstelling van verpakkingen en meer focus op hergebruik.

In specifieke sectoren als retail en voeding zullen deze verplichtingen extra voelbaar zijn.

Wat gebeurt er nu?

De nieuwe Verordening (EU) 2025/40 inzake Packaging and Packaging Waste is aangenomen, maar er wordt nog gewerkt aan de praktische invulling. De Europese Commissie zal de komende maanden en jaren gedetailleerde regels uitwerken, zoals criteria voor recycleerbaarheid en herbruikbaarheid, regels voor verpakkingslabels en doelstellingen voor hergebruik.

Bron: Monard Law