Interesten bij onbetaalde facturen en in rechtszaken gaan fors de hoogte in (Sirius Legal)

Betalingsachterstand in handelstransacties

Te laat betaald worden is voor niemand leuk.  Meer zelfs, trage betalers en wanbetalers zijn voor KMO’s één van de grootste oorzaken van liquiditeitsproblemen en zelfs van faillissementen.

Slimme ondernemers zorgen dan ook voor goede factuurvoorwaarden en voor duidelijke en strenge contractvoorwaarden die hun klanten ertoe verplichten om snel en op tijd te betalen.  Zo zorg je ervoor dat wanbetalingen beperkt blijven en dat je in elk geval recht hebt op een schadevergoeding én op laattijdigheidsintresten als één van je klanten toch te laat betaalt.

Alleen is het als ondernemer of als KMO niet altijd makkelijk om jouw factuurvoorwaarden af te dwingen of om bedingen rond laattijdige betaling in je overeenkomsten op te nemen.  De wetgeving helpt je in die gevallen gelukkig wel.  Er is bijvoorbeeld wetgeving die ervoor zorgt dat KMO’s in hun relaties met grotere klanten sowieso recht hebben op een maximale betalingstermijn van 30 dagen, zelfs als er contractueel een langere termijn werd afgesproken (lees: opgedrongen) door de klant.

Ook voor wat betreft de hoogte van de interesten waarop je recht hebt, zelfs als je geen factuurvoorwaarden of overeenkomst hebt die die intresten vastleggen, bestaat er specifieke wetgeving.  De “Wet van 2 augustus 2002 op de bestrijding van de betalingsachterstand in handelstransacties” voorziet in standaard intrestvoeten die je kan aanrekenen als – in handelstransacties, dus in B2B relaties – je klant laattijdig betaalt.  Die intresten worden periodiek herberekend en de voorbije jaren waren die historisch laag. Ze waren zelfs zo laag dat ze in de ogen van de meeste ondernemers absoluut hun doel voorbijschoten omdat schuldenaars helemaal niet meer afgeschrikt werden door het risico om intresten verschuldigd te zijn bij laattijdige betaling.

De inflatiegolf van de voorbije maanden zorgt er echter voor dat de intresten bij laattijdige betaling tussen handelaars stevig de hoogte ingaan.  In de tweede helft van 2022 was die al gestegen naar 8% en sinds begin 2023 ligt de standaard intrestvoet waarop je aanspraak kan maken ten aanzien van een klant die niet betaalt zelfs op 10,5% van het factuurbedrag.

Dat is van belang voor wie géén factuurvoorwaarden of contract heeft om op terug te vallen, maar ook wie wel een intrestvoet in zijn of haar factuurvoorwaarden heeft staan, kan baat hebben bij de stijging van de intrestvoet onder de Wet van 2002.  Rechtbanken gebruiken die intrestvoet immers als toetssteen om te beoordelen of hetgeen contractueel overeengekomen werden (in factuurvoorwaarden bvb) niet overdreven hoog is.  In dat laatste geval kunnen ze de verschuldigde intrest terug brengen tot een lager bedrag, maar nooit onder het bedrag van deze wettelijk voorziene intrestvoet.  Als jouw contractvoorwaarden een intrest voorzien die lager is dan 10,5%, kan je dus best even kijken of een update aangewezen is, zodat je niet onnodig geld laat liggen…

Wettelijke interestvoet in burgerlijke rechtszaken- en handelsrechtszaken

Ook de “wettelijke” interestvoet gaat overigens gevoelig de hoogte in. De wettelijke interestvoet is de interestvoet die aangerekend wordt in vonnissen en arresten die geveld worden in burgerlijke zaken en in handelszaken, bijvoorbeeld bij niet-betaling door consumenten, maar ook in geschillen over (buitencontractuele) schadevergoeding bij onrechtmatige daad.

Als je weet dat rechtszaken in België jarenlang kunnen aanslepen, zeker als er een beroepsprocedure nodig is, en dat je soms jarenlang moet wachten op de schadevergoeding waar je recht op hebt, dan is het een meer dan goede zaak dat de intresten die aangerekend mogen worden stevig hoger komen te liggen. Zo wordt het waardeverlies op jouw geld, als je uiteindelijk alsnog betaald raakt, correct gecompenseerd.

Ook die wettelijke intrestvoet lag de voorbije jaren bijzonder laag.  In 2022 bedroeg deze nog slechts 1,5%.  Voor het jaar 2023 gaat dat aanzienlijk de hoogte in en bedraagt de wettelijke interestvoet maar liefst 5,25%.

Impact?

De afgelopen jaren lagen intresten zo laag dat schuldenaars absoluut niet wakker lagen van het feit dat zij bovenop het verschuldigde basisbedrag ook nog intresten zouden moeten betalen.  1,5% of 2% bovenop het verschuldigde bedrag is immers verwaarloosbaar.

Maar dat verandert nu ongetwijfeld.  Intresten worden opnieuw, net als vroeger, veel meer een factor waarmee rekening gehouden moet worden.  Wie plots 5 of zelfs 10% intresten op jaarbasis bijgevoegd ziet worden aan het door hem of haar verschuldigde bedrag, kan daar immers een stevige financiële kater aan overhouden.

Dat is zeker zo als je er rekening mee houdt dat rechtszaken erg lang kunnen duren en dat de periodiek vervallen intresten door wakkere advocaten om de paar maanden “gekapitaliseerd” kunnen worden in de loop van een geding op basis van artikel 1154 BW, zodat de tussentijds vervallen intresten bij de hoofdsom gevoegd worden en de schuldenaar zo “intresten op intresten” gaat betalen.

Goede incasso

Als onderneming doe je er goed aan om je incasso op orde te hebben.  Zorg voor goede factuurvoorwaarden, die je ook periodiek laat updaten door je advocaat.  Maak ook goede afspraken met je advocaat, zodat die tijdig kan tussenkomen bij laattijdige betaling.  In de meeste gevallen is dat efficiënter én goedkoper dan beroep doen op een gespecialiseerd incassobureau dat uiteindelijk je dossier ook uit handen zal moeten geven aan een advocaat…

Bron: Sirius Legal