Handelspraktijken en consumentenbescherming:
recente topics onder de loep

Dr. Stijn Claeys en mr. Arne Baert (Racine)

Webinar op vrijdag 30 augustus 2024


Aandachtspunten bij het opstellen
en analyseren van ICT-contracten

Mr. Lynn Pype en mr. Liesa Boghaert (Timelex)

Webinar op donderdag 16 mei 2024


Consumentenbescherming bij de verwerving
van financiële diensten: de laatste ontwikkelingen (optioneel met handboek)

Prof. dr. Reinhard Steennot (UGent)

Webinar op donderdag 30 mei 2024

Betalingstermijn aan KMO’s en freelancers aangescherpt (Sirius Legal)

Auteur: Freekje De Vidts (Sirius Legal)

Publicatiedatum: 22/08/2019

Sinds 2002 zijn al strengere regels van kracht voor de betalingstermijnen tussen ondernemingen. Indien partijen geen overeenkomst afsluiten, geldt een betalingstermijn van 30 kalenderdagen. In de praktijk blijkt echter dat veel KMO’s en freelancers zeer lange betalingstermijnen (tot wel 90 of 120 dagen) opgelegd krijgen onder meer door multinationals, waardoor hun eigen liquiditeit in het gevaar komt. De wetgever wil hieraan tegemoet komen door een wijziging aan de wet betalingsachterstand. 

Achtergrond?

Twee derde van de ondernemingen in België (waaronder ook freelancers vallen) geeft te kennen betalingstermijnen te aanvaarden die langer zijn dan wat zij comfortabel achten. Vooral multinationals blijken hierop aan te dringen. 69% van de bedrijven geven aan deze langere termijnen ook te aanvaarden, ondanks het feit dat deze vaak voor hen liquiditeitsproblemen met zich meebrengen.

De Europese wetgever had reeds voorzien dat lidstaten zelf kunnen voorzien in een aangescherpte regeling in hun nationale wetgeving teneinde de betalingstermijnen in een B2B-context te verbeteren. Nederland voorzag al in een dergelijke regeling en ook in Frankrijk werd recent een initiatief genomen om de bestaande betaaltermijnen aan te scherpen.

Wat is de situatie vandaag?

Wanneer géén betalingstermijn is overeengekomen (bv. er is geen contract, geen algemene voorwaarden,…) moet elke vergoeding van een handelstransactie gebeuren binnen een termijn van 30 kalenderdagen. Maar partijen kunnen contractueel een langere termijn overeenkomen.

Ten opzichte van overheden geldt in principe eveneens een betalingstermijn van 30 dagen. Het is daarnaast mogelijk om te voorzien in een (bijkomende) termijn van 30 dagen voorafgaand aan de betalingstermijn voor de inspectie van de goederen. Na deze 30 dagen verificatieperiode vangt dan de betalingstermijn van 30 dagen aan. Het is wel mogelijk om hier contractueel van af te wijken tenzij er sprake is van een situatie van onbillijkheid ten opzichte van de handelaar.

Wat staat in de nieuwe wet?

Wie in de toekomst als niet-KMO contracteert met een KMO of freelancer moet de wettelijke betalingstermijn van 30 kalenderdagen respecteren. Deze datum kan eventueel verschoven worden indien en voor zover er een termijn van verificatie van (maximaal) 30 dagen werd overeengekomen.

Maar, partijen kunnen evenwel geen uiterste dag van betaling overeenkomen van meer dan zestig dagen, indien de schuldeiser een KMO of freelancer is en de schuldenaar geen KMO is.

Indien dit beding tóch zou opgenomen worden in een contract of algemene voorwaarden dan is dit beding nietig.

Op wie is de nieuwe wet van toepassing?

Jammer genoeg is de wet enkel van toepassing op KMO’s die contracteren met niet-KMO’s en niet op KMO’s die contracteren met overheden.

Een KMO is omschreven als een onderneming die op het ogenblik van het sluiten van de handelstransactie niet meer dan één van de volgende criteria overschrijdt:

  • een jaargemiddelde van 50 werknemers;
  • een jaaromzet, exclusief de BTW, van EUR 9.000.000; en
  • een balanstotaal van EUR 4.500.000

Ook freelancers, zelfs wanneer zij ondernemen als “zelfstandige natuurlijke persoon” vallen onder deze definitie en kunnen hiervan gebruik maken (!)

Vanaf wanneer van kracht?

De wijziging aan de wet betalingsachterstand is aangenomen door de plenaire zitting van het parlement. Nu is het wachten op de publicatie in het Belgisch Staatsblad van deze nieuwe wet. Zes maanden na de publicatie zal de wet dan in werking treden en dit op alle overeenkomsten die vanaf de datum van inwerkingtreding zijn getreden.

Wat met bestaande overeenkomsten?

We kunnen ons afvragen wat het lot is van KMO’s die op regelmatige basis met eenzelfde groot bedrijf zaken doen en waarbij de contractuele relaties tussen partijen enkel zijn geregeld door de algemene voorwaarden van de grote speler. Of het lot van de freelancer die een project uitvoert bij een grote klant en die zich akkoord heeft verklaard met de algemene voorwaarden van die speler.

In dat geval is er inderdaad sprake van een “lopende overeenkomst” en zal de nieuwe wet hier dus niet op van toepassing zijn.

Wanneer echter de algemene voorwaarden van de tegenpartij zouden aangepast worden in de toekomst, zou je kunnen verantwoorden dat vanaf dan een nieuwe overeenkomst tot stand komt. Indien dit plaatsvindt ná de inwerkingtreding van de nieuwe wet, dan zullen de nieuwe bepalingen van de wet betalingsachterstand tóch van toepassing  zijn op deze contractuele relaties, ook al werken jullie al een hele tijd samen.

Als KMO zou je dit ook zelf ook kunnen uitlokken door wijzigingen voor te stellen aan de algemene voorwaarden van de grote speler, na de inwerkingtreding van de nieuwe wet. Het loont in elk geval de moeite om je contractspartij hierover in te lichten vanaf het ogenblik van de inwerkingtreding.

Lees hier het originele artikel

» Bekijk alle artikels: Handel & Consument