Wat als….? De rechter mag bij zijn beoordeling geen rekening houden met toekomstige en onzekere omstandigheden. Cassatie 20 januari 2023 (LegalNews)

Auteur: Marc Vandecasteele (LegalNews)

Op donderdagnamiddag 20 april 2023 geven Mr. Christine Heeb, advocaat-vennoot Schoups, mr. Nel Van Daele, advocaat Schoups en mr. Jérémy Vanderheyde, advocaat Schoups, een webinar van twee uren (15.00-17.00 uur) over ‘Checklist bij koop-verkoop van onroerend goed‘ –  incl. het gloednieuwe boek ‘Checklist bij koop-verkoop van onroerend goed’ (uitgave Intersentia – november 2022).

Wat waren de feiten?

In een achtertuin wordt een (niet-vergunde) constructie opgetrokken, bedoeld voor het vermaak en de ontspanning van kinderen, in feite een speelkamer buitenshuis.

De buren zijn evenwel van mening dat hun privacy ernstig in het gedrang komt door het bestaan van de constructie, omdat vanop het platform rechtstreeks zicht is in de tuin en in hun leefruimtes, gezien zij op de eerste verdieping wonen. Zij maken zich vooral zorgen over hun privacy in de toekomst: indien de kinderen tieners zullen zijn, indien de bomen op hun perceel zullen worden verwijderd of indien zij besluiten om een zwembad te installeren…

De vrederechter is ter plaatse gekomen op 8 oktober 2018 en in het proces-verbaal staat duidelijk het volgende:

• deze met klimop begroeide muur neemt een groot gedeelte weg van de inkijk; in het achterste gedeelte van de tuin van [eisers] is geen inkijk vanuit de constructie mogelijk;
• de bomen in de eigen tuin van [eisers] beletten grotendeels de inkijk op het terras op de eerste verdieping van [eisers];
• deze bomen verliezen hun bladeren in de winter, maar volgens de aanwezige deskundige betreft het een boomsoort die snel terug bladeren.

De vorderingen werden daarom door de vrederechter afgewezen bij vonnis van 7 oktober 2019.

Op 28 juni 2021 werd vervolgens een vonnis uitgesproken door de AB5 kamer van de rechtbank van eerste aanleg Antwerpen, dat opnieuw de vorderingen van de buren verwerpt. Uit het concrete nadeel dat de buren aanduiden, stelt de rechtbank vast dat zij zich vooral zorgen maken over hun privacy in de toekomst: indien de kinderen tieners zullen zijn, indien de bomen zullen weggenomen worden of indien zij besluiten om een zwembad te installeren. De rechtbank is van oordeel dat de impact van de niet-vergunde constructie op de privacy van de buren op dit ogenblik dermate beperkt is dat het buiten proportie is om de afbraak te bevelen van de constructie in kwestie.

Wat is de visie van het Hof van Cassatie?

Rechtsmisbruik bestaat in de uitoefening van een recht op een wijze die kennelijk de grenzen te buiten gaat van de uitoefening van dat recht door een bedachtzaam en voorzichtig persoon. Dat is onder meer het geval wanneer het veroorzaakte nadeel buiten verhouding staat tot het voordeel dat de houder van het recht nastreeft of heeft verkregen. De rechter moet bij de beoordeling van de belangen die in het geding zijn, rekening houden met alle concrete omstandigheden van de zaak.

Het onderdeel dat ervan uitgaat dat de rechter bij zijn beoordeling ook rekening moet houden met toekomstige en onzekere omstandigheden, faalt in zoverre naar recht.

Lees hier het Cassatie-arrest van 20 januari 2023