Een minnelijke schikking in kort geding: een wetswijziging op komst (Schoups)

Auteurs: Sam Ledent en  Eva Sterkens (Schoups)

Op 29 november 2023 werd in de parlementaire commissie voor Justitie een wetsontwerp goedgekeurd dat (onder meer) het Gerechtelijk Wetboek zal wijzigen op het vlak van het gebruik van de kamers voor minnelijke schikking.

1. Art. 730/1, §1 Ger.W. bepaalt dat de rechter in elke stand van het geding een minnelijke oplossing van geschillen bevordert. Op grond van art. 730/1, §2 Ger.W. kan de rechter partijen bevragen over de wijze waarop zij reeds geprobeerd hebben het geschil minnelijk op te lossen. Momenteel is het voor de rechter niet mogelijk om dit te doen bij procedures in kort geding, hetgeen de wet uitdrukkelijk voorschrijft (“Behoudens in kort geding”). Hier komt wellicht verandering in. Het wetsontwerp voorziet dat de kortgedingrechter de partijen in de toekomst eveneens zal kunnen bevragen over hun minnelijke initiatieven.

2. Het wetsontwerp voorziet een tweede aanpassing aan art. 730/1, §2 Ger.W.. Zoals vermeld, laat de huidige tekst de kortgedingrechter niet toe om de partijen te bevragen over hun minnelijke initiatieven, maar paradoxaal genoeg wél om de zaak op vaste datum uit te stellen teneinde de partijen “in de gelegenheid te stellen om na te gaan of hun geschil geheel of deels op minnelijke wijze kan worden opgelost en om daarover alle nuttige inlichtingen in te winnen”. Dergelijk uitstel staat haaks op de in een kortgedingprocedure vereiste spoedeisendheid. De parlementaire commissie heeft dat ingezien. Het wetsontwerp voorziet de schrapping van deze mogelijkheid in kortgedingprocedures.

3. De laatste jaren werden reeds verschillende initiatieven genomen om de behandeling van geschillen buiten de rechtbank te promoten en meer in te zetten op alternatieve methodes van geschillenbeslechting. Specifiek wat betreft bouwzaken, lichten wij kort enkele recente initiatieven toe in Antwerpen en Brussel.

Sinds 1 september 2022 vereist de Nederlandstalige Ondernemingsrechtbank van Brussel dat bouwzaken worden ingeleid voor de gespecialiseerde zesde kamer.[1] De inleidingszitting neemt de vorm aan van een oriëntatiegesprek waarbij zal worden nagegaan welk oplossingstraject voor partijen het meest geschikt is. Daarbij zal ook worden nagegaan welke minnelijke initiatieven partijen reeds ondernomen hebben en of een minnelijke oplossing van het geschil (bv. via verzoening, een schikking of een bemiddelingstraject) tot de mogelijkheden behoort.

Vanaf 1 januari 2023 heeft de Nederlandstalige rechtbank van eerste aanleg Brussel eveneens een Kamer minnelijke schikking in burgerlijke zaken die in burgerlijke zaken een verzoening tussen de partijen tracht te bewerkstelligen. De partijen kunnen zelf hun zaak voor deze Kamer minnelijke schikking brengen. Het dossier kan ook naar deze kamer verwezen worden.

In Antwerpen loopt sinds kort een pilootproject “het charter voor bouwzaken” bij de bouwkamer van de rechtbank van eerste aanleg Antwerpen, afdeling Antwerpen.[2] De doelstelling van het charter is het bevorderen van alternatieve geschillenbeslechting. Daartoe streeft het charter naar het optimaliseren van de “kamer voor minnelijke schikking”, waar partijen onder begeleiding van de rechtbank, proberen tot een (geheel of gedeeltelijk) akkoord voor hun geschil te komen.

4. Het wetsontwerp houdende diverse bepalingen in burgerlijke en gerechtelijke zaken, moet nog worden goedgekeurd door de Kamer van Volksvertegenwoordigers. De wetswijziging zal in werking treden op de eerste dag van de derde maand na publicatie in het Belgisch Staatsblad.

***

[1] Voor meer informatie: infoblad-orientatiegesprek-bouwzaken.pdf (rechtbanken-tribunaux.be).

[2] Voor meer informatie: def-versie-charter-balie.pdf (tribunaux-rechtbanken.be); zie hierover ook onze eerdere nieuwsbrief van 27 juli 2023: Het charter voor bouwzaken: naar een meer duurzame, effectieve en proceseconomische oplossing voor bouwgeschillen | Schoups.

Bron: Schoups