Streep door de meerwaardetheorie voor appartementen aan de kust (Van Havermaet)

Auteur: Stefan Peeters (Van Havermaet)

Het geval is klassiek en veelvoorkomend: een vennootschap koopt een villa of appartement aan zee en stelt het vervolgens ‘gratis’ ter beschikking aan haar bedrijfsleider (met aanrekening van een voordeel van alle aard). Met zijn uitspraak van 21 oktober 2022 zorgt het Hof van Cassatie voor een nieuwe wending. Cassatie verbreekt meer bepaald een eerder arrest van het Hof van Beroep van Gent dat de belastingplichtige toeliet de kosten van dergelijk onroerend goed fiscaal in aftrek te nemen als beroepskost o.b.v. het investeringskarakter van vastgoed aan zee.

HOF VAN BEROEP GENT AANVAARDDE EERDER DE MEERWAARDETHEORIE

In de Gentse zaak volgde het Hof van Beroep de belastingplichtige in zijn betoog dat er bij een wederverkoop een (aanzienlijke) belastbare meerwaarde in de vennootschap zou ontstaan. Hiermee is dan voldaan aan de belangrijke voorwaarde dat kosten fiscaal aftrekbaar zijn “indien ze zijn gemaakt om belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden”. Aangezien de beoogde meerwaarde belastbaar is, is het maar logisch dat de vennootschap de kosten kan aftrekken. Overigens kon de belastingplichtige in de Gentse zaak een zeer goed onderbouwd dossier voorleggen.

LUSTHUIZEN?

De fiscus stelde zich evenwel niet tevreden met het arrest en bracht de zaak voor het Hof van Cassatie.

Van groot belang is dat Cassatie oordeelt dat een appartement aan zee (dat louter dienst doet als vakantieverblijf) beschouwd moet worden als een zogenaamd ‘lusthuis’. Een ‘lusthuis’ is niet datgene waar u nu aan denkt. In de fiscale betekenis gaat het om onroerende goederen waar een onderneming haar personeel of klanten kan uitnodigen om er te verblijven. Cassatie meent dat deze definitie ook geldt voor de (tweede) woning die de vennootschap aan haar bedrijfsleiding ter beschikking stelt.

Waarom is dit van belang? Welnu, de fiscale wetgeving bepaalt dat kosten met betrekking tot ‘lusthuizen’ fiscaal niet aftrekbaar zijn, tenzij het voordeel dat verbonden is aan het gebruik van dit ‘lusthuis’ opgenomen wordt als bezoldiging bij de genieter. Het volstaat dus niet om aan te tonen dat het onroerend goed voor de vennootschap ook inkomsten oplevert, bijvoorbeeld doordat het bij latere verkoop een belastbare meerwaarde zal opleveren.

GEVOLGEN VOOR DE PRAKTIJK

Deze rechtspraak heeft tot gevolg dat de kosten van vele woningen en appartementen aangehouden door een vennootschap niet langer fiscaal aftrekbaar zijn. Het is echter onduidelijk of dit altijd zo is. Wat als de vennootschap een gedeelte van het onroerend goed gebruikt voor de uitoefening van haar beroepswerkzaamheid? Wat als het onroerend goed (ook) huurinkomsten van derden oplevert?

Overigens geeft de belasting van een voordeel van alle aard als bezoldiging geen vrijgeleide om alle kosten te kunnen aftrekken. De fiscus eist dat u aantoont dat de terbeschikkingstelling van het onroerend goed gekoppeld is aan daadwerkelijke prestaties van de bedrijfsleider ten voordele van de vennootschap.

Bron: Van Havermaet