De administratieve verplichtingen als bouwpromotor of aannemer: omvangrijker dan u denkt (Titeca Accountancy)

Auteur: Titeca Accountancy

Publicatiedatum: juli 2019

Aangifte der werken

Eén van de eerste verplichtingen uit het arsenaal aan maatregelen tegen sociale dumping is de aangifte der werken. De aannemer die werken in onroerende staat uitvoert (uitgezonderd voor werken tot 30.000 EUR excl. btw wanneer men geen beroep doet op een onderaannemer of tot 5.000 EUR excl. btw wanneer men een beroep doet op 1 onderaannemer) is verplicht om de werken aan de RSZ te melden en de nodige inlichtingen te verstrekken omtrent de bouwplaats, bouwheer en onderaannemers. In sommige gevallen zal de aangifte der werken evenwel niet door de aannemer maar door de bouwpromotor dienen te gebeuren, daar deze door de RSZ onder bepaalde voorwaarden met de aannemer wordt gelijkgesteld.

Aanwezigheidsregistratie

Per 1 april 2014 werd er een verplichte elektronische aanwezigheidsregistratie ingevoerd op alle plaatsen waar werken in onroerende staat worden uitgevoerd met een totaalbedrag van minstens 800.000.00 EUR, excl. btw. Dit bedrag werd per 1 maart 2016 verlaagd naar 500.000 EUR en de aanwezigheidsregistratie zou vanaf 2018 zelfs van toepassing worden op alle werven ongeacht de waarde van de uit te voeren werken. De aanwezigheidsregistratie zorgt ervoor dat dagelijks kan vastgesteld worden wie in welke hoedanigheid op de bouwwerf aanwezig is. De RSZ stelt hiertoe 4 kanalen beschikbaar om het voor de werkgever mogelijk te maken de aanwezigheid van zijn/haar personeel en/of eventuele onderaannemers te kunnen registreren. De verantwoordelijkheid voor de aanwezigheidsregistratie ligt bij diegene die de aangifte der werken heeft ingediend (zie supra).

Inhoudingsplicht voor fiscale en sociale schulden

De inhoudingsplicht voor fiscale en sociale schulden is geen nieuw gegeven meer:  Opdrachtgevers (uitgezonderd natuurlijke personen die werk in onroerende staat laten uitvoeren voor privédoeleinden), aannemers en onderaannemers die werk in onroerende staat (laten) uitvoeren, moeten nagaan of hun (onder)aannemers sociale of fiscale schulden hebben bij het aangaan van een contract én bij het betalen van de factuur. Blijkt dat de medecontractant fiscale schulden heeft, dan dient men 15% van het bedrag dat men verschuldigd is aan de medecontractant door te storten aan de FOD Financiën. Heeft de medecontractant sociale schulden, dan dient men 35% in te houden en door te storten aan de RSZ. Om na te gaan of uw medecontractant fiscale dan wel sociale schulden heeft, werd recent een nieuwe tool ontwikkeld: middels www.checkinhoudingsplicht.be kan u meteen zien of u een deel van de factuur al dan niet dient in te houden.

Hoofdelijke aansprakelijkheid loonschulden

Met de wet van 11 december 2016 werd een verstrengde aansprakelijkheidsregeling ingevoerd in hoofde van opdrachtgevers (uitgezonderd natuurlijke personen die werk in onroerende staat laten uitvoeren voor privédoeleinden) en (onder)aannemers voor de lonen die niet door hun (onder)aannemer aan zijn werknemers betaald werden en die overeenstemmen met de arbeidsprestaties die voor de opdrachtgever of (onder)aannemer worden verricht. Vóór de wetswijziging kon men slecht aansprakelijk zijn van zodra men door de sociale inspectiediensten op de hoogte was gebracht middels een kennisgeving. Vanaf 1 januari 2017 geldt een automatische hoofdelijke aansprakelijkheid ten aanzien van de directe medecontractant. De wetgeving voorziet evenwel in een mogelijke ontsnappingsroute wanneer de contracterende partijen in het bezit zijn van een specifieke schriftelijke verklaring.

Verplichte verzekering 10-jarige aansprakelijkheid

Met de wet van 9 juni 2017 wordt de verplichte tienjarige aansprakelijkheidsverzekering een feit. Op grond van voormelde wet, die in werking treedt op 1 juli 2018, zullen algemene aannemers en andere dienstverleners in de bouwsector (uitgezonderd bouwpromotoren) ertoe gehouden zijn zich te verzekeren voor de tienjarige aansprakelijkheid bij het uitvoeren van werk in onroerende staat aan woningen of appartementen (met name gebouwen hoofdzakelijk bestemd voor bewoning door een gezin) waarbij het verplicht is beroep te doen op een architect. De betrokkene in kwestie zal het verzekeringsattest moeten afleveren aan zijn/haar klant, de architect en de RSZ. De verplichting zal gelden voor alle werken in onroerende staat waarvan de definitieve stedenbouwkundige vergunning werd afgeleverd na de inwerkingtreding van de wet.

Verstrengde regelgeving statuut erkend aannemer

Diegenen die zich soms inschrijven op openbare aanbestedingen of de wens hebben dat te doen, dienen zich bewust te zijn van de ook hier gewijzigde regelgeving. Voor het uitvoeren van overheidsopdrachten van een bepaalde aard en omvang dient men als algemeen aannemer over een erkenning te beschikken, waarbij deze erkenning kan verschillen naargelang categorie en klasse van de uit te voeren werken. Vanaf 1 juli 2017 is deze verplichte erkenning niet enkel vereist in hoofde van de aannemer maar tevens in hoofde van de onderaannemer op wie men beroep doet.

Een bouwproject tot een goed einde brengen is meer dan alleen een combinatie van vakmanschap en creativiteit maar vereist tevens de nodige kennis over de te vervullen formaliteiten. Van aangifte der werken tot inhoudingsplicht, de overheid heeft een uitgebreid arsenaal aan maatregelen uitgewerkt om sociale dumping zoveel mogelijk te bannen. 

Lees hier het originele artikel