Verhouding Deliveroo en haar bezorgers is arbeidsovereenkomst zegt kantonrechter Amsterdam op 15 januari 2019 na vordering vakbond (LegalNews.be)

Auteur: LegalNews.be

Publicatiedatum: 24/01/2019

Alhoewel het hier om Nederlandse wetgeving gaat, is deze uitspraak zeker interessant in een Belgische context.

Eerst waren koeriers werknemers

Deliveroo was in juni 2015 in Nederland begonnen met haar activiteiten. Via een digitaal platform worden onafhankelijke restaurants middels een bestel- en betaalsysteem gekoppeld aan klanten en Deliveroo bood daarbij een online maaltijdbestelsysteem, een onlinebetaalsysteem en een bezorgdienst aan de restaurants. Met ingang van september 2015 had Deliveroo bezorgers op basis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd (voor maximaal 23 maanden) in dienst genomen. Het betrof een min-max oproepcontract met een minimum van 1 uur en een maximum van 160 uur per maand. Betaling vond plaats overeenkomstig het wettelijk (jeugd)minimumloon.

De werknemer was volgens het arbeidscontract en de Huisregels verplicht minimaal één shift in het weekend en één avondshift per week te werken. Er waren diensten van 3, 4 of 5 uur gelegen tussen 11.00 uur en 22.30 uur. De werknemer diende voor een bepaalde deadline zijn beschikbaarheid aan te geven. Hij was in de hem toegewezen shift verplicht om gehoor te geven aan een oproep. Voor zover er onvoldoende aanmeldingen waren voor een dienst, kon daarop ook later worden ingeschreven. Tijdens de shift moest de werknemer maaltijden bij diverse restaurants ophalen op zijn eigen vervoermiddel (een fiets) en naar door Deliveroo opgegeven adressen vervoeren. Drie keer geen gehoor geven aan een oproep, zou ingevolge de arbeidsovereenkomst een dringende reden voor ontslag op staande voet tot gevolg hebben. Tijdens zijn werkzaamheden diende de werknemer gekleed te zijn in Deliveroo kleding en de maaltijden te vervoeren in een Deliveroo-thermobox. Het was de werknemer niet toegestaan om voor andere (etenswaren)bezorgdiensten te werken. Hij moest zelf zorgen voor een smartphone of tablet om in te loggen op het bezorgsysteem van Deliveroo.

De overgang naar een zelfstandige samenwerking

Per februari 2018 had Deliveroo besloten de arbeidsovereenkomsten met de bezorgers niet meer te verlengen. Bezorgers werkten alleen nog op basis van een overeenkomst van opdracht, een zogeheten partnerovereenkomst. In de partnerovereenkomst is opgenomen dat de bezorger zich als ondernemer moet inschrijven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel en over een BTW-nummer moet beschikken. Betaling vindt plaats per afgeleverde bezorging, waarbij de hoogte wisselt, en op basis van facturering. De overeenkomst kan door de bezorger direct worden opgezegd en voor Deliveroo geldt een opzegtermijn van een week.

De vordering van de vakbeweging

De Federatie Nederlandse Vakbeweging vordert dat de rechtsverhouding tussen Deliveroo en haar bezorgers aan te merken is als een arbeidsovereenkomst. Zij stelt dat de situatie onder de huidige partnerovereenkomsten niet wezenlijk verschilt van de situatie onder de arbeidsovereenkomsten waar het gaat om de gezagsrelatie en de beloning. De gemiddelde duur van de opdrachten (langer dan 3 maanden en meer dan 20 uur per maand) wettigen het rechtsvermoeden van het bestaan van een arbeidsovereenkomst. Het recht op vervanging bestond ook gedurende de arbeidsovereenkomsten en heeft overigens door het mogen weigeren van een bestelling geen waarde.

De uitspraak van de rechtbank

De kantonrechter oordeelt dat de rechtsverhouding tussen Deliveroo en haar bezorgers is aan te merken als een arbeidsovereenkomst. De kantonrechter is van oordeel dat de aard van het werk en de rechtsverhouding tussen partijen sinds begin 2018 niet zodanig wezenlijk zijn gewijzigd dat niet langer sprake is van het verrichten van arbeid op basis van een arbeidsovereenkomst. Het gaat nog steeds om arbeid die behoort tot de organisatie van Deliveroo. Als er gewerkt wordt is er onverminderd sprake van een gezagsrelatie. In feite geldt dit ook voor de fase vanaf de aanmelding voor de dienst. Dat de aanwijzingen in algemene zin zijn neergelegd en niet concreet telkens bij het werk, maakt dit niet anders nu het gaat om eenvoudig ongeschoold standaardwerk, waar weinig andere aanwijzingen denkbaar zijn dan thans zijn geregeld.
Als gevolg van technologische mogelijkheden is er weliswaar een grote vrijheid mogelijk waar het gaat om de beschikbaarheid voor arbeid, maar deze past nog steeds binnen het karakter van de arbeidsovereenkomst, ook al wordt op door de werknemer te kiezen tijdstippen gewerkt.

De door de systemen gecreëerde ruimte voor indeling van het werk is bijvoorbeeld vergelijkbaar met het op grote schaal kunnen ruilen van diensten in vooraf vastgelegde roosters. Bovendien is het aanmelden voor diensten een wezenlijke voorwaarde om inkomen te verwerven, waarbij nog geldt dat indien een bezorger zich aanmeldt er niet automatisch werk is en hij afhankelijk is van de gunning van de concrete bestelling door Deliveroo.

De afhankelijkheid van Deliveroo acht de kantonrechter nog steeds zwaarder wegen dan de zelfstandigheid van de bezorger.

Lees hier de uitspraak