Op welk deel van het loon betaal je geen RSZ-bijdragen? (Tilleman van Hoogenbemt)

Arbeid & Sociale zekerheid | 4 september 2018

Ruime interpretatie van het begrip loon

Het privaat gebruik van de firmawagen, de gsm, de laptop, enzoverder. Om te bepalen wat loon is, wordt een heel ruime en rekbare definitie van het begrip loon gebruikt uit artikel 2 van de loonbeschermingswet: “Loon is het loon in geld, de fooien of het bedieningsgeld, de in geld waardeerbare voordelen waarop de werknemer ingevolge zijn dienstbetrekking recht heeft ten laste van de werkgever.”

Vrijgevigheid ontsnapt aan ruime interpretatie

Een uitzondering is een vrijgevigheid of gratificatie, waarop in principe geen RSZ betaald dient te worden. Er is echter slechts sprake van een gratificatie vanwege de werkgever als strikt aan twee voorwaarden is voldaan. Ten eerste mag de werknemer geen recht hebben op het voordeel jegens de werkgever. Het mag dus niet verschuldigd zijn aan de werknemer krachtens een overeenkomst (artikel uit arbeidsovereenkomst of cao) of krachtens een eenzijdige verbintenis van de werkgever (zoals een brief van de werkgever), of krachtens een wettelijke regeling of een gebruik in de onderneming. Ten tweede mag het voordeel geen tegenprestatie zijn voor geleverde arbeid. Het zal dus bijvoorbeeld gegeven kunnen worden naar aanleiding van markante gebeurtenissen uit het privéleven van de werknemer: geboorte, zware ziekte, huwelijk, enzovoort. Deze twee vereisten worden in de praktijk zeer streng beoordeeld!

Ook morele schadevergoeding is geen loon

In tweede instantie valt ook een morele schadevergoeding niet onder het loonbegrip en moeten er geen RSZ-bijdragen op betaald worden. Dit wordt soms ingeschreven in een sociaal plan om het leed van een sluiting te compenseren voor ontslagen werknemers. Rechtspraak en RSZ beschouwen dit echter onverbiddelijk als verkapte opzeggingsvergoedingen, waarop toch RSZ moet betaald worden. Het begrip morele schadevergoeding is strikt beperkt tot de uitzonderlijke situatie waarbij een ex-werkgever effectief door een arbeidsrechtbank is veroordeeld tot het betalen van schadevergoeding wegens misbruik van ontslagrecht. Bijvoorbeeld indien een werknemer voor een compleet fictieve en onterende dringende reden werd ontslagen.