Inwerkingtreding van het boek 6 van het Burgerlijk Wetboek (Bellaw/SoConsult)

Aangezien artikel 6.3 van het Burgerlijk Wetboek komaf maakt met de “quasi-immuniteit van de hulppersoon” en werknemers in bepaalde gevallen kunnen kwalificeren als hulppersonen, is het nuttig om na te gaan wat de arbeidsrechtelijke implicaties van artikel 6.3 van het Burgerlijk Wetboek zijn voor werkgevers en werknemers die met elkaar zijn verbonden met een arbeidsovereenkomst. Moeten werkgevers tijdens dit laatste kwartaal van het jaar (hun professionele adviseurs) nog naar de tekentafel (sturen) om allerhande bevrijdingsbedingen op te maken? Of is het vooral voor werknemers griezelen?

Met deze Halloween-editie wensen wij de nieuwigheden voor u opnieuw zo behapbaar en overzichtelijk mogelijk te maken. Wie het liefst meteen tot de praktisch bruikbare essentie komt, kan hier een overzichtstabel vinden waarin alle aansprakelijkheidsvorderingen en hun respectieve rechtsgronden in de verhouding ‘werkgever – werknemer – medecontractant van de werkgever – volkomen derde’, van toepassing vanaf 1 januari 2025, worden samengebracht. Daarbij wordt telkens een voorbeeld gegeven, het toepasselijke wetsartikel vermeld, alsook soms een korte commentaar voorzien. Wie liever eerst wat ‘opwarmt’ aan de hand van een illustratie, leest hieronder verder.

Ho ho hoooo … yes?

In hetzelfde voorbeeld, is het inmiddels Nieuwjaar en behoort het tot de goede voornemens van de werknemer-koerier om de opgelopen achterstand in te halen. U bent op uw beurt inmiddels met kerstbal.com overeengekomen dat het pakje ten laatste op 5 januari 2025 zal worden geleverd zodat u het op Epifanie kan schenken aan één van uw drie neven. Maar helaas is de werknemer-koerier té ijverig en maakt hij voor de eerste week van het nieuwe jaar een volkomen onrealistisch rittenschema op dat is gedoemd om te mislukken. Eens de werknemer-koerier op 5 januari 2025 beseft dat hij onmogelijk zijn rittenschema kan afwerken, wordt hij zenuwachtig. In die zenuwachtige toestand, claxonneert hij drie keer naar een vrachtwagenchauffeur die niet snel genoeg merkt dat het licht al op groen is gesprongen. Omstaanders zien hoe de vrachtwagenchauffeur uitstapt en er een lange discussie ontstaat tussen de twee chauffeurs. U raadt het al… : door een fout van de werknemer-koerier raakt uw pakje alweer niet tijdig op zijn bestemming.

Het is opnieuw evident dat u in het voorbeeld uw eigen medecontractant, kerstbal.com, kan aanspreken. Maar rechtstreeks genoegdoening bekomen van de werknemer-koerier die in het voorbeeld een hulppersoon is van uw medecontractant en die zowel een contractuele (ten aanzien van zijn werkgever) als een buitencontractuele fout beging (ten aanzien van u), is in dit voorbeeld nog steeds niet mogelijk. Immers, de weg om de werknemer-koerier rechtstreeks aan te spreken is misschien vrijgemaakt door de afschaffing van de “quasi-immuniteit van de hulppersoon”, maar de werknemer kan wel nog steeds genieten van een andere quasi-immuniteit: artikel 18 van de Arbeidsovereenkomstenwet blijft hem beschermen tegen aansprakelijkheid voor slechts een lichte, occasionele fout (artikel 6.2 van het Burgerlijk Wetboek).

In zo’n bevrijdingsbeding verzaakt de werkgever uitdrukkelijk ten aanzien van zijn werknemers aan elk buitencontractueel vorderingsrecht op grond van artikel 6.3, § 1 van het Burgerlijk Wetboek, en verduidelijkt dat die afstand zijn werknemers meteen ook bevrijdt van het buitencontractueel vorderingsrecht waarover zijn contractpartij met toepassing van artikel 6.3, § 2, eerste lid van het Burgerlijk Wetboek ten aanzien van zijn werknemers zou beschikken. Sommigen zijn van mening dat de hierboven genoemde bevrijding in strijd zou zijn met de relativiteit van de overeenkomsten, maar de wet bepaalt uitdrukkelijk dat werknemers-hulppersonen het bevrijdingsbeding dat zij kunnen inroepen ten aanzien van hun werkgever, ook kunnen inroepen tegen klanten van hun werkgever (artikel 6.3, § 2, derde lid van het Burgerlijk Wetboek). Dat bevrijdingsbeding verhindert ook dat een werkgever zijn werknemers zelf nog buitencontractueel kan aanspreken, maar doet natuurlijk geen afbreuk aan zijn contractueel vorderingsrecht tegen laatstgenoemden. En klanten worden niet helemaal van aansprakelijkheidsvorderingen gedepriveerd: een contractuele aansprakelijkheidsvordering ten aanzien van hun medecontractant blijft mogelijk en een buitencontractuele aansprakelijkheidsvordering ten aanzien van de hulppersoon blijft mogelijk in het geval de fout van laatstgenoemde een aantasting van de fysieke of psychische integriteit betekent en/of is begaan met het opzet schade te veroorzaken.

Ook werkgevers (en hun werknemers) die het zekere voor het onzekere willen nemen, kunnen dus met een gerust hart het nieuwe jaar in. Zij beginnen het best nog rond Halloween met de opmaak van het gewenste bevrijdingsbeding.

[1] Niet bedrog of opzet.

Bron: Bellaw/SoConsult