Denk na over tijdelijke werkloosheid om economische redenen (Lydian)

Arbeid & Sociale zekerheid | 11 augustus 2020

Auteur: Jan Hofkens en Alexander Vandenbergen (Lydian)

Publicatiedatum: 22/07/2020

Sinds 13 maart 2020 interpreteert de RVA het begrip overmacht op een soepele wijze. Alle situaties van tijdelijke werkloosheid die aan Covid-19 gelinkt kunnen worden, vallen sindsdien onder Corona-tijdelijke werkloosheid. Deze bijzondere situatie geldt momenteel tot en met 31 augustus 2020 en tot en met 31 december 2020 voor de tijdelijke werklozen die worden tewerkgesteld in ondernemingen en sectoren die uitzonderlijk hard zijn getroffen door de coronacrisis. Het gaat om:

sectoren die uitzonderlijk hard getroffen zijn door de coronacrisis en waar de economische activiteit en de tewerkstelling gevoelig verlaagd zijn door de genomen maatregelen. De Minister van Werk zal deze nog nader bepalen, maar het zal wellicht gaan om o.a. de horeca, reis- en evenementensector;
ondernemingen die tijdens het tweede kwartaal 2020 een aantal dagen tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen en wegens Corona-tijdelijke werkloosheid kennen van ten minste 20 % van het globaal aantal aan de RSZ aangegeven dagen.

Tijdens deze periode worden geen dossiers rond tijdelijke werkloosheid om economische redenen behandeld, maar we raden wel al aan om na te denken over het al dan niet inroepen van tijdelijke werkloosheid om economische redenen na het aflopen van de Corona-tijdelijke werkloosheid en om desgevallend al te starten met de voorbereiding van een dossier (vanaf 1 september 2020)).

De regering heeft ervoor geopteerd om te voorzien in een overgangsmaatregel van de Corona-tijdelijke werkloosheid naar de klassieke tijdelijke werkloosheid om economische redenen. Dat systeem geldt tussen 1 september 2020 t.e.m. 31 december 2020. De regel bestaat erin dat de voorwaarden van het klassieke systeem van tijdelijke werkloosheid (zie hieronder B) worden versoepeld (zie hieronder A) voor werkgevers die niet langer voldoen aan de voorwaarden voor Corona-tijdelijke werkloosheid.

A. TIJDELIJKE WERKLOOSHEID ECONOMISCHE REDENEN LIGHT (1/09/2020 => 31/12/2020)

I. Voorwaarden

Voor arbeiders wijzigt er niets aan de voorwaarden (zie onder B).

Voor bedienden moeten de preliminaire voorwaarden van klassieke tijdelijke werkloosheid economische redenen niet vervuld zijn.

Wel moet u:

het bewijs leveren dat er sprake is van een substantiële daling van minstens 10% omzet of productie in kwartaal voorafgaand aan aanvraag (in vergelijking met hetzelfde kwartaal in 2019); en
uw bedienden 2 vormingsdagen per maand aanbieden.

U moet een ondernemingscao of een ondernemingsplan sluiten met daarin een aantal te verplichten vermeldingen:

bedrag wettelijk supplement aan bedienden.
aantonen substantiële daling van ten minste 10% van de omzet of productie; en
zich ertoe verbinden de bedienden, twee vormingsdagen per maand aan te bieden.

Het ondernemingsplan moet niet worden overgemaakt aan de FOD WASO of ter goedkeuring worden voorgelegd aan de Commissie Ondernemingsplannen, maar u moet wel een kopie overmaken aan de ondernemingsraad of bij gebreke daarvan, aan de vakbondsafvaardiging.

II. Modaliteiten

Ook hier moet een onderscheid worden gemaakt tussen arbeiders en bedienden:

	Arbeiders	Bedienden
Voltijds tijdelijk werkloos	Max. 8 weken volledig schorsen, nadien volledige arbeidsweek opnieuw volledige arbeid. Nadien nieuwe schorsing mogelijk	Max. 24 kalenderweken per jaar
Deeltijds tijdelijk werkloos	Max. 18 weken	Max. 34 kalenderweken per jaar

III. Procedure

U zult de verschillende stappen van de aanvraag- en toepassingsprocedure voor tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen kunnen terugvinden op de website van de RVA. Momenteel is die nog niet geactualiseerd op dit vlak.

B. KLASSIEK SYSTEEM TIJDELIJKE WERKLOOSHEID OM ECONOMISCHE REDENEN

IV. Voorwaarden

Er is een onderscheid tussen de situatie voor arbeiders en deze voor bedienden:

Arbeiders	Bedienden
Een gebrek aan werk waardoor het normale werkvolume niet gegarandeerd kan worden, is vereist en dat wordt door u samen met de RVA beoordeeld. Hiervoor geldt in principe een meldingstermijn van 7 dagen, maar de RVA aanvaardt kortere termijnen in geval van een plotse en ernstige daling van het werkvolume.	Vereist is dat uw onderneming “in moeilijkheden” is. Dat kan op verschillende manieren worden aangetoond: Een daling van minimum 10% van uw omzet (volgens de btw-aangifte), productie of bestellingen (bv. volgens boekhoudkundige documenten en rapporten). De daling wordt beoordeeld t.o.v. het laatste volledige kwartaal, d.i. K2 2020; of Tijdelijke werkloosheid van minstens 10% van de arbeiders in uw onderneming gedurende het laatste kwartaal (K2 2020); of Erkenning door de minister van Werk als onderneming in moeilijkheden op basis van onvoorziene omstandigheden die op korte termijn een substantiële daling van de omzet, de productie of het aantal bestellingen tot gevolg hebben. Zolang de vereenvoudigde procedure inzake de Corona-tijdelijke werkloosheid geldt, worden de aanvragen tot erkenning niet in overweging genomen. Vermoedelijk zal er nadien in een overgangsregime voorzien worden. Daarnaast moet uw onderneming gebonden zijn door een sectorale cao, een ondernemingscao of een ondernemingsplan. In dit kader werd op 18 maart 2020 een aanvullende cao (cao nr. 147) gesloten die van toepassing is op de ondernemingen waarin een dergelijke cao/ondernemingsplan ontbreekt. Ze geldt tot en met 30 juni 2020, maar een verlenging van de geldingsperiode lijkt niet uitgesloten.

Arbeiders

Bedienden

Een gebrek aan werk waardoor het normale werkvolume niet gegarandeerd kan worden, is vereist en dat wordt door u samen met de RVA beoordeeld. Hiervoor geldt in principe een meldingstermijn van 7 dagen, maar de RVA aanvaardt kortere termijnen in geval van een plotse en ernstige daling van het werkvolume.

Vereist is dat uw onderneming “in moeilijkheden” is. Dat kan op verschillende manieren worden aangetoond:

Een daling van minimum 10% van uw omzet (volgens de btw-aangifte), productie of bestellingen (bv. volgens boekhoudkundige documenten en rapporten). De daling wordt beoordeeld t.o.v. het laatste volledige kwartaal, d.i. K2 2020; of
Tijdelijke werkloosheid van minstens 10% van de arbeiders in uw onderneming gedurende het laatste kwartaal (K2 2020); of
Erkenning door de minister van Werk als onderneming in moeilijkheden op basis van onvoorziene omstandigheden die op korte termijn een substantiële daling van de omzet, de productie of het aantal bestellingen tot gevolg hebben. Zolang de vereenvoudigde procedure inzake de Corona-tijdelijke werkloosheid geldt, worden de aanvragen tot erkenning niet in overweging genomen. Vermoedelijk zal er nadien in een overgangsregime voorzien worden.

Daarnaast moet uw onderneming gebonden zijn door een sectorale cao, een ondernemingscao of een ondernemingsplan. In dit kader werd op 18 maart 2020 een aanvullende cao (cao nr. 147) gesloten die van toepassing is op de ondernemingen waarin een dergelijke cao/ondernemingsplan ontbreekt. Ze geldt tot en met 30 juni 2020, maar een verlenging van de geldingsperiode lijkt niet uitgesloten.

V. Modaliteiten

Ook hier moet een onderscheid worden gemaakt tussen arbeiders en bedienden:

	Arbeiders	Bedienden
Voltijds tijdelijk werkloos	max. 4 weken / 28 kalenderdagen	max. 16 kalenderweken per jaar
Deeltijds tijdelijk werkloos	Grote schorsing: max. 3 maanden Kleine schorsing: max. 12 maanden	min. 2 werkdagen per week en max. 26 kalenderweken per jaar

Volledige teams kunnen in tijdelijke werkloosheid worden geplaatst, maar dat is niet noodzakelijk: het kan ook gaan om individuele werknemers. De mogelijkheid bestaat om een rotatiesysteem te gebruiken (bv. ploeg A in week 1, ploeg B in week 2).

VI. Procedure

U vindt de verschillende stappen van de aanvraag- en toepassingsprocedure voor tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen terug op de infobladen E22 (arbeiders) en E55 (bedienden) van de RVA.