Deeltijds tijdskrediet zorg kind: opzegvergoeding op basis van voltijds loon? (Argus Advocaten)

Auteur: Ilse Declerck (Argus Advocaten)

Publicatiedatum: 27/09/2020

Principe

Wanneer een werknemer in het kader van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd deeltijds werkt en met onmiddellijke ingang ontslagen wordt (zonder dringende reden), dient de opzeggingsvergoeding berekend te worden op basis van het deeltijds loon.

Dit is in het beginsel ook zo wanneer een werknemer tijdelijk deeltijds werkt in het kader van een verlofstelsel zoals tijdskrediet of ouderschapsverlof en tijdens de verminderde arbeidsprestaties wordt ontslagen.

Artikel 39 van de Arbeidsovereenkomstenwet bepaalt immers dat de opzeggingsvergoeding gelijk is aan het lopend loon dat overeenstemt met de duur van de opzeggingstermijn.  Het lopend loon is het loon dat de werknemer effectief verdient op het ogenblik van de beëindiging van de arbeidsovereenkomst, te weten in casu het deeltijds loon.

Uitzondering: ouderschapsverlof

Het Grondwettelijk Hof oordeelde ondertussen evenwel dat wanneer een werknemer deeltijds ouderschapsverlof geniet en ontslagen wordt, de opzeggingsvergoeding en eventuele beschermingsvergoeding wél moet berekend worden op basis van het voltijds loon van voor de vermindering van de arbeidsprestaties.

Volgens het Hof zou er anders sprake zijn van indirecte discriminatie ten aanzien van vrouwelijke werknemers, aangezien het doorgaans deze categorie van werknemers is die ouderschapsverlof neemt om de zorg voor de kinderen op te nemen, en het derhalve niet correct zou zijn dat zij slechts aanspraak zouden kunnen maken op een lagere opzeggingsvergoeding indien zij tijdens hun deeltijds ouderschapsverlof zouden worden ontslagen.

Deze rechtspraak van het Grondwettelijk Hof is gebaseerd op de rechtspraak van het Hof van Justitie:

Het algemeen principe is de gelijke beloning van mannelijke en vrouwelijke werknemers voor gelijke of gelijkwaardige arbeid (artikel 157 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie).

In een arrest dat betrekking had op het ouderschapsverlof was het Europees Hof van Justitie van oordeel dat een voltijdse werknemer die wordt ontslagen tijdens zijn deeltijds ouderschapsverlof, wordt benadeeld ten opzichte van een werknemer die tijdens de uitoefening van een voltijdse activiteit wordt ontslagen.

Het Hof had geoordeeld dat de nationale regelgeving niet verenigbaar is met het beginsel van gelijke behandeling wanneer een veel groter aantal vrouwen dan mannen kiest voor deeltijds ouderschapsverlof.

Ondertussen heeft België haar wetgeving inzake ouderschapsverlof gewijzigd in voormelde zin.

Tijdskrediet

Wanneer een werknemer zijn prestaties echter vermindert in het kader van tijdskrediet, is de rechtspraak altijd van oordeel geweest dat de werknemer die tijdens zijn verminderde arbeidsprestaties wordt ontslagen, slechts aanspraak kan maken op een opzeggingsvergoeding op basis van het deeltijds loon. Dit is een toepassing van het hogervermelde principe.

Volgens het Grondwettelijk Hof is het verschil in behandeling tussen de werknemer die ouderschapsverlof geniet – zie hoger (voltijds loon) – en de werknemer die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd in het kader van een andere vorm van loopbaanvermindering of van tijdskrediet, ten aanzien van de berekening van het lopende loon om de opzeggingsvergoeding te bepalen in geval van ontslag, redelijk verantwoord (GH. nr. 90/2012, 12 juli 2012 en GH. nr. 172/2019, 7 november 2019, A.R. nr. 7177).

Nieuwe uitzondering: tijdskrediet wegens zorg kind jonger dan 8 jaar?

In een recent arrest van 22 juni 2020 gaat het Hof van Cassatie in tegen voormelde rechtspraak van het Grondwettelijk Hof m.b.t. deeltijds tijdskrediet in een specifiek geval van tijdskrediet met motief ‘zorg kind jonger dan 8 jaar’.

Volgens het Hof van Cassatie tonen de statistieken aan dat het over het algemeen vrouwelijke werknemers zijn die tijdskrediet nemen om voor de kinderen te zorgen.

Net zoals het Grondwettelijk Hof destijds oordeelde inzake ouderschapsverlof (zie supra), is het Hof van Cassatie dus nu eveneens, op basis van dezelfde overweging, van oordeel dat er sprake is van indirecte discriminatie, ook al wordt de regel die voorziet in de berekening op basis van verminderde prestaties, neutraal geformuleerd.

Op deze manier volgt het Hof van Cassatie de Europese rechtspraak inzake gelijke beloning van mannen en vrouwen.

Het is nu afwachten of de lagere rechtspraak deze nieuwe rechtspraak van het Hof van Cassatie zal volgen en een opzeggingsvergoeding (en eventuele beschermingsvergoeding) zal worden toegekend op basis van voltijds dan wel deeltijds loon indien een werknemer is ontslagen tijdens deeltijds tijdskrediet om te zorgen voor een kind van minder dan 8 jaar.

Werknemers die zich in deze situatie bevinden zullen zich alleszins op het arrest beroepen en voltijds loon in acht nemen.

Lees hier het originele artikel