Belangrijke wijzigingen aan het expat-statuut (Van Havermaet)

Auteur: Mieke Vanden Poel (Van Havermaet)

De Belgische regering heeft in het kader van de federale begrotingsmaatregelen voor 2022 een akkoord bereikt over de invoering van een nieuw wettelijk kader voor inkomende belastingplichtigen en onderzoekers. Dit nieuw bijzonder belastingstelsel zal het oude fiscaal statuut voor buitenlandse kaderleden (het zgn. “expat-statuut”) vervangen. De regeling zal worden opgenomen in de “Programmawet” voor het einde van dit jaar en zou op 1 januari 2022 in werking moeten treden.

HUIDIG FISCAAL STATUUT BUITENLANDSE KADERLEDEN (EXPAT-STATUUT)

In België geldt al jaren een bijzonder fiscaal statuut voor bepaalde buitenlandse werknemers en bestuurders die tijdelijk in België werken voor een Belgische vennootschap die deel uitmaakt van een internationale groep.

Dit huidige belastingstelsel is een louter administratieve regeling, die werd ingevoerd door een Circulaire van 8 augustus 1983.

Het voordeel van dit statuut is dat buitenlandse kaderleden door de fiscus fictief als ‘niet-inwoners’ worden beschouwd. Bijgevolg zijn zij enkel belastbaar in België op hun inkomsten van Belgische oorsprong. Zij zijn niet belastbaar in België op het gedeelte van hun bezoldiging dat overeenstemt met in het buitenland geleverde prestaties. Daarnaast worden expats niet belast op terugbetalingen van bepaalde uitzonderlijke kosten die te maken hebben met de uitzending naar België, met een maximum van 11.250 EUR en 29.750 EUR.

NIEUWE REGELING

De nieuwe regeling zal door de Programmawet worden opgenomen in het Wetboek Inkomstenbelastingen en zal bijgevolg meer zekerheid bieden dan de oude administratieve regeling.

VOORWAARDEN

De nieuwe regeling is van toepassing op “ingekomen belastingplichtigen”, zowel voor werknemers als bedrijfsleiders, en op “onderzoekers”, enkel voor werknemers. Zij krijgen enkel toegang tot het stelsel wanneer voldaan is aan de volgende voorwaarden:

1. Geviseerde werkgevers en vennootschappen

Voor de “ingekomen belastingplichtigen” moet de betrokken werknemer of bedrijfsleider ofwel rechtstreeks aangeworven zijn in het buitenland ofwel ter beschikking gesteld zijn binnen een multinationale groep of vzw.

“Onderzoekers” moeten ook rechtstreeks aangeworven worden uit het buitenland maar voor hen is het niet vereist dat de Belgische werkgever deel uitmaakt van een multinationale groep.

2. Afwezigheid van een band met België tijdens voorafgaande periode van 60 maanden

In de loop van de 60 maanden voorafgaand aan de indiensttreding in België mag de kwalificerende werknemer of bedrijfsleider:

• Geen (fiscaal) rijksinwoner van België zijn geweest;
• Niet gewoond hebben binnen een afstand van 150 km van de Belgische grens;
• Niet onderworpen zijn geweest aan de belasting niet-inwoners voor beroepsinkomsten in België (BNI).

In tegenstelling tot de huidige regeling zal er geen vereiste van buitenlandse nationaliteit meer bestaan. Werknemers en bedrijfsleiders met de Belgische nationaliteit (of dubbele nationaliteit) komen bijgevolg ook in aanmerking voor de nieuwe regeling.

3. Minimumbezoldiging

Er komt een jaarlijkse minimum brutoloondrempel van 75.000 EUR. Deze drempel zal worden beoordeeld op het moment van de indiening van de aanvraag tot het bekomen van het stelsel en omvat het brutoloon, vakantiegeld, eindejaarspremie, voordelen van alle aard en variabele vergoedingen, maar niet de 30% kostenvergoedingen zelf (infra).

Indien de tewerkstelling van de betrokken werknemer of bedrijfsleider geen volledig kalenderjaar omvat, mag de drempel pro rata de effectieve tewerkstelling worden berekend.

Deze minimum brutoloondrempel is niet vereist voor “onderzoekers”.

4. Kwalificatie als “onderzoeker”

Wanneer een werknemer toegang wil krijgen tot het nieuwe stelsel als “onderzoeker”, zal deze ook moeten kwalificeren als onderzoeker. Dit wil zeggen dat de werknemer in het bezit moet zijn van een specifiek wetenschappelijk master- of doctor diploma of in dezelfde vakgebieden ten minste 10 jaar relevante beroepservaring kan aantonen.

Daarenboven zal de onderzoeker ten minste 80% van zijn/haar werktijd moeten besteden aan onderzoeksactiviteiten.

AANVRAAG

Om van het nieuwe belastingregime te kunnen genieten, moet de werkgever of vennootschap een elektronische aanvraag indienen bij de Administratie binnen de drie maanden vanaf de aanvang van de tewerkstelling in België. De betrokken werknemer of bedrijfsleider moet een ondertekend attest “voor akkoord” bij deze aanvraag voegen.

De Administratie zal zich dan binnen de drie maanden moeten uitspreken over de aanvraag. In geval van een positief antwoord, zal het stelsel van toepassing zijn vanaf de aanvang van de tewerkstelling in België.

VOORDELEN

Anders dan bij de huidige regeling, zal het nieuwe belastingstelsel bepalen dat de verblijfsregels die in de Belgische wetgeving inzake inkomstenbelastingen zijn opgenomen, van toepassing zijn. Indien de betrokken werknemer of bedrijfsleider volgens de Belgische belastingregels als rijksinwoner wordt beschouwd, zal deze in België belastbaar zijn op zijn wereldwijd inkomen. Indien deze als niet-inwoner wordt beschouwd, zal hij een attest van fiscaal rijksinwonerschap van het ander land moeten voorleggen.

De fiscale voordelen van de nieuwe regeling beperken zich bijgevolg tot het belastingvrij terugbetalen van “kosten eigen aan de werkgever” en zijn identiek voor zowel “ingekomen belastingplichtigen” als “onderzoekers”.

1. “30%-regeling” voor terugkerende uitgaven n.a.v. tewerkstelling in België

De werkgever of vennootschap mag de werknemer of bedrijfsleider belastingvrij de kosten terugbetalen die rechtstreeks voortvloeien uit de tewerkstelling in België (bv.: kosten voor levensonderhoud, huisvesting,…) tot een bedrag van 30% van de brutobezoldiging en met een maximum van 90.000 EUR per jaar. Momenteel is het nog onduidelijk of de terugbetaling ook vrij van sociale zekerheidsbijdragen kan gebeuren.

Deze regeling mag gecumuleerd worden met de toekenning van de klassieke kosten eigen aan de werkgever, zoals de thuiswerkvergoeding, internetvergoeding,…

2. Andere kosten eigen aan de werkgever

Naast de 30%-regeling worden volgende uitzonderlijke kosten eveneens aanvaard als een terugbetaling van kosten eigen aan de werkgever:

• Kosten die voortvloeien uit de verhuis naar België;
• Kosten voor inrichting van de woning in België;
• Schoolgeld van leerplichtige kinderen die onderwijs volgen in België;
• Kosten verbonden aan het verkrijgen van het stelsel (advies, aanvraag,…).

MAXIMALE TOEPASSINGSPERIODE

De nieuwe regeling zou gelden voor een initiële periode van 5 jaar, met een mogelijkheid tot verlenging van 3 jaar (na het indienen van een nieuwe aanvraag en aantonen dat nog steeds aan de voorwaarden wordt voldaan).

De regeling is niet langer gekoppeld aan een welbepaalde werkgever en kan dus binnen de periode van 5 jaar of 8 jaar van toepassing blijven wanneer er een verandering van werkgever plaatsvindt.

INWERKINGTREDING EN OVERGANGSREGELING

Het nieuwe stelsel zou van toepassing zijn op de “inkomende belastingplichtigen” en “onderzoekers” die in dienst treden in België vanaf 1 januari 2022. Er wordt wel voorzien in enkele overgangsmaatregelen voor bestaande situaties die geval per geval zullen moeten worden geanalyseerd.

Bron: Van Havermaet