Naderende deadline op 30.06.2024 in geval van thuiswerk bij grensoverschrijdend werk (Paqt Advocaten)

HET BASISPRINCIPE: WERKSTAATBEGINSEL

De Europese regelgeving stelt dat de sociale zekerheid wordt geregeld door het land waar hij of zij werkt (artikel 11.3, a) Verordening 83/2004). Dit staat bekend als het Iex loci labori-principe of het werkstaatbeginsel. Eenvoudig gezegd: als je in Nederland werkt, maar in België woont, dan val je onder de Nederlandse sociale zekerheid.

De fysieke plaats van aanwezigheid en van arbeidsprestaties, is daarbij doorslaggevend.

UITZONDERINGEN OP HET BASISPRINCIPE

De situatie wordt complexer als je in meerdere EU-landen werkt. Om te voorkomen dat je onder meerdere socialezekerheidsstelsels valt, zijn er specifieke regels, zoals bij:

1. Detachering: Als je tijdelijk in een ander land werkt, blijf je onder het stelsel van je thuisland vallen (artikel 12 Verordening 883/2004)

2. Werken in meerdere landen: Als je regelmatig in verschillende landen werkt, gelden er regels om te bepalen onder welk land je valt. Belangrijk hierbij is hoeveel je in elk land werkt. (artikel 13 Verordening 883/2004)

Die uitzonderingen zorgen voor de volgende situatie wanneer je werk in een andere lidstaat, combineert met thuiswerk in je woonland:

De uitzondering op het principe lex loci labori houdt dus in dat thuiswerk kan leiden tot een wijziging van het toepasselijk socialezekerheidsrecht. Dat is het geval wanneer werken in de woonstaat een substantieel gedeelte van de werkzaamheden omvat. “Substantieel” wordt in Verordening 987/2009 nader bepaald als 25% of meer.

Voor de vaststelling van de toepasselijke socialezekerheidswetgeving wordt daarbij rekening gehouden met de verwachte situatie in de volgende 12 kalendermaanden.

UITZONDERING OP DE UITZONDERING VOOR THUISWERK:
NEUTRALISATIEPRINCIPE IN HET EUROPEES KADERAKKOORD

Sinds 1.07.2023 geldt een nieuw Kaderakkoord met betrekking tot grensoverschrijdend thuiswerk.

Dit Kaderakkoord ‘neutraliseert’ het telewerk vanuit de woonplaats waardoor het geen invloed heeft op de sociale zekerheid. Je blijft onder de het socialezekerheidsstelsel van het werkland vallen, tenzij je 50% of meer van de arbeidstijd vanuit thuis werkt. Dit resulteert in de volgende mogelijke situaties:

Werknemers die op regelmatige basis telewerk verrichten vanuit de woonplaats kunnen beroep doen op het Kaderakkoord voor zover het totale percentage van arbeidsprestaties in het woonland op jaarbasis onder de 50 % (dit is dus maximum 49%) blijft.

Het Kaderakkoord geldt enkel onder de volgende voorwaarden:

• regelmatig telewerk vanuit de woonplaats (dus niet vanuit een tijdelijke verblijfplaats of van op vakantie);

• waarbij de situatie beperkt is tot een tewerkstelling vanuit maximaal 2 lidstaten;

• en beide betrokken lidstaten hebben het Kaderakkoord ondertekend.

OPT-IN

Elke lidstaat van de Europese Unie heeft de mogelijkheid om te kiezen voor dit neutraliteitsprincipe (opt-in systeem). Voorlopig tekenden de volgende landen het Kaderakkoord: België, Duitsland, Finland, Frankrijk, Italië, Kroatië, Liechtenstein, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Slovakije, Spanje, Tsjechië, Zweden en Zwitserland. Belangrijk is dat zowel de woonstaat als de werkstaat het Kaderakkoord hebben ondertekend.

BELANGRIJKE AANDACHTSPUNTEN VOOR WERKGEVERS BIJ THUISWERK

1.    Kennis

Thuiswerk kan een belangrijke impact hebben, zowel fiscaal als voor de toepassing van het socialezekerheidsstelsel.

Zorg ervoor dat je als werkgever goed op de hoogte bent van elke situatie en neem tijdig actie. Zorg dat je ook de fiscale implicaties niet uit het oog verliest.

2.    Aanvragen

De werkgever of de werknemer moet een aanvraag indienen om onder de regeling van ‘neutralisering’ van thuiswerk te vallen in de lidstaat van de werkgever. Het neutraliteitsprincipe is dus geen automatisme.

3.    A1-certificaat

Bij goedkeuring van de aanvraag wordt een A1-certificaat afgeleverd dat geldt voor een (hernieuwbare) periode van maximaal 3 jaar.

4.    Deadline 30.06.2024 voor 12 maanden terugwerkende gelding A1-certificaat

Tot 30.06.2024 kan nog een aanvraag worden ingediend voor een A1-certificaat die 12 maanden terugwerkt. Voorwaarde is wel dat al bijdragen betaald zijn in de lidstaat waar de zetel van de werkgever ligt.

Na 30.06.2024 blijft een regularisatie mogelijk met maximale terugwerking van 3 maanden.

UITZONDERING OP DE UITZONDERING OP DE UITZONDERING:

Opgelet, het Kaderakkoord geldt niet voor de volgende situaties:

• situaties waarbij een tewerkstelling als werknemer wordt gecombineerd met een zelfstandige activiteit (desgevallend in bijberoep);

• wanneer op structurele wijze zakenreizen of business trips naar een derde land worden ondernomen.

Bron: Paqt Advocaten