Wat verandert er nu echt voor uw burgerlijke maatschap? (Van Havermaet)

Auteur: Gert De Greeve (Van Havermaet)

Publicatiedatum: 31/05/2018

Het is wellicht geen geheim voor u dat het vennootschapsrecht binnenkort in belangrijke mate wordt hervormd. Onze meest recente nieuwsbrief ‘to the point’ was er zelfs volledig aan gewijd.

In de Wet tot hervorming van het ondernemingsrecht (gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 27 april 2018) wordt de burgerlijke maatschap onder het nieuwe begrip van “onderneming” begrepen, als een “organisatie zonder rechtspersoonlijkheid”.

Hieronder geven wij een beknopt overzicht van de verplichtingen voor de burgerlijke maatschap, ten gevolge van deze wetswijziging.

Vanaf wanneer? 

Voor maatschappen opgericht vanaf 1 november 2018 geldt de nieuwe wetgeving meteen. Maatschappen die werden opgericht voor die datum, hebben tijd tot 1 mei 2019 om zich in regel te stellen.

Wat verandert er concreet voor de burgerlijke maatschap?

Vandaag richten cliënten een burgerlijke maatschap meestal op in het kader van een familiale planning. Belangrijke voordelen van een burgerlijke maatschap zijn een regeling van de controle, de discretie en het feit dat de administratieve verplichtingen beperkt blijven.

1. De oprichting van een maatschap zal u nog steeds onderhands kunnen verrichten. U hoeft dus geen notaris in te schakelen.

2. Vanaf 1 januari 2019 zal de maatschap wel een inschrijving moeten nemen in de KBO, de kruispuntbank van ondernemingen. Voor bestaande maatschappen zal er naar alle waarschijnlijkheid een overgangstermijn van 6 maanden worden voorzien. Al bij al is dit echter een beperkte verrichting die weinig of geen impact heeft op de zo gewaardeerde discretie van de burgerlijke maatschap.

3. De maatschap wordt onderworpen aan de boekhoudwetgeving. Dit zal echter in bijna alle gevallen een zogenaamde enkelvoudige boekhouding zijn. Wat houdt dit nu precies in?

• De wet legt op dat u een aankoopdagboek en een verkoopdagboek moet bijhouden. Hierin neemt u inkomende en uitgaande facturen op. Aangezien een burgerlijke maatschap echter per definitie geen ondernemingsactiviteiten uitoefent, zijn dergelijke documenten in regel niet aanwezig. Er hoeft dus ook geen boekhouding te worden gevoerd.
• Volgens de wet moet u tevens een kasboek bijhouden, maar een burgerlijke maatschap zal zelden of nooit contant geld aanhouden of ontvangen.
• Voorts houdt u een financieel dagboek bij. Hierin zijn alle financiële verrichtingen opgenomen. Voor de gelden die u bij de bank belegt, beschikt u in beginsel automatisch over deze gegevens via de bankoverzichten of -uittreksels.
• Ten slotte maakt u jaarlijks een inventaris op van de schulden en bezittingen. Wij adviseren nu al aan onze klanten om dergelijke inventaris jaarlijks op te stellen en aan te hechten aan het verslag van de jaarlijkse algemene vergadering.
• Het lijkt ons dat een voldoende onderbouwde verslaggeving van de jaarlijkse algemene vergadering, met aangehecht de bovenvermelde stavingsstukken, volstaan om aan de wettelijke verplichtingen te voldoen. Op dit punt verandert er dus weinig.

4. De nieuwe wet verduidelijkt dat de zaakvoerder bevoegd is op te treden namens de maatschap. Onder de huidige wet bestond daarover soms discussie. Het is een groot voordeel dat deze discussie kan worden verlaten.

5. Een maatschap zal in de toekomst failliet kunnen gaan. Ook een procedure van gerechtelijke reorganisatie is technisch mogelijk.
Voorts zullen maten van een maatschap hoofdelijk aansprakelijk kunnen worden voor schulden van de maatschap.
Dit heeft naar onze mening in de praktijk weinig betekenis voor de burgerlijke maatschap, nu deze in regel geen schulden aangaat.

Besluit

Op basis van hetgeen bekend is, is er voor burgerlijke maatschappen geen reden om zich ongerust te maken over de wetswijzigingen in het vennootschapsrecht. De burgerlijke maatschap blijft naar onze mening een bijzonder interessante mogelijkheid bieden voor de controleregeling over uw familiale vermogen, mits de statuten zijn aangepast aan de recente fiscale standpunten en de verslaggeving jaarlijks nauwkeurig wordt opgemaakt. Ook onder de nieuwe wetgeving zullen de administratieve verplichtingen van de burgerlijke maatschap beperkt blijven.

Bovendien biedt de nieuwe wetgeving opportuniteiten om ook op het niveau van uw vennootschap meer verfijnde regelingen uit te werken. Reden om uit te kijken naar de definitieve goedkeuring van de nieuwe wetgeving.

Lees hier het originele artikel