Overdracht naar de volgende generatie: schenken of verkopen? (Paqt Advocaten)

Auteur: Paqt Advocaten

In onze vorige nieuwsbrieven zijn we dieper ingegaan op het gunstregime voor familiale vennootschappen dat toelaat om aandelen belastingvrij te schenken. Daarnaast zal bij een (plots) overlijden een vlak tarief in de erfbelasting van toepassing zijn.

In het kader van een overdracht naar de volgende generatie kan de vraag gesteld worden of het beter is om de aandelen te schenken of te verkopen. De keuze voor de ene dan wel de andere hangt af van de feitelijke situatie en wensen van de ouders-aandeelhouders. In deze nieuwsbrief trachten we een aantal voor- en nadelen van beide verrichtingen te geven zodat de keuze weloverwogen gemaakt kan worden.

1.    Schenken

De schenking van aandelen is vaak de meest voor de hand liggende manier. Een schenking vraagt minder voorbereiding en er is geen problematiek van financiering.

Een schenking kan eerst en vooral een teken zijn om kinderen te belonen voor hun werk in het familiebedrijf.

De gelijkheid tussen de kinderen kan het grootste nadeel zijn van de schenking. Bij een schenking aan één van de kinderen zal de gelijkheid met andere erfgenamen hersteld moeten worden bij het overlijden. Een schenking aan alle kinderen kan er dan weer voor zorgen dat actieve kinderen geconfronteerd worden met het stilzitten van niet actieve kinderen.

Ten slotte worden er vaak voorwaarden gekoppeld aan de schenking opgelegd door de ouders-schenkers. Bij een verkoop van aandelen zal er eerder naar een overeenkomst gezocht moeten worden tussen alle partijen.

2.    Verkopen

Ondanks het gegeven dat de verkoop van aandelen aan kinderen  soms psychologisch minder correct aanvoelt, wint deze verrichting de laatste jaren aan populariteit.

De financiering van de koopprijs is een mogelijk struikelblok. De middelen zijn meestal niet voorhanden, waardoor een bankfinanciering of een betaling op termijn zich opdringt. De oprichting van een overnamevennootschap is dikwijls noodzakelijk. De kinderen zullen zich hierdoor ook moeten bewijzen. De middelen om de verkoopprijs of de financiering te betalen zullen vaak uit de vennootschap moeten komen.

De verkopende ouders kunnen op deze manier wel nog middelen verkrijgen voor hun oude dag. In veel gevallen zal de koopprijs ook belastingvrij zijn. Zij kiezen er zelf voor of ze middelen blijven houden (met successierisico) of de verkregen gelden terug schenken aan de kinderen.

Belangrijke opmerking is dat, in tegenstelling tot een schenking van de aandelen, de aandelen bij een verkoop – afhankelijk van het huwelijksstelsel – in het gemeenschappelijk vermogen van de kopende kinderen kunnen vallen.

3.    Combinatie van beide verrichtingen

Een goed alternatief zou kunnen zijn om een gedeelte van de aandelen te verkopen en een ander deel te schenken. Dit kan ervoor zorgen dat alle partijen voordeel behalen: kinderen hoeven niet de volledige som te betalen, de gelijkheid tussen andere erfgenamen kan makkelijker bereikt worden, ouders krijgen een gedeelte vergoed, …

Tijdig nadenken is de belangrijkste boodschap. Een goede voorbereiding kan ervoor zorgen dat de beste keuze wordt gemaakt waarbij alle partijen tevreden zijn met de uitkomst. Een overdracht aan de volgende generatie is daarom vaak maatwerk.

Bron: Paqt Advocaten