Handelspraktijken en consumentenbescherming:
recente topics onder de loep

Dr. Stijn Claeys en mr. Arne Baert (Racine)

Webinar op vrijdag 30 augustus 2024


Aandachtspunten bij het opstellen
en analyseren van ICT-contracten

Mr. Lynn Pype en mr. Liesa Boghaert (Timelex)

Webinar op donderdag 16 mei 2024


Consumentenbescherming bij de verwerving
van financiële diensten: de laatste ontwikkelingen (optioneel met handboek)

Prof. dr. Reinhard Steennot (UGent)

Webinar op donderdag 30 mei 2024

Welke tekst moet er wettelijk op je bestelknop staan? (Sirius Legal)

Auteur: Matthias Vandamme (Sirius Legal)

De kans is groot dat je hier nog nooit over hebt nagedacht, maar er is een wet die bepaalt welke tekst webshops op hun bestelknop moeten zetten. Staat deze tekst er niet? Dan is de klant niet door de overeenkomst gebonden én kan je een boete krijgen tot maar liefst € 10.000! Liever niet, daar zijn we het helemaal mee eens. Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft zich hier in een recent arrest over uitgesproken. We vatten de belangrijkste elementen even voor je samen.

De magische woordenbestelling met betalingsverplichting

De magische tekst is ‘bestelling met betalingsverplichting’. Zodra dit op een bestelknop staat is het voor de wetgever duidelijk dat je klant weet dat het plaatsen van een bestelling een verplichting inhoudt om te betalen. Deze regel geldt enkel wanneer je klant een consument is.

Geef toe, ‘bestelling met betalingsverplichting’ is een onnodig complexe bewoording. Je wil dat het aankoopproces zo vlekkeloos mogelijk gebeurt. De klant moet het product makkelijk terugvinden, in het winkelmandje plaatsen, betalen en nadien liefst meerdere keren terugkomen. De wet biedt daarom ook de mogelijkheid om een overeenkomstige ondubbelzinnige formulering te gebruiken.

De wetgever dacht vast hiermee goed te doen, maar in de praktijk is dit voer voor discussie. Wat is namelijk ondubbelzinnig? Dat hangt af van het concrete geval. Wij zijn alvast van mening dat vermeldingen als “Koop nu” of “Betaal nu” voldoen aan deze vereiste. De nationale wetgever had er goed aan gedaan om enkele voorbeelden in de wet op te nemen.

In Nederland sprak de rechtbank van Amsterdam zich hier nog over uit in 2023. Deze oordeelde dat de bestelknoppen met de tekst “bestelling plaatsen” en “bevestig je aanvraag” niet duidelijk genoeg waren om daaruit op te maken dat je met een klik op deze knoppen een betalingsverplichting had.

Onlangs vroeg een klant me nog “Nou ja Matthias, welke klant denkt nu dat ze de bestelling niet moeten betalen? Die zijn toch ook niet goed wijs”. Goede opmerking gaf ik toe, maar wet is wet, dus mijn advies bleef een aanpassing van zijn tekst.

Voltooi boeking

Een recent arrest van het Hof van Justitie gaat net over die situatie. Een man gaat naar een website waarop je meerdere hotels kan boeken. Hij besloot uiteindelijk om vier dubbele kamers te boeken. Hiervoor moest hij eerst op de knop “Ik ga boeken” klikken, vervolgens zijn persoonsgegevens invullen en die van de gasten om uiteindelijk op de knop “Voltooi boeking” te klikken. Hij daagt niet op bij het hotel op de boekingsdatum.

Daar kan het hotel uiteraard niet mee lachen. Ze sturen een gepeperde rekening naar de man met de annuleringskosten. De man betaalt niet. Uiteindelijk komt de zaak voor de rechter in het pittoreske Bottrop te Duitsland. Deze stelt de vraag aan het Hof van Justitie of je voor de beoordeling of een formulering die ondubbelzinnig overeenkomt met de woorden “bestelling met betalingsverplichting” enkel rekening mag houden met de woorden op de knop of ook met de omstandigheden van het bestelproces.

Het Hof herhaalt eerst dat de bestelknop een goed leesbare en ondubbelzinnige vermelding moet bevatten waaruit blijkt dat de bestelling een betalingsverplichting inhoudt. Tot nu toe niets dat we nog niet wisten.

Links, rechts, boven of onder de knop?

Het Hof is hier heel duidelijk: de formulering moet OP de knop staan. Niet ernaast, niet eronder, niet links en ook niet rechts. Het zal ook niet volstaan als deze vermelding in je footer staat of verstopt in je algemene voorwaarden.

Het gevolg hiervan is dat de rechter ook enkel rekening mag houden met de tekst die op de knop staat om te beoordelen of deze volstaat. Het Hof lijkt hier in eerste instantie weinig ruimte te laten om hiervan af te wijken. Meer zelfs, een andere interpretatie zou afbreuk doen aan het recht van de consument op correcte en duidelijke informatie.

Een knop “ga verder” met daaronder de tekst “door op ga verder te klikken erken ik dat ik een bestelling plaats met betalingsverplichting” zou dus niet volstaan. Een kafkaiaanse situatie als je het ons vraagt. Het doel kan toch ook bereikt worden met de tekst direct boven of onder de knop? Volgens het Hof is dat niet het geval.

De eerder vermelde Nederlandse rechtbank van Amsterdam deelt deze mening. Zij stelde expliciet dat er voor de beoordeling van de bestelknop niet mag gekeken worden naar de context. Zij verwees daarbij expliciet naar het arrest van het Hof van Justitie. Je moet er dus echt voor zorgen dat de bestelknop op zich duidelijk genoeg is.

Mag je nog “boeken”?

Wat betreft die boeking. De Duitse rechter moet nu controleren of de term “boeking” zowel in de omgangstaal als in de ogen van een normaal geïnformeerde en oplettende gemiddelde consument in verband wordt gebracht met het ontstaan van een betalingsverplichting. Zo niet? Ja, dan is de term dubbelzinnig en volstaat het niet.

Bron: Sirius Legal

» Bekijk alle artikels: Handel & Consument