Consumenten. Collectieve vorderingen tot staking en rechtsvorderingen tot collectief herstel: wetsontwerp met wijzigingen goedgekeurd (LegalNews)

Auteur: Marc Vandecasteele (LegalNews)

Op 18 april 2024 werd het Wetsontwerp houdende wijziging van boeken I, XV en XVII van het Wetboek van economisch recht, en tot omzetting van de Richtlijn (EU) 2020/1828 van het Europees Parlement en de Raad van 25 november 2020 betreffende representatieve vorderingen ter bescherming van de collectieve belangen van consumenten en tot intrekking van Richtlijn 2009/22/EG, goedgekeurd door de plenaire vergadering van de Kamer van Volksvertegenwoordigers.

Wat zegt de Memorie van Toelichting (eigen selectie)?

De bestaande Belgische rechtsregels zijn al grotendeels in lijn met de vereisten van Richtlijn 2020/1828, zowel voor de collectieve vorderingen tot staking als voor de rechtsvorderingen tot collectief herstel.

Niettemin vereist Richtlijn 2020/1828 een wettelijke regeling die op sommige punten ruimer is dan de huidige Belgische regels. Zo vereist Richtlijn 2020/1828 onder meer dat collectieve procedures mogelijk zouden worden gemaakt op grond van een bredere reeks rechtsgronden dan het huidige artikel XVII.37 van het WER. Verder vereist de Richtlijn ook dat de verjaringstermijn van de individuele vorderingen van consumenten gedurende de gehele rechtspleging geschorst of gestuit worden, …

Een uitbreiding van het toepassingsgebied is eveneens noodzakelijk voor stakingsvorderingen ter bescherming van de collectieve belangen van consumenten.

Daarnaast zijn er ook wijzigingen nodig in het licht van de verplichting van Richtlijn 2020/1828 om informatie te verstekken over de consumenten die bij de stakingsvordering betrokken zijn of om de verjaringstermijnen van de rechtsvordering tot collectief herstel te schorsen of te stuiten tijdens de behandeling van de representatieve vordering met het oog op een stakingsmaatregel.

Bovendien vereist Richtlijn 2020/1828 de omzetting naar Belgisch recht van de regels die betrekking hebben op vraagstukken die momenteel nog niet worden geregeld. Zo dienen de lidstaten bijvoorbeeld de mogelijkheid in te voeren voor grensoverschrijdende rechtsvorderingen tot collectief herstel en moeten zij informatieverplichtingen opleggen aan de bevoegde instanties met betrekking tot hun vroegere vorderingen. Deze vereiste uitbreidingen van de bestaande regels en de vereiste om nieuwe regels in te voeren voor aspecten die op dit ogenblik nog niet worden geregeld door het Belgisch recht maken een aanpassing van de titels 1 en 2 van boek XVII van het WER noodzakelijk.

Tezelfdertijd brengt het wetsontwerp wijzigingen aan als antwoord op de moeilijkheden die in de rechtspraak en de rechtsleer zijn gesignaleerd met betrekking tot zowel de stakingsvordering als de rechtsvordering tot collectief herstel, en voert het bepaalde verbeteringen door. Sinds de invoering van de rechtsvordering tot collectief herstel in het Belgisch recht werden elf dergelijke vorderingen ingesteld. De ervaring in de rechtspraak is op heden voornamelijk beperkt tot de ontvankelijkheidsfase. Hierdoor is er bijvoorbeeld nog geen ervaring met de uitvoeringsfase. De aangebrachte verbeteringen beperken zich daardoor voornamelijk tot de fasen waarmee reeds ervaring is opgedaan in de rechtspraak. Ze strekken ertoe de werking en de doeltreffendheid van de rechtsvordering tot collectief herstel ten goede te komen.

Lees hier de volledige fiche van het Wetsontwerp