Welke wijzigingen brengt het nieuwe pachtdecreet? (SBB)

Auteur: Isabel Dillen (SBB)

Doel van de hervorming

De pachtwetgeving dateert van 1929 en werd sindsdien enkele keren aangepast. Zowel als pachter als verpachter stel je echter vast dat de regelgeving niet meer van deze tijd is. Het wordt dan ook steeds moeilijker om een grond te pachten. Het doel van het decreet is enerzijds eigenaars meer flexibiliteit geven en anderzijds de rechten van de pachters garanderen. Door het nieuwe decreet krijgen jonge pachters ook meer kansen.

Naar een schriftelijk pachtcontract

Reeds in 1969 werd het schriftelijk pachtcontract verplicht maar de wet voorzag geen sanctie wanneer dit niet werd toegepast. Veel pachtcontracten zijn op de dag van vandaag bijgevolg nog steeds mondeling wat voor toch wel wat onduidelijkheden zorgt. In het decreet wordt de schriftelijke pachtovereenkomst de norm zowel voor nieuwe als voor bestaande pachtovereenkomsten. Bij weigering door één van beide partijen kan de tegenpartij naar de rechter stappen die een geschreven contract kan afdwingen. Bovendien voorziet het decreet in een sanctiemogelijkheid voor de onwillige partij. Werkt de pachter niet mee dan kan de rechter beslissen de pacht te ontbinden. Weigert de verpachter zijn medewerking dan wordt de pacht vernieuwd in het voordeel van de pachter.

Meer transparantie voor de eigenaar

Vandaag de dag kan je als pachter onder bepaalde voorwaarden je pachtgrond in onderpacht of seizoenpacht geven. Voor eigenaars is het daardoor niet altijd duidelijk wie hun grond daadwerkelijk bewerkt. Het nieuwe decreet wil daaraan tegemoet komen en brengt de nodige transparantie. Via een online loket kan je in de toekomst als eigenaar zelf nagaan wie jouw eigendom heeft aangegeven in de verzamelaanvraag.

Met nadruk op jonge landbouwers

Je kan ook binnen de huidige pachtwet reeds een gepensioneerde pachter opzeggen wanneer hij geen opvolger heeft. Dit met het oog op eigen exploitatie (al dan niet door bevoorrechte familieleden) of met de bedoeling om opnieuw te verpachten of te vervreemden aan een leefbaar landbouwbedrijf. Bijkomende voorwaarde is wel dat de pachter niet enkel de pensioenleeftijd heeft bereikt maar ook effectief een rustpensioen ontvangt. Maar hoe weet je dat de pachter effectief pensioen geniet? In de toekomst wordt het de eigenaars makkelijker gemaakt doordat een weerlegbaar vermoeden wordt ingevoerd met betrekking tot het ontvangen van pensioen.  Kan je als pachter niet aantonen dat je niet gepensioneerd bent en heb je geen opvolger, dan kan je pacht worden beëindigd ten voordele van een jongere landbouwer. Ook het voorkooprecht voor gepensioneerde pachters wordt beknot om meer kansen te creëren voor jonge landbouwers.

Langere pachten weer aantrekkelijk

Langere pachten worden aantrekkelijk gemaakt door de mogelijkheid van opzeg te voorzien na 18 jaar waarna de verpachter zijn grond pachtvrij kan verkopen. In de huidige pachtwet kon dit na een termijn van 27 jaar en slechts eenmalig op het einde van de eerste pachtperiode van 27 jaar. In de toekomst zal dit dus mogelijk zijn vanaf een pacht van 18 jaar en bovendien voor elke volgende negenjarige periode. Voorwaarde is wel dat deze opzegmogelijkheid wordt voorzien in het geschreven pachtcontract. Zonder opzeg wordt er stilzwijgend verlengd voor negen jaar.

Een pacht voor 9 jaar

Als eigenaar van kleinere gronden wil je niet gebonden zijn aan langdurige overeenkomsten. Daarom zal je éénmalig de mogelijkheid krijgen om een pachtcontract te sluiten voor een vaste duur van (minstens) 9 jaar waarna je opnieuw vrij over de grond kan beschikken.

Veilige koper?

Als eigenaar krijg je ook meer zeggenschap over wie jouw grond mag kopen door de invoering van de rechtsfiguur van een ‘veilige koper’. Een veilige koper is een koper die schriftelijk bevestigt dat hij een nieuw pachtcontract van minstens 18 jaar toestaat aan de pachter waardoor de pachter zijn voorkooprecht niet meer kan overdragen aan een derde. Dit verandert niets aan de mogelijkheid van de pachter om zelf zijn voorkooprecht uit te oefenen.

Pacht- en mestregelgeving op elkaar afgestemd

In de huidige pachtwet is het diegene die de seizoenpacht (oftewel cultuurcontract) toestaat diegene die de voorbereidings- en bemestingswerken moet uitvoeren. Dit staat echter haaks op de vernieuwde mestregelgeving en bijgevolg wordt deze expliciete voorwaarde geschrapt in het decreet.

Opzeg voor bebossing

De opzegmogelijkheden om op te zeggen voor bebossing in groene gebieden wordt uitgebreid. Ook particuliere eigenaren kunnen met dit doel opzeggen. Uiteraard wordt hierbij de economische rendabiliteit voor het landbouwbedrijf in overweging genomen.

Bron: SBB