Update Decreet woonreservegebieden : publicatie Belgisch Staatsblad (Forum Advocaten)

Auteurs: Lisse Smets en Reiner Tijs (Forum Advocaten)

Decreet Woonreservegebieden gepubliceerd (inwerkingtreding op 7 juli 2023)

Het is zover. Het langverwachte decreet woonreservegebieden is gepubliceerd en zal op 7 juli 2023 in werking treden. Wat houdt dit in?

De krachtlijnen van het decreet hebben we reeds eerder uiteengezet (zie ons blogbericht ‘Volgende stap in realisatie bouwshift : Decreet Woonreservegebieden en Instrumentendecreet goedgekeurd’ van 31 mei 2023). Na een korte herneming hiervan focussen we in wat volgt op de inwerkingtreding en meer in het bijzonder op de belangrijke overgangsregeling.

Terminologie

De decreetgever hanteert de term ‘woonreservegebieden’ als een verzamelterm voor meerdere soorten gebieden (bv. woonuitbreidingsgebieden, reservegebieden voor woonwijken en woonaansijdingsgebieden) die woonaanbod vormen naast het ‘gewone’ woongebied.

Lokale autonomie als uitgangspunt bij ontwikkelingsmogelijkheden

De decreetgever legt de regie van de ontwikkelingsmogelijkheden voor de nieuwe woonreservegebieden vooral in handen van de gemeente.

Ten eerste behoudt de gemeente haar bevoegdheid om een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) op te maken om het gebied te ordenen.

Daarnaast geldt een nieuw uitgangspunt waarbij het decreet als het ware een stolp plaatst over de woonreservegebieden. Deze stolp kan enkel door de gemeente worden weggehaald na een vrijgavebesluit van de gemeenteraad. Dit vrijgavebesluit wordt genomen op initiatief van het college van burgemeester en schepenen en bepaalt de voorwaarden voor een ruimtelijk kwalitatieve ontwikkeling van het vrijgegeven gebied.

Initiatief van de ontwikkelaar

Houders van zakelijke rechten kunnen een verzoek richten tot het college van burgemeester en schepenen om over te gaan tot ontwikkeling van hun perceel in woonreservegebied. Tegen de beslissing van het college om niet over te gaan tot initiatief kan u beroep aantekenen bij de Raad van State.

Herbestemming door Vlaamse Regering

Indien voor 1 januari 2040 geen gemeenteraadsbesluit tot vrijgave van een woonreservegebied is genomen, en dat gebied evenmin een herbestemming heeft gekregen via een RUP, dan zal de Vlaamse Regering zelf een herbestemming geven via een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan.

Inwerkingtreding en overgangsbepalingen

Hogervermeld decreet treedt in werking op 7 juli 2023.

Op grond van artikel 18 van hogervermeld decreet kunnen vanaf die datum in woonreservegebieden geen omgevingsvergunningen voor het verkavelen van gronden of voor stedenbouwkundige handelingen verleend worden op grond van een principieel akkoord of onder verwijzing naar de voorschriften van artikel 5.1.1 van het koninklijk besluit van 28 december 1972 betreffende de inrichting en de toepassing van de ontwerpgewestplannen en de gewestplannen, of onder verwijzing naar de bijzondere gewestplanvoorschriften voor reservegebied voor woonwijken, woonreservegebied of woonaansnijdingsgebied.

De decreetgever heeft evenwel een aantal overgangsbepalingen voorzien voor eerder ingediende vergunningsaanvragen en bestaande principiële akkoorden.

Een vergunningsaanvraag die in eerste bestuurlijke aanleg op ontvankelijke en volledige wijze werd ingediend vóór de inwerkingtreding van hogervermeld decreet zal nog worden beoordeeld op grond van de oude regelgeving, zelfs indien de formele verklaring van ontvankelijkheid en volledigheid door de gemeentelijk omgevingsambtenaar na de inwerkingtreding van hogervermeld decreet is gebeurd.

Een vergunningsaanvraag kan tevens worden ingewilligd op grond van een bestaand principieel akkoord, op voorwaarde dat die aanvraag in eerste bestuurlijke aanleg op ontvankelijke en volledige wijze is ingediend binnen een jaar na de inwerkingtreding van hogervermeld decreet. Het feit dat een formele verklaring van ontvankelijkheid en volledigheid door de gemeentelijk omgevingsambtenaar dateert van na de inwerkingtreding van hogervermeld besluit doet hieraan geen afbreuk.

Aanvragen voor een principieel akkoord die zijn ingediend met toepassing van de oude regelgeving en waarover de deputatie op datum van inwerkingtreding van hogervermeld decreet nog geen beslissing heeft genomen, worden op grond van artikel 19 van hogervermeld decreet van rechtswege geacht te zijn geweigerd.

Bron: Forum Advocaten