Portefeuilleoverdrachten en andere bijzondere verzekeringsverrichtingen (Lydian)

Auteurs: Sandra Lodewijckx, Héloise Fostier en Alexander Hamels (Lydian)

Publicatiedatum: 25/09/2020

Op 24 september 2020 publiceerde het Tijdschrift voor Verzekeringen / Bulletin des Assurances de uitgebreide bijdrage van Sandra Lodewijckx, Héloise Fostier en Alexander Hamels over de portefeuilleoverdracht en andere bijzondere verzekeringsverrichtingen, zoals fusies, splitsingen en overnames en (andere) strategische beslissingen. De bijdrage kadert in een thematisch dossier over de impact van het nieuwe Wetboek Vennootschappen en Verenigingen op het verzekeringswezen.

Gedurende een lange tijd deden zich weinig ontwikkelingen in de Belgische wetgeving, rechtspraak en doctrine voor met betrekking tot dit deelgebied van het verzekeringsrecht. De wet van 13 maart 2016 op het statuut van en het toezicht op verzekerings- of herverzekeringsondernemingen (“Solvency II Wet”) en de artikelen 17 en 18 van de wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen (“Verzekeringswet”) hebben deze verrichtingen aan een uitgebreider reglementair toezicht onderworpen. Opmerkelijk, de regels omtrent portefeuilleoverdrachten werden niet enkel in de Solvency II Wet opgenomen maar ook in de Verzekeringswet. Het toezicht op de naleving ervan behoort dus zowel aan de aan de Nationale Bank van België (“NBB”) als aan de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (“FSMA”) toe, de eerste voor wat betreft de toelaatbaarheid van de overdracht en de laatste voor wat betreft de bepalingen inzake de juridische tegenstelbaarheid.

Verder voorziet de circulaire van 9 maart 2018 van de NBB betreffende de procedure voor de overdracht van een portefeuille verzekerings- of herverzekeringsovereenkomsten, ter vervanging van de gedateerde circulaire van 1976, meer details over de te volgen procedure.

De bijdrage bevat een bespreking van de toepasselijke bepalingen inzake fusies, splitsingen en overnames, portefeuilleoverdrachten en (andere) strategische beslissingen waarbij vertrokken wordt vanuit artikel 102 van de Solvency II Wet, dat het volgende voorziet:

“De voorafgaande toestemming van de Bank is vereist voor: 

1° de strategische beslissingen van een verzekerings- of herverzekeringsonderneming; 

2° fusies waarbij een verzekerings- of herverzekeringsonderneming is betrokken, evenals splitsingen van verzekerings- of herverzekeringsondernemingen; 

3° de overdracht van alle of een deel van de activiteiten, met inbegrip van de volledige of de gedeeltelijke overdracht van een portefeuille, waardoor de rechten en verplichtingen die voortvloeien uit de verzekerings- of herverzekeringsovereenkomsten worden overgedragen.”

Eveneens worden complexe internationale portefeuilleoverdrachten behandelt, met name het vraagstuk van de bevoegde toezichthouder en het toepasselijke recht in het licht van de Richtlijn 2009/138/EG van het Europees Parlement en de Raad van 25 november 2009 betreffende de toegang tot en uitoefening van het verzekerings- en het herverzekeringsbedrijf (“Solvency II Richtlijn”).

Na de analyse van elke verrichting en het toepassingsgebied van artikel 102 van de Solvency II Wet bespreken de auteurs de te volgen procedure, in het bijzonder voor wat betreft de procedure, de duur, de inhoud van het dossier te bezorgen aan de NBB, de analyse door de NBB, de weigeringsgronden en de toepasselijke regels met betrekking tot publiciteit en tegenwerpbaarheid. Tijdens de redactie van deze bijdrage hebben de auteurs getracht om praktische aanbevelingen te formuleren met het oog op de efficiënte implementatie van een geplande verrichting en de aandacht van de lezer te vestigen op specifieke aandachtspunten zoals de mogelijke cumulatieve toepassing van de regels inzake de strategische beslissing met andere regels.

Het blijft echter belangrijk om iedere in deze bijdrage besproken verrichting – vaak van aanzienlijke omvang – geval per geval te bestuderen. Immers zal de ene verrichting nooit strikt identiek zijn met de andere. Het is bijgevolg niet mogelijk om zich voor te bereiden op elke mogelijke situatie en het is daarom essentieel om proactief samen te werken met de toezichthoudende autoriteiten vanaf de aanvang van het project. Hoe sneller een project wordt voorgelegd aan een toezichthoudende autoriteit, hoe efficiënter de onderneming haar strategische projectplanning kan beheren, hierbij rekening houdend met alle toepasselijke reglementaire vereisten.

Het volledige artikel is beschikbaar in het Dossier 2020 “ van het Tijdschrift van Verzekeringen / Bulletin des Assurances, getiteld “Code des sociétés et des associations: impact en assurances – Het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen: gevolgen op het verzekeringswezen”, of via de website Assuropolis.