Sociale verkiezingen vereisen goede voorbereiding (Tilleman van Hoogenbemt)

De magische grens van 100.

Het doel van de sociale verkiezingen is om vertegenwoordigers aan te duiden binnen ondernemingen met een minimale grootte van 50 werknemers voor het comité voor preventie en bescherming op het werk (verder: het comité). Van zodra er gemiddeld ten minste 100 werknemers zijn, dan moet er een ondernemingsraad opgericht worden. In dat geval zijn het bijna parlementsverkiezingen op ondernemingsvlak. In de ondernemingen die tussen 50 en 99 werknemers tewerkstellen en die een ondernemingsraad moeten vernieuwen, moet niet worden overgegaan tot de verkiezing van de leden van de ondernemingsraad. Hun mandaat zal worden uitgeoefend door de verkozen personeelsafgevaardigden van het comité.

Juiste berekening van aantal werknemers. 

Bij de berekening van de personeelssterkte moeten alle mogelijke werknemers in rekening gebracht worden: arbeiders, bedienden, kaderleden, handelsvertegenwoordigers, huisarbeiders, werknemers in beroepsopleiding, enzoverder. Ook tijdelijke werknemers, zoals studenten, langdurig zieken en werknemers met tijdskrediet of zwangerschapsverlof tellen mee. Verrassend genoeg moet ook rekening gehouden worden met uitzendkrachten die werden tewerkgesteld tijdens het tweede kwartaal van 2019, tenzij het motief van de uitzendarbeid is “vervanging van een vaste werknemer van wie de arbeidsovereenkomst is geschorst”. De volgende werknemers tellen niet mee in de berekening: de interne preventieadviseur, bedrijfsleiders die geen arbeidsovereenkomst hebben, bruggepensioneerden, expatriates die vanuit een buitenlandse vestiging werden gedetacheerd naar België of werknemers die een vervangingsovereenkomst hebben afgesloten.

Deelnemen of niet?

Ten eerste, is het cruciaal om uit te maken of een onderneming überhaupt sociale verkiezingen moet organiseren via de berekening van de gewoonlijke gemiddelde tewerkstelling. Het kan niet zijn dat een bedrijf door die vraag overvallen wordt. Ten tweede, zal een bedrijf moeten nagaan of er effectief sociale verkiezingen moeten worden gehouden voor alle vestigingen tezamen. Mogelijk zullen bepaalde vestigingen een aparte ondernemingsraad of comité hebben. Hierbij zijn sociale criteria doorslaggevend, zoals voor welke vestigingen houdt men een eindejaarsfeest. Ten derde, moet een bedrijf zich de vraag stellen wie tot het leidinggevend personeel behoort (eerste en tweede niveau van dagelijkse leiding in het bedrijf). Ten vierde, rijst de vraag voor de ondernemingsraad wie van de bedienden een hogere functie uitoefent en dus tot het kader behoort.

Wat dient de werkgever te doen?

Eerst en vooral moet een werkgever zelf de strategie gaan bepalen. Het is cruciaal om een duidelijk zicht te hebben over waar je als organisatie naartoe wil in de komende vier jaar. Dat debat moet de bedrijfsleiding in alle openheid aangaan met de sociale partners. De werkgever kan best een goede planning opstellen. Hoe ziet de kieskalender eruit voor wat betreft de aanplakking, de verkiezingsdatum, de kieslijsten, de oproepingsbrieven, de aanduidingen van de voorzitters van de stembureaus, de bekendmaking van de verkozenen…? Hoeveel medewerkers zijn beschikbaar voor de voorbereiding van de sociale verkiezingen? Is er intern voldoende expertise of moet extern hulp ingeschakeld worden? Houd ook rekening met enkele praktische zaken, zoals de organisatie van de stembusgang zelf.

Er komt dus heel wat kijken bij de voorbereiding van de sociale verkiezingen. Start daarom ruim op voorhand met de voorbereiding en schakel tijdig hulp in waar nodig.

Lees hier het originele artikel