Niet absoluut verboden om uitzendkrachten tewerk te stellen tijdens een staking (Stappers Advocaten)

Auteur: Pierrick De Deken (Stappers Advocaten)

Publicatiedatum: 19/11/2019

Krachtens artikel 19 van cao nr. 108 mag een uitzendkantoor geen uitzendkrachten bij een gebruiker tewerkstellen of aan het werk houden in geval van staking of lock-out. Als er bv. een (nationale) stakingsdag is en er zijn stakende werknemers binnen het bedrijf, rijst de vraag of de uitzendkrachten die dag wel mogen werken. Het verbod is immers algemeen geformuleerd.

Het Openbaar Ministerie had in een recente zaak een uitzendkantoor gedagvaard omdat er bij twee gebruikers uitzendkrachten werden tewerkgesteld tijdens de nationale stakingsdag tegen de regering Michel.

Het uitzendkantoor werd o.m. vervolgd wegens een vermeende inbreuk op artikel 19 van cao nr. 108. De correctionele rechtbank van Mechelen deed uitspraak in deze zaak met vonnis van 22 februari 2019.

De rechtbank definieert het begrip ‘staking’ als het vrijwillig, tijdelijk en collectief stopzetten van de bedongen arbeid door een groep van werknemers als protest of drukkingsmiddel. Het is niet van belang of het protest gericht is tegen de werkgever of de overheid.

De correctionele rechtbank verwijst naar de ratio legis van dit verbod om uitzendkrachten tewerk te stellen ingeval van staking, m.n. dat dit verbod erin bestaat dat er geen misbruik van de uitzendarbeid mag worden gemaakt om stakingen te breken.

Volgens de correctionele rechtbank is een algemeen verbod echter in strijd met artikel 10 en 11 van de Grondwet. Een algemeen verbod is disproportioneel in de mate dat het verbod ook betrekking heeft op uitzendkrachten die voor de aanvang van de staking al enige tijd ononderbroken bij de gebruiker zijn tewerkgesteld en voor wie niet is aangetoond dat zij na aanvang van de staking bij de gebruiker worden ingezet met de bedoeling om de stakende werknemers te vervangen of de staking te breken.

Dat de uitzendkrachten op de stakingsdag aan het werk waren met deze bedoeling werd niet aangetoond door het Openbaar Ministerie. De correctionele rechtbank van Mechelen sprak het uitzendkantoor vrij.

Dit artikel werd geschreven op basis van één vonnis van de correctionele rechtbank te Mechelen, maar ook het hof van beroep te Antwerpen verwees in een recent arrest naar de ratio legis van het verbod om uitzendkrachten te werk te stellen tijdens een staking, nl. dat men wil voorkomen dat de gebruikers stakingsacties van vaste werknemers zouden breken door deze vaste werknemers te vervangen door uitzendkrachten, zodat het productieverlies dat deze staking met zich meebrengt, wordt opgevangen door uitzendkrachten.

Hoewel artikel 19 van cao nr. 108 op het eerste zicht een algemeen verbod lijkt te bevatten, houden rechters in dergelijke zaken dus rekening met de effectieve bedoeling van het verbod. Op basis van deze rechtspraak kan dus geargumenteerd worden dat een staking niet noodzakelijk als gevolg heeft dat de uitzendkrachten die dag niet mogen werken. Voor de beoordeling hiervan zal men onder meer rekening moeten houden met wanneer de uitzendkrachten werden ingeschakeld bij de gebruiker en met welk doel.

Lees hier het originele artikel