Het nieuwe Boek 6:
de impact op de werkvloer

Mr. Chris Persyn (Cautius)

Webinar op donderdag 4 juli 2024


Vakantiedagen en het arbeidsrecht

Mr. Kato Aerts en mr. Sarah Witvrouw (Lydian)

Webinar op dinsdag 11 juni 2024


HR-aspecten bij M&A transacties

Mr. Nele Van Kerrebroeck (Linklaters)

Webinar op donderdag 16 mei 2024


Intellectuele eigendomsrechten in de onderneming:
wie is eigenaar van door werknemers en dienstverleners ontwikkelde creaties?

Dr. Nele Somers (ARTES) en mr. Veerle Scheys (Mploy)

Webinar op dinsdag 23 april 2024


Tewerkstelling van buitenlandse werknemers:
nakende ingrijpende wijzigingen

Mr. Sophie Maes en mr. Simon Albers (Claeys & Engels)

Webinar op donderdag 25 april 2024

COVID-19: Verplichting opleggen aan werknemers om zich te laten vaccineren, kan dit zomaar? (Claeys & Engels)

Auteur: Claeys & Engels

Publicatiedatum: 15/02/2021

Werkgevers hebben de verplichting om, op basis van de welzijnswetgeving, preventiemaatregelen te treffen in de strijd tegen de verspreiding van Covid-19 op de werkvloer. Een verplichte vaccinatie, als onderdeel van dat beleid, zal evenwel niet mogelijk zijn aangezien de Belgische (welzijns)wetgeving niet voorziet in een verplichte inenting tegen Covid-19.

Verplichte inentingen in België

In België ben je als burger enkel verplicht om je te laten vaccineren tegen polio. Andere vaccinaties, waaronder het Covid-19-vaccin, worden slechts sterk aanbevolen. In het kader van de welzijnswetgeving kunnen welbepaalde categorieën van werknemers echter wél onderworpen worden aan verplichte inentingen voor bepaalde vaccins indien deze worden tewerkgesteld in specifieke ondernemingen (opgenomen in Bijlage VII.1-6 van de Codex Welzijn op het Werk).

Het gaat hier o.m. om een verplichte inenting tegen tetanus voor werknemers tewerkgesteld in o.a. land- en tuinbouwbedrijven, een verplichte inenting tegen tuberculose voor werknemers tewerkgesteld in o.a. diensten of eenheden voor verzorging van bacillendragers in ziekenhuizen en tot slot een verplichte inenting tegen hepatitis B voor werknemers in o.a. diensten waar medische onderzoeken worden verricht en/of die waar geneeskundige verzorging wordt verstrekt. In het geval bovenstaande werknemers geen geldige inentings- of tuberculinetestkaart kunnen voorleggen, is het werkgevers zelfs verboden om deze werknemers tewerk te stellen.

Bij gebrek aan een wettelijke grondslag in de (welzijns)wetgeving zal een verplichte vaccinatie en het daarbij horend verbod op tewerkstelling geen onderdeel kunnen uitmaken van het beleid om een verdere verspreiding van het Covid-19-virus op de werkvloer te voorkomen.

Sensibilisering en facilitering

Het is de werkgever daarentegen wel toegestaan om zijn werknemers via een gratis vaccinatiecampagne op het werk (onder leiding van de arbeidsgeneesheer) aan te moedigen om zich te laten vaccineren. Deze kosteloze vaccinatie zal worden vrijgesteld van belastingen en sociale zekerheidsbijdragen.

Het is uiteraard ook mogelijk om via sensibiliseringscampagnes werknemers aan te moedigen om zich te laten vaccineren. Als incentive zou je als werkgever bv. je werknemers de mogelijkheid kunnen geven om zich tijdens de arbeidsuren te laten vaccineren. Dit zal mogelijk ook wettelijk geregeld worden. Minister van Werk Dermagne heeft immers al voorgesteld aan de sociale partners om klein verlet te voorzien voor werknemers die zich willen laten vaccineren. 

Weigering tot vaccinatie en ontslag

Zoals hierboven besproken bestaat er geen wettelijke grondslag om werknemers te verplichten zich te laten inenten met het Covid-19-vaccin. Een werknemer ontslaan in geval van weigering is dan ook niet zonder risico’s. Meer specifiek riskeert het ontslag ofwel te worden beschouwd als kennelijk onredelijk wat aanleiding kan geven tot een schadevergoeding gaande van minimaal 3 weken loon tot maximaal 17 weken loon bovenop de wettelijke opzeggingsvergoeding. Ofwel riskeert het ontslag als discriminerend te worden beschouwd, bijv. op basis van het beschermd criterium ‘geloof en levensbeschouwing’, of eventueel op basis van het beschermd criterium ‘gezondheid’,  wat kan leiden tot een forfaitaire schadevergoeding van zes maanden loon.

Een ontslag omwille van een aanhoudende weigering om wettelijk verplichte veiligheidsmaatregelen na te leven is o.i. dan weer wel verdedigbaar. Zo is er een recent vonnis waarin de arbeidsrechtbank oordeelt dat een aanhoudende weigering tot het dragen van een mondmasker op de werkvloer, een ontslag om dringende reden rechtvaardigt. 

Privacy en gegevensbescherming

Het verwerken van gegevens met betrekking tot de vraag of werknemers al dan niet werden gevaccineerd, wordt onder de wetgeving inzake gegevensbescherming beschouwd als een verwerking van gevoelige persoonsgegevens en is bijgevolg verboden. Bij ontstentenis van een wettelijke toelatingsgrond in België zal het voor werkgevers niet mogelijk zijn om te registreren welke werknemers gevaccineerd werden, en welke werknemers weigeren zich te laten vaccineren. . Dit is ook het geval wanneer een werknemer hierover spontaan informatie zou delen met zijn werkgever. Ook in dat geval mogen deze gegevens niet geregistreerd worden.

Actiepunt

In geen geval kunnen werknemers verplicht worden om zich te laten vaccineren. Het aanmoedigen van werknemers, eventueel via een gratis vaccinatiecampagne op het werk, is daarentegen wel toegestaan. De kosten daaraan verboden zullen worden vrijgesteld van belastingen en sociale zekerheidsbijdragen. Teneinde het risico op bijkomende forfaitaire schadevergoedingen te vermijden, raden we aan om niet te ontslaan op enkele basis van een weigering tot vaccinatie. Tot slot mag je als werkgever geen informatie verwerken over de vraag wie er is gevaccineerd en welke werknemers niet gevaccineerd willen worden.

Lees hier het originele artikel

» Bekijk alle artikels: Arbeid & Sociale zekerheid