Faillissementsrecht:
recente wetgeving én rechtspraak anno 2024

Mr. Ilse van de Mierop en mr. Charlotte Sas (DLA Piper)

Webinar op vrijdag 6 december 2024


Aandeelhoudersovereenkomsten
in het licht van de nieuwe wetgeving

Mr. Michaël Heene (DLA Piper)

Webinar op vrijdag 31 mei 2024


Zekerheden: een update
aan de hand van wetgeving en rechtspraak

Mr. Ivan Peeters en mr. Philip Van Steenwinkel (Hogan Lovells)

Webinar op vrijdag 8 november 2024


Het nieuwe Boek 6:
de impact op de werkvloer

Mr. Chris Persyn (Cautius)

Webinar op donderdag 4 juli 2024

Lot van lopende overeenkomsten bij een faillissement (Blienberg Advocaten)

Auteur: Blienberg Advocaten

Publicatiedatum: 28/09/2020

Principe

Het Hof van Cassatie heeft op 4 september een belangrijk arrest geveld met betrekking tot de gevolgen van de verbreking van een overeenkomst door de curator. Uitvoering in natura kan niet lastens het faillissement gevorderd worden.

Van zodra de rechtbank een vonnis van faillietverklaring heeft uitgesproken ontstaat er een situatie van samenloop tussen de schuldeisers. Ten gevolge van die samenloop worden de (voorrang)posities van de schuldeisers gefixeerd en kunnen de schuldeisers hun positie niet meer verbeteren.

Door dit fixatiebeginsel wordt logischerwijze ook de gedwongen uitvoering in natura ten aanzien van de gefailleerde-schuldenaar aan banden gelegd.

Keuzerecht van de curator

De curator heeft het keuzerecht die aan de curator toekomt op grond van artikel XX.139 WER. Dit keuzerecht houdt in dat de curator beslist om de overeenkomsten die gesloten zijn vóór de datum van het vonnis van faillietverklaring al dan niet verder uit te voeren.

Traditioneel wordt aangenomen dat de curator heeft de keuze uit:

  • de overeenkomst verder uitvoeren waardoor de boedel van het faillissement zich er toe verbindt om de contractuele verplichtingen uit te voeren ( betalingen of prestaties) en indien deze contractuele verplichtingen niet worden uitgevoerd, de contractspartij van het faillissement onmiddellijke uitvoering kan eisen.
  • de lopende overeenkomst niet verder uitvoeren zonder een actieve beslissing te nemen. De contractspartij kan dan de overeenkomst beëindigen op basis van contractuele wanprestatie en kan alle rechten uitoefenen die in het gemene recht zijn voorzien, vb het retentierecht, de exceptie van niet uitvoering ed.. De contractant mag het faillissement wel niet dwingen tot uitvoering in natura.
  • de lopende overeenkomst zelf eenzijdig beëindigen. Indien de curator de keuze maakt om de lopende overeenkomst eenzijdig te beëindigen, dan maakt dit een wanprestatie uit en verleent dit de schuldeiser het recht op een schadevergoeding, dewelke een schuld in de boedel zal uitmaken.  Het artikel XX 139 WER bepaalt uitdrukkelijk dat de curator wel geen overeenkomsten kan beëindigen die betrekking hebben op zakelijke rechten op een wijze dat de titularissen van de zakelijke rechten (zoals eigendomsrechten) aangetast worden.  
Aanmaning van de curator – geen uitvoering in natura

De wet zegt heel duidelijk dat de curator de overeenkomst enkel mag beëindigen Indien dit het beheer van de boedel noodzakelijk vereist.  Het kan dus zijn dat de curator niet handelt en de contractant zich ook niet op de gemeenrechtelijke middelen kan beroepen om het contract lastens de curator te beëindigen en/of dit niet mogelijk is, (vb. een huurovereenkomst waarbij een uitdrukkelijk ontbindend beding uitgesloten is), dan kan de contractant de curator aanmanen het contract te beëindigen en als hij/zij binnen de 15 dagen niet reageert, is de overeenkomst beëindigt. De curator kan ook steeds reageren hetzij door de beëindiging te bevestigen, hetzij andere voorwaarden af te spreken.

Op 4 september 2020 werd door het Hof van Cassatie nog eens heel duidelijk benadrukt, dat het niet is omdat de curator niet reageert en geen actieve beslissing neemt om een overeenkomst te beëindigen, dat de contractant het recht heeft om een uitvoering in natura te vragen. Deze optie bestaat niet tegen de curator. (Cass. 4 september 2020, nr. C.20.0011.N/4).

Lees hier het originele artikel

» Bekijk alle artikels: Insolventie & Faillissement