Consumentenbescherming bij de verwerving
van financiële diensten: de laatste ontwikkelingen (optioneel met handboek)

Prof. dr. Reinhard Steennot (UGent)

Webinar op donderdag 30 mei 2024


Aandachtspunten bij het opstellen
en analyseren van ICT-contracten

Mr. Lynn Pype en mr. Liesa Boghaert (Timelex)

Webinar op donderdag 16 mei 2024


Handelspraktijken en consumentenbescherming:
recente topics onder de loep

Dr. Stijn Claeys en mr. Arne Baert (Racine)

Webinar op vrijdag 30 augustus 2024

Verkoop via social media. De juridische spelregels van ‘social commerce’ (Deloitte)

Auteur: Ines Feytons (Deloitte)

Publicatiedatum: 27/07/2020

De huidige COVID-19 crisis versnelt de digitale transformatie en disruptie. Meer en meer handelaars gaan online ondernemen. Ook zien we een opkomst van verkoop via sociale mediakanalen als Instagram of Facebook. Maar wat zijn de juridische spelregels van e-commerce via sociale media? Tijd om uw ‘digitale etalage’ juridisch op orde te stellen.

Social commerce

De juridische spelregels voor verkoop via sociale media (‘social commerce’) zijn grotendeels gelijk aan deze voor verkoop via een webshop. Het gaat in beide gevallen om een verkoop op afstand, waarbij koper en verkoper zich niet op dezelfde fysieke locatie bevinden.

Bij gebruik van sociale media is de ruimte om te voldoen aan de talrijke informatieverplichtingen voor e-commerce beperkt. De onderneming moet in dit geval ten minste de precontractuele informatie omtrent de voornaamste kenmerken van de producten/diensten, de identiteit van de onderneming, de totale prijs en het herroepingsrecht voorzien. De overige informatieverplichtingen moet opgenomen worden in de orderbevestiging, die aan de verkoper verstuurd moet worden op een duurzame drager (bv. PDF-document).

Aandachtspunt bij verkoop op afstand is het herroepingsrecht. Consumenten (B2C) hebben namelijk ook bij een verkoop via sociale media het recht om goederen binnen 14 dagen na levering te retourneren zonder opgave van reden. De onderneming is verplicht de betaalde sommen (incl. leveringskosten) terug te betalen aan de consument met hetzelfde betaalmiddel. Een terugbetaling door middel van een voucher is bijgevolg niet zomaar toegestaan.

Opgelet: niet correct informeren over het herroepingsrecht kan leiden tot een verlenging van het recht tot 12 maanden. In geval van een wettelijke uitzondering op het herroepingsrecht (bv. goederen op maat, restaurantmaaltijd, …) geldt tevens een informatieverplichting.

‘Like, share en win’-acties

Sociale media zijn een handige tool voor promotionele wedstrijden, zoals de ‘like, share en win’-acties. Voor zulke acties gelden talloze (juridische) spelregels: enerzijds de nationale wetgeving en anderzijds de specifieke richtlijnen van sociale media platformen.

Veel Facebook- en Instagramwedstrijden gaan vandaag in tegen de Belgische wetgeving en vallen onder het loterijverbod. Bij een ‘like, share en win’-actie wordt de winnaar namelijk veelal geheel willekeurig gekozen. Loot dus niet een willekeurige winnaar, maar incorporeer een kennis- of behendigheidsproef (bv. kennisvraag, creatieve reactie/foto, …). Zo berust de winst niet langer op toeval en worden onnodige discussies en/of juridische stappen vermeden.

Ook is het gebruik van een wedstrijdreglement (bv. via hyperlink naar website) aangeraden. Gezien de beperkte ruimte op sociale media kan het nuttig zijn om een wedstrijdpagina op de website te voorzien met alle transparante informatie en juridische disclaimers.

Ook de GDPR loert om de hoek: stuur deelnemers achteraf geen nieuwsbrieven/promo’s, zonder uitdrukkelijke voorafgaande toestemming!

Intellectuele eigendomsrechten

Originele teksten, foto’s en/of video’s op uw website of social media platform worden beschermd door intellectuele eigendomsrechten. Auteursrecht ontstaat namelijk automatisch bij het creëren van een origineel werk. Zulke inhoud, zoals een originele productfoto, mag dus niet zomaar gekopieerd worden zonder voorafgaande toestemming van de auteur/eigenaar. Respecteer auteursrechten van anderen en treed tijdig op bij het onrechtmatig gebruik van uw eigen rechten.

(Influencer)marketing

Influencer marketing is booming, maar ook hier loeren juridische verplichtingen om de hoek. Op basis van het consumentenrecht moet reclame steeds als dusdanig kenbaar zijn. Toegepast op het gebruik van sociale media is een vermelding of hashtag vereist die de consument duidt op het promotionele karakter van de post en de adverteerder (bv. #reclame en #naamadverteerder). Transparantie is het sleutelwoord.

Checklist

  • Precontractuele informatieverplichtingen en orderbevestiging
  • Herroepingsrecht en terugbetalingsverplichting
  • Voorwaarden winacties en wedstrijdreglement
  • GDPR
  • Auteursrechten
  • Promotionele karakter en identiteit adverteerder 

Om optimaal in te zetten op verkoop via sociale media moeten de juridische spelregels gekend zijn én geïmplementeerd worden. Wij staan u graag bij op weg naar legal compliance.

Lees hier het originele artikel

» Bekijk alle artikels: Handel & Consument