Handelspraktijken en consumentenbescherming:
recente topics onder de loep

Dr. Stijn Claeys en mr. Arne Baert (Racine)

Webinar op vrijdag 30 augustus 2024


Aandachtspunten bij het opstellen
en analyseren van ICT-contracten

Mr. Lynn Pype en mr. Liesa Boghaert (Timelex)

Webinar op donderdag 16 mei 2024


Consumentenbescherming bij de verwerving
van financiële diensten: de laatste ontwikkelingen (optioneel met handboek)

Prof. dr. Reinhard Steennot (UGent)

Webinar op donderdag 30 mei 2024

Leverancier moet verkoop via online platforms kunnen verbieden (Belexa Advocaten)

Auteur: Benoit Beele (Belexa Advocaten)

Publicatiedatum: 02/03/2018

In haar arrest van 6 december 2017 oordeelde het Hof van Justitie dat leveranciers die hun producten verdelen via een stelsel van selectieve distributie, hun erkende distributeurs mogen verbieden om hun producten te verkopen via online platforms van derden, zoals Amazon.

Aan de basis van deze zaak ligt een geschil tussen Coty Germany en één van haar distributeurs. Coty Germany is een van de grootste aanbieders van luxe cosmetica in Duitsland. Zij verkoopt bepaalde merken in dit segment op basis van een selectief distributienetwerk. Parfümerie Akzente distribueert al vele jaren de producten van Coty Germany als erkend detailhandelaar, zowel in fysieke verkooppunten als via internet. De onlineverkoop vindt ten dele plaats via haar eigen webshop en ten dele via het platform „amazon.de”. In de distributieovereenkomst was bedongen dat de distributeur geen derde, niet-erkende, ondernemingen mocht inschakelen in de verkoop van haar producten. Coty Germany wenste haar beleid over internetverkoop te verduidelijken in een nieuwe overeenkomst, waarmee Parfümerie Akzente weigerde in te stemmen. In reactie hierop vraagt Coty Germany dat Parfümerie Akzente zou worden verboden de artikelen die zij verkoopt via het selectieve distributienetwerk nog verder aan te bieden via het platform amazon.de.

Verenigbaar met het mededingingsrecht ?

De Duitse rechtbank vroeg zich af of het selectieve distributienetwerk, dat er voornamelijk op gericht is het luxueuze imago van haar producten in stand te houden, verenigbaar is met het mededingingsrecht.

Internet is een machtig instrument om een groter aantal en een grotere verscheidenheid aan klanten te bereiken dan met de meer traditionele verkoopmethoden. Daarom worden bepaalde beperkingen op het gebruik van internet behandeld als (weder)verkoopbeperkingen.

In principe moet elke distributeur het recht hebben om internet te gebruiken voor de verkoop van producten. Over het algemeen geldt, dat wanneer een distributeur een website gebruikt om producten te verkopen, dit wordt beschouwd als een vorm van passieve verkoop, omdat het een redelijke manier is om klanten in staat te stellen de distributeur te bereiken. Wanneer een klant de website van een distributeur bezoekt en die distributeur benadert en wanneer dat contact tot een verkoop met inbegrip van levering leidt, wordt dit als passieve verkoop beschouwd.

Een beperking op het gebruik van internet door de distributeurs die partij zijn bij de overeenkomst is verenigbaar met de mededingingsrecht voor zover de promotie op of het gebruik van internet tot actieve verkoop in bijvoorbeeld de exclusieve gebieden of aan de exclusieve klantenkringen van andere distributeurs zou leiden. De Commissie beschouwt onlinereclame die specifiek op bepaalde klanten gericht is, als een vorm van actieve verkoop aan die klanten. Wel kan de leverancier kwaliteitsnormen opleggen voor het gebruik van een internetsite voor het doorverkopen van zijn goederen, zoals hij dit ook kan voor een winkel, catalogusverkoop of reclame en promotie in het algemeen.

Selectieve distributie voor luxeproducten ?

Het Hof van Justitie bevestigt in eerste instantie dat voor luxeproducten een selectief distributienetwerk noodzakelijk kan zijn om de reputatie en luxueuze uitstraling van de producten in stand te houden, de kwaliteit van de producten te behouden en het juiste gebruik van de producten te verzekeren.

Voorwaarde is wel (i) dat de wederverkopers worden gekozen op grond van objectieve criteria van kwalitatieve aard die uniform worden opgesteld voor alle potentiële wederverkopers en zonder discriminatie worden toegepast, en (ii) dat de vastgestelde criteria niet verder gaan dan noodzakelijk is.

Het Hof brengt in dit verband in herinnering dat de kwaliteit van luxeproducten niet alleen voortvloeit uit de materiële kenmerken ervan, maar ook uit de allure en het prestigieuze imago, die er een luxueuze uitstraling aan geven. Die uitstraling is een essentiële eigenschap van die producten voor zover de consument ze daardoor kan onderscheiden van andere soortgelijke producten. Aantasting van die luxueuze uitstraling kan dan ook afbreuk doen aan de kwaliteit zelf van de producten.

Verbod op internetverkoop via onlineplatforms van derden ?

Vervolgens gaat het Hof in op het verbod om naar buiten toe kenbaar gebruik te maken van platforms van derden voor de verkoop op internet. Het Hof is van oordeel dat dergelijk verbod verantwoordbaar is binnen in het stelsel van selectieve distributie en dan ook verenigbaar is met het mededingingsrecht.

In haar oordeel neemt het Hof in rekening dat het verbod erop gericht is het luxueuze en prestigieuze imago van de producten in stand te houden en dat de clausule niet verder gaat dan noodzakelijk.

Niet alleen is er geen sprake van een absoluut verbod op online verkoop.

Interessant is ook dat het Hof van oordeel is dat een beding waarbij de wederverkopers wordt toegestaan om online platforms van derden in te schakelen onder de voorwaarde dat die platforms aan vooraf vastgestelde kwaliteitseisen voldoen, niet even doeltreffend is. Er is immers geen contractuele relatie tussen de leverancier en het platform van die derde, die de leverancier in staat zou stellen te verlangen dat bepaalde kwaliteitseisen zouden worden geëerbiedigd die hij aan zijn erkende wederverkopers heeft opgelegd.

Tot slot is het Hof ook van oordeel dat in de gegeven omstandigheden het verbod ook geen beperking inhoudt van de klantenkring of van de passieve verkoop aan de eindgebruiker.

Lees hier het originele artikel

» Bekijk alle artikels: Handel & Consument